Savaş fotoğraflarının kullanımı bağlamında propaganda ve manipülasyon


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nazım Serhat Fırat

Özet:

SUMMARY In our daily lives it isn’t a frequent situation that a bomb drops on our houses or men with guns shoot eachother in our street. In this kind of situations we testify visually by means of war photographs. Photographs do not always express the reality of wars. As Bertold Brecht said “A picture of the Krupp Factory tells a little about this factory”. Just like this, a war photograph cannot express much, except for the images on it. The spectator is encoded by the subtitles, headlines of photographs, or by articles or visuals produced by other sources about wars. Our idea about a war that a war is fair and needs to be supported or that a war is unfair and needs to be ended, is formed by the effects of this kind of articles and visuals on us. The theme of this work is how a society’s concern and support are kept alive by the propaganda of wars by means of mass media. This work consists of two parts. In the first part how propoganda is treated on photographs by what kind of methods and the determinative effect of propoganda on mass media that is the centre of this process are discussed. The following part is allocated in order to analyse the chronologically discussed photographs out of the theoretical background which is explained in the first part. In this analyses the photographs of wars in the last 153 years ,from the invention of photograph till today, have been chosen in order of: Crimean War (1853-1856), American Civil War (1861-1865), The First World War (1914-1917), Spanish Civil War (1936-1939), The Second World War (1939-1945), Vietnam War (1964-1975), Gulf War (1990-1991), Iraq War (2003-….) How the chosen photographs and images are taken and what kind of systems are used in order to present them to public opinion are discussed in the second part also. Gündelik yaşamımızda evimizin tepesine bir bombanın düşmesi ya da sokağımızda silahlı adamların birbirine ateş etmesi sık şahit olduğumuz bir durum değildir. Bu tip durumlara savaş fotoğrafları üzerinden görsel şahitlik yaparız. Fotoğraflar, her zaman savaşın gerçekliğini gösteremezler. Bertold Brecht’in dediği gibi “Krupp fabrikasının bir fotoğrafı bize bu fabrika hakkında çok az şey söyler.” Aynı şekilde bir savaş fotoğrafı da, üzerindeki imgelerin dışında pek bir şey gösteremez ve söyleyemez. İzleyici, fotoğrafın alt yazısı, manşeti ya da o savaşa dair başka kaynaklar tarafından üretilmiş yazı ve görseller tarafından kodlanır. Bir savaşa dair oluşan fikrimiz savaşın doğru ve desteklenmesi gerektiği veya yanlış ve durdurulması gerektiği gibi, bu tip yazı ve görsellerin üzerimizde yarattığı etkiyle şekillenir. Bu çalışmanın konusu da toplumun kitle iletişim araçları üzerinden gerçekleşen savaş propagandasıyla savaşa olan ilgisinin ve desteğinin nasıl ayakta tutulduğudur. Çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde propagandanın fotoğraflar üzerinde hangi yöntemlerle işlendiği ve ideoloji kavramının, bu işlem sürecinin merkezi olan kitle iletişim araçlarında ki belirleyici rolü açıklanmıştır. Devam eden bölüm ise kronolojik olarak ele alınan savaş fotoğraflarının, birinci bölümde sunulan kuramsal zemin üzerinden analizine ayrılmıştır. Bu analizde fotoğrafın icadından bugüne geçen 153 yıl içinde yaşanan birçok savaştan, tezi eksiksiz sunabilmek adına sırasıyla: Kırım Savaşı (1853-1856), Amerikan İç Savaşı (1861-1865), Birinci Dünya Savaşı (1914-1917), İspanya İç Savaşı (1936-1939), İkinci Dünya Savaşı (1939-1945), Vietnam Savaşı (1964-1975), Körfez Savaşı (1990-1991) ve Irak Savaşı (2003-…) seçilmiştir. Örnek olarak seçilen savaşlardan elde edilen fotoğraf ve imgelerin hangi şartlarda üretildikleri ve kamuoyuna sunulurken hangi yöntemlerin kullanıldığı yine ikinci bölümde tartışılmıştır.