Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Kutlu Okan
Danışman: ÖMER TÜRKER
Özet:Anahtar Kelimeler: İslam Felsefesi, Epistemoloji, Bilgi Teorisi Ebû’l-Berekât el-Bağdâdî (v.547/1152) 12.yy’da İbn Sînâ sonrası dönemde yaşayan en önemli eleştirel filozof ve bağımsız düşünürdür. Kendinden önce başta Aristo ve Eflâtun olmak üzere İbn Sînâ’nın felsefî sisteminden ciddi bir biçimde etkilenmiş ve eserlerinin tasnifini esas alarak kendi görüşlerini Kitabu’l-Muteber adlı eserinde sistemleştirme çabasına girmiştir. Bununla beraber kendini Meşşâî ekole dâhil etmeyerek İbn Sînâ özelinde tüm sabık felsefî görüşleri eleştirel bir göz ile değerlendirerek özgün fikirler oluşturma yoluna gitmiştir. Ebû’l-Berekât’ın epistemolojisini 3 temel başlıkta ele almak mümkündür. Bunlardan ilki nefs teorisidir. Bu bölümde Ebû’l-Berekât’ın nefs anlayışı, şuur teorisi ve nefsin mahiyeti konuları incelenmektedir. İkinci olarak bilginin oluşumu idrak süreçleri incelenmiştir. Bu bağlamda vücûdî ve zihnî idrak ile Tanrısal idrakin nasıl olduğu araştırılmıştır. Bu iki ana konunun doğurduğu metafizik tasavvurun Tanrı’nın tikelleri bilmesinden Faal Akıl’ın reddine kadar uzanan sonuçları vardır ki imaları itibariyle modern epistemolojik hassasiyetler açısından incelendiğinde günümüz İslam düşüncesi adına anlamını halen yitirmemiş eleştiriler haline gelmektedir. Son olarak ise bilginin değeri problemi ele alınmıştır. Bu bölümde bilginin kesinliği, ilksel bilgilerimiz ve ilimlerin tasnifi incelenmiştir. Keywords: Islamic Philosophy, Epistemology, Theory of Knowledge ABSTRACT Abu al-Barakat al-Baghdadi (d.1152) is the foremost philosophical critique and independent thinker of the post-Avicennan era. He was greatly influenced by his predecessors Plato and Aristotle as well as Avicenna himself, classifying his work Kitab al-Mutabar according to Avicenna’s classification in his book al-Isharat ve at-Tanbihat. However he has chosen not to consider himself as a Peripatetic, instead criticizing all former philosophical views embodied in Avicenna, systemizing his notable ideas individually. I have analyzed Abu al-Barakat’s epistemology in three main sections, the first of which is his theory on the soul. In this section, Abu al-Barakat’s views on the intellect, his idea of awareness and the essence of the soul are discussed. Secondly the formation of knowledge and perception is examined. This section contains analysis of existential and mental perception, as well as the perception of God. These two sections entail the refutation of the Active Intellect and God’s knowledge of particulars which are current criticisms that have not lost their value within Islamic philosophy. Lastly I have analyzed problem of certainty in knowledge. I have discussed epistemological certitude, a priori knowledge and the classification of sciences.