Federal ülkelerde yönetimler arası mali ilişkiler


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ahmed Faruk Muştakoğlu

Danışman: AYŞE GÜNER

Özet:

Toprak, halk ve egemenlik olmak üzere üç ana unsurdan oluşan devlet, üniter, federal, bölgesel ve konfederal şekilde örgütlenebilmektedir. Birbirlerine göre büyük farklılıklar gösteren bu yönetim sistemlerinde farklı özellikler sergileyen idari, siyasi ve mali yapı, aynı yönetim sistemine dahil olan ülkelerde bile büyük farklılıklar gösterebilmektedir. Mali tevzin ya da mali federalizm olarak da adlandırılan yönetimler arası mali ilişkiler kapsamında, devletin farklı siyasal yönetim kademeleri arasındaki harcama, hizmet ve gelir bölüşümü ele alınmaktadır. Bu çalışmada yönetimler arası mali ilişkilerin federal ülkelerde nasıl işlediğinin daha iyi bir şekilde anlaşılmasının sağlanabilmesi için farklı ülke örneklerine yer verilmiştir. Bu kapsamda farklı özelliklere sahip üç federal ülke olan Avustralya, Avusturya ve Meksika’nın mali yapıları ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. Özellikle küreselleşme süreciyle birlikte büyük önem kazanan mali yerelleşme, görev ve sorumluluklar ile bunların karşılanması için gerekli olan gelirlerin (kaynakların) merkezi yönetimden daha alt yönetim düzeylerine (ulus-altı yönetimlere) devredilmesidir. Bu çalışma kapsamında mali yerelleşmenin federal ülkeler ile üniter ülkelerde hangi düzeylerde olduğu karşılaştırmalı bir şekilde incelenmiştir. Buna göre federal ülkelerdeki ulus-altı yönetimlerin üniter ülkelerdeki ulus-altı yönetimlere göre genel anlamda daha özerk olduğu; ancak birçok federal ülkedeki ulus-altı yönetimlerin mali özerklikleri oldukça düşük düzeyde iken çok sayıda üniter ülkedeki ulus-altı yönetimlerin mali özerkliklerinin oldukça yüksek düzeyde olduğu gözlemlenmiştir. Anahtar Kelimeler : Yönetimler Arası Mali İlişkiler; Mali Yerelleşme; Federal Ülkeler; Federalizm; Yerel Yönetimler; Avusturya; Avustralya; Meksika. ABSTRACT Consisting of land, peoples and sovereignty factors, states are organised as unitary state, federation, regional state and confederation. In these political administrative systems that differ from each other relatively, the administrative, political and fiscal structures differ even in different countries that are in the same system. Within the context of intergovenmental fiscal relations, the division of expenditures, service delivery and revenues among different political administration units of the state are investigated. In this study, different country examples are examined to reveal how intergovernmental fiscal relations in federal countries are managed. In this study, the fiscal structures of three federal countries (Australia, Austria and Mexico), which have different characteristics, are investigated. Fiscal decentralization, which means transfering assignments, responsibilities and the revenues (resources) that are required to compensate these (assignments and responsibilities) from the central (federal) government to the lower level governments (sub-national governments) has come into prominence especially with the globalization process. Within the context of this study, the degree of fiscal decentralization among unitary states and federations is cooperatively analysed. Accordingly, it has been observed that sub-national governments in federal countries are fiscally more autonomous than the sub-national governments in unitary states in general. On the other hand, it is observed that in many federal countries fiscal autonomy of sub-national governments is rather low whereas in numerous unitary states fiscal autonomy of sub-national governments is relatively in high level. Keywords : Intergovernmental Fiscal Relations, Fiscal Decentralisation; Federal Countries, Federalism, Local Governments; Austria, Australia, Mexico.