Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Farmasötik Botanik Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: KADRİYE ARSLAN
Danışman: İsmail Şenkardeş
Özet:
Amaç: Bu çalışmada Bolu’ nun çeşitli kültürel zenginliklere sahip, merkezi bir
konumda yer alan, yöre halkının bitkilerle iç içe olduğu, zengin bitki örtüsü ve iklim
koşullarına sahip, daha önce araştırma yapılmamış Yeniçağa ilçesinin
araştırılmasının yararlı olacağı düşünülmüş ve bu sebeple Yeniçağa ilçesinde halkın
geleneksel halk ilacı olarak kullandığı bitkilerin saptanması ve derlenmesi
amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Bu araştırmada Mayıs 2017 ile Eylül 2018 arasında Mayıs,
Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül ayları içerisinde toplam 25 günlük arazi
çalışması yapılmıştır. Bu arazi çalışmalarında Yeniçağa ilçesindeki 3 belde ile 16
köye gidilerek yörede halk ilacı olarak kullanılan bitkilerden örnekler toplanmıştır.
Toplanan bitkiler birer herbaryum örneği haline getirilmiştir. Bu örnekler ‘Flora of
Turkey and the East Aegean Islands’ (Davis, 1965-1985; Davis ve ark., 1988; Güner
ve ark., 2000) adlı eserden faydalanılarak teşhis edilmiş ve Latince adları
saptanmıştır.
Bulgular: Araştırma yöresinden toplanan 165 adet bitki örneğinin teşhis edilmesi
sonucunda 93 taksonun geleneksel halk ilacı olarak kullanıldığı belirlenmiştir.
Bunlar içerisinden 91’ i yabani, 2’ si ise yörede kültürü yapılan bitkilerdir. Bu
taksonlar ve tedavide yer alan yöresel kullanılışları metinde belirtilmiştir.
Sonuç: Sonuç olarak, yörede kaydedilen bitkilerden en çok yara tedavisinde, soğuk
algınlığında, sakinleştirici, ferahlatıcı ve yorgunluk giderici olarak, şeker
hastalığında, ishale karşı ve ağrı kesici olarak yararlanıldığı saptanmıştır.
Anahtar Sözcükler: Etnobotanik, Halk İlaçları, Tıbbi Bitkiler, Bolu, Yeniçağa