Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2006
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Faruk Barış Mutlay
Danışman: NURŞEN CANİKLİOĞLU
Özet:Bireysel İş Hukukunda tahkim, önce 4473 Sayılı İş Kanunu ile Basın Mesleğinde Çalışanlarla çalıştırılanlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunda ve daha sonra da bunu yürürlükten kaldıran 4857 Sayılı İş Kanununda yer almıştır. İşçinin hakemde dava açabilmesi için öncelikli olarak iş güvencesi kapsamında olması gerekir. Buna göre belirsiz süreli iş sözleşmesiyle, 30 veya daha fazla işçinin çalıştığı işyerinde çalışan kişinin altı aylık kıdeminin olması gerekmekte; Ayrıca işletmenin bütününü sevk ve idare eden işveren vekili ve yardımcıları ile iş yerinin bütününü sevk ve idare eden ve işçiyi işe alma ve işten çıkarma yetkisi bulunan işveren vekillerinden olmaması da gerekmektedir. İş güvencesi kapsamında olan işçi, TİS’ de hüküm olması ya da tarafların (işçi/işveren) anlaşması halinde, fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde tahkim yoluna başvurarak işe iade talebinde bulunabilecektir. Tezimizde TİS’ de hüküm varsa ibaresinin iptal edilmesi gerektiği üzerinde durulmuş ve nitekim tezimizin hazırlandığı sırada TİS’ de hüküm varsa ibaresi AYM tarafından iptal edilmiştir. Ancak kararın yayımlanmamış olması ve böylece yürürlüğe girmemiş olması sebebiyle mevcut düzenleme dikkate alınarak açıklamalar yapılmıştır. Bunun yanında çalışmamızda, sözleşmenin yapılmasından önce ya da devamı sırasında kararlaştırılan tahkim kaydının, belirtilen dönemde işçinin bağımsız iradesinin olmayacak olmasından dolayı, geçersiz olacağı sonucuna ulaşılmıştır. Bu nedenle maddede geçen tarafların anlaşmasıyla ibaresinden, iş sözleşmesinin sona ermesinden sonra yapılan tahkim anlaşmasının anlaşılması gerektiği belirtilmiştir. İşe iade talebini hakem ya da hakemler seri muhakeme usulüne göre, iki ay içinde karara bağlayacaklardır. Davada işverenin geçerli sebep göstermediği ya da gösterilen sebebin geçerli olmadığı sonucuna ulaşılırsa; işçinin işe iadesine, iş güvencesi tazminatına ve talebin olması şartıyla kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakların ödenmesine de karar verilir. ABSTRACT Arbitration in the Individual Labour Law was first mentioned in The Labour Act numbered 4773 as well as in The Act Regarding The Change In The Act Regulating the Employee/Employer Relations In The Press Trade and later in The Labour Act numbered 4857 abolishing this. In order to be able to file an arbitration suit, first of all the employee has to be covered by social security. According to this, the person working under an open-ended work contract in a workplace with thirty or more workers has to meet a minimum seniority of six months. Besides, s/he shall not be one of the employer’s representative and his/her assistants authorised to manage the entire enterprise as well as the employers’ representatives managing the entire establishment but who is also authorised to recruit and to terminate employees. The employee covered by social security can request a re-engagement in work by appealing to arbitration within one month of receiving the notice of termination provided there exists a clause in the collective labour agreement or the parties (employee/employer) come to an agreement. Our thesis emphasized the need for an annulment of the paragraph stating “provided there is a clause in the collective labour agreement” and in fact, while our thesis was in preparation, the paragraph stating “provided there is a clause in the collective labour agreement” was annulled by The Constitution Court. Yet, as the decision has not been published and thus did not come into effect the assertions are based on the current regulation. In addition to this, our work concluded that the arbitration condition decided on before making the contract or during the duration of it would be invalid as the employee could not have an independent will throughout this mentioned period. Therefore, it is pointed out that the paragraph about the agreement of the parties included in the article has to be interpreted as the arbitration agreement made after the termination of the work contract. The arbitrator or arbitrators shall issue a verdict about the request of re-engagement in work within two months based on the fast-hearing procedures. If the case concludes that the employer did not give any valid reason or the alleged reason is invalid, a decision is made requiring the re-engagement of the employee in work, the compensation for job security and provided there is a request for it, the payment of up to four months’ total of his/her wages and other entitlements for the time s/he is not engaged in work until the finalization of the verdict.