Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Onur Cırıt
Danışman: SİNEM GÖKTÜRK
Özet:Amaç: Bu çalıÌmanın amacı katyonik yüzey aktif maddeler (YAM) setrimid ve bileÌenlerinin (tetradesiltrimetil amonyum bromür; TTAB, dodesiltrimetil ammonyum bromür; DTAB ve hekzadesiltrimetil amonyum bromür; CTAB) asidik Sülfametoksazol (SMX) ve bazik Trimethoprim (TMP) ilaç etken maddeleri (ĠEM) ile arasındaki etkileÌimlerin incelenmesidir. Gereç ve Yöntem: Katyonik YAM‟lerin kritik misel deriÌimleri altında ve üzerindeki deriÌimlerinde SMX ve TMP‟nin etkileÌimi UV-Vis spektrofotometre kullanılarak 298 K‟ de çalıÌıldı. Benesi-Hildebrand eÌitliği kullanılarak, TMP ve SMX‟in katyonik misellere bağlanma sabitleri hesaplandı. Ayrıca farmasötik uygulamalarda kullanılan ve setrimid olarak bilinen bu üç katyonik YAM‟nin karıÌımı ile de etkileÌim çalıÌmaları yapıldı ve bağlanma sabitleri hesaplandı. Bulgular: Her iki ĠEM‟sinin katyonik misel içeren ortamlardaki bağlanma eğilimini karÌılaÌtırabilmek için SMX ve TMP‟nin ortamdaki deriÌimleri sabit tutuldu. TMP‟nin ve SMX‟in absorbanslarının katyonik YAM‟ler varlığındaki değiÌimleri incelendiğinde CTAB varlığında çalıÌılan her iki ĠEM‟sinin absorbanslarının DTAB ve TTAB‟ye göre daha çok arttığı görüldü. Bu davranıÌ CTAB‟ın çalıÌılan YAM‟ler arasında etkileÌimde en etkin rol oynayan YAM olduğunu gösterdi. Setrimid varlığında ise TMP‟nin SMX den daha fazla bağlanma eğilimi gösterdiği izlendi. Sonuçlar: ĠEM‟lerinin farklı hidrofobik gruba sahip katyonik miselere bağlanma sabitleri (KB)‟nin büyüklüğü karĢılaĢtırıldığında, katyonik YAM‟ler arasında en güçlü etkileĢimin CTAB miselleri varlığında olduğu ve CTAB > TTAB > DTAB sırasını izlediği görüldü. 2. SUMMARY Objective: The aim of this study was to examine interactions of cetrimide and its components i.e. dodecyltrimethyl ammonium bromide (DTAB) tetradecyltrimethyl ammonium bromide (TTAB) and hexadecyltrimethyl ammonium bromide (CTAB) with sulfamethoxazole (SMX) and trimethoprim (TMP). Methods: Spectrophotometry was used to study interaction mechanism of SMX and TMP in wide concentration range of cationic surfactants (below and above the CMC) at 298 K. The binding constants of TMP and SMX to cationic micelles were calculated by means of Benesi-Hildebrand Equation. Interaction studies were also performed with the mixture of these three cationic surfactants which are used in pharmaceutical applications known as cetrimide, and binding constants were also calculated. Results: The concentrations of SMX and TMP were kept constant in order to compare the binding affinity of both drugs to cationic micelles. When the changes of absorbance of TMP and SMX were examined it was seen that the absorbance of both drugs increased in the presence of CTAB compared with DTAB and TTAB. In case of cetrimide it was observed that TMP showed more binding tendency than SMX. Conclusions: When the calculated binding constants (KB) of drugs to the cationic micelles which have different hydrophobic groups, were compared the strongest interaction was observed in the presence of CTAB among the studied cationic surfactants. It was seen that binding tendency followed the order as: CTAB > TTAB > DTAB.