Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Bircan Tüzüngüç
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Özgür Kıvılcan Doğan
Eş Danışman: Çiğdem Han Tosunoğlu
Özet:Bu çalışmanın öncelikli amacı Romine, Sadler ve Kinslow (2017) tarafından geliştirilen Sosyobilimsel Muhakeme Yeteneği Ölçeğinin Türkçe’ye adaptasyonun sağlanarak ortaöğretim öğrencilerine uygulanması ve sonuçlarının değerlendirilmesidir. Çalışma bir ortaöğretim kurumunda öğrenim gören 9, 10, 11 ve 12. sınıf öğrencileri ile gerçekleştirilmiştir. Öğrencilerin sosyobilimsel muhakeme yeteneğini ölçmek için Romine, Sadler ve Kinslow (2017) tarafından geliştirilen ölçek tercih edilmiştir. Bu ölçek dört alt boyut içermektedir. Bunlar karmaşıklık, bakış açısı, sorgulama ve şüpheciliktir. Karmaşıklık alt boyutunun amacı SBK’nın içsel karmaşıklığını anlamak, bakış açısı alt boyutunun amacı sorunları birden fazla açıyla inceleyebilmek, sorgulama alt boyutunun amacı SBK’nın devam eden sorgulamaya tabi olduğunu anlamak, şüphecilik alt boyutunun amacı ön yargıya sahip bilgilerin şüphecilikle incelenmesini sağlamaktır. Sosyobilimsel Muhakeme Yeteneği Ölçeği’nde yer alan soruların zorluk düzeyleri ve çalışmaya katılan öğrencilerin yetenek düzeylerinin analizinde Rasch Ölçme Modeli kullanılmıştır. Rasch Ölçme Modeli analizinde Facets programı 3.65.0 sürümü kullanılmıştır. Rasch Ölçme Modeli analizi bulgularından elde edilen sonuçlarda ölçeğin tek boyutlu olduğu ve yapı geçerliliğini sağladığı görülmüştür. Güvenirliğinin ise uygun değerde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ölçekte yer alan ikinci senaryonun beşinci sorusunun en zor soru olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sosyobilimsel Muhakeme Yeteneği Ölçeği’nin betimsel (yüzde ve ortalama) istatistik sonucunda öğrencilerin sosyobilimsel muhakeme yeteneklerinin düşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır. En düşük beceri sorgulama alt boyutunda görülürken en yüksek beceri bakış açısı alt boyutunda görülmektedir. -------------------- The primary objective of this study was to adapt the Socio-Scientific Reasoning Scale developed by Romine, Sadler and Kinslow (2017) to Turkish and to evaluate the results by applying to secondary school students. The study was conducted with 9th, 10th, 11th and 12th grade students in a secondary school. The scale used in the study of Romine, Sadler and Kinslow (2017) was used to measure students' socio-scientific reasoning ability. This scale includes four dimensions. These are complexity, perspective, inquiry and skepticism. The purpose of the complexity dimension is to understand the intrinsic complexity of socio-scientific issues, the purpose of the perspective dimension is to examine the problems from more than one angle, the purpose of the inquiry dimension is to understand that socio-scientific issues are subject to ongoing inquiry, and the purpose of the dimension of skepticism is to ensure that the information with prejudice is examined with skepticism. The Rasch Measurement Model was used to analyze the difficulty levels of the questions in the Socio-Scientific Reasoning Scale and the ability levels of the students who participated in the study. Facets program 3.65.0 version was used in Rasch analysis. The results obtained from the Rasch analysis showed that the scale was one-dimensional and provided construct validity. It was concluded that the reliability was of appropriate value. The difficulty level of the scale's questions was analyzed with Rasch Measurement Model. It was concluded that the fifth question of the second scenario in the scale was the most difficult question. As a result of the descriptive analysis conducted as a result of Socio-Scientific Reasoning Scale, it was concluded that students' socio-scientific reasoning skills were low. The lowest skill is seen in the inquiry dimension and the highest skill is seen in the perspective dimension.