Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ZEYNEP İNAL
Danışman: RAHİM ACAR
Özet:ÖZET Din dili, varlığın anlamına dair tartışmaların, bilginin imkanından ifadenin imkanına doğru evrildiği 20. yy.’nin en temel problemlerinden birisidir. Dilin metafizik gerçeklikle ilişkisinin incelendiği bu problemin temelinde Tanrı’nın, insan ve onun ürünü olan dil ile arasındaki ontolojik farklılık yer alır. Söz konusu bu farklılık, din dili üzerine yoğunlaşan düşünürleri, Tanrı hakkında anlamlı bir konuşmanın imkanını aramaya yöneltmiştir. Bu minvalde din dilinin anlamlılık ölçütünü arayan düşünürler, epistemolojik bir değere sahip kabul edilebilmesi için teolojik ifadelerin hangi bağlamda anlaşılması gerektiğini araştırmışlardır. Bu çalışma boyunca din dili yaklaşımlarının incelenmeye çalışıldığı Farabi ve Paul Tillich, din dilinin sembolik olarak anlaşıldığı zaman anlamlı olacağı kanaatini taşımaktadır. Zamansal önceliği ile itibariyle her ne kadar bizzat din dili ile ilgilenmemiş olsa da Farabi, dinin, tümelleri nazari felsefede yer alan temsil ve taklitlerden ibaret olduğunu dolayısıyla ona göre hakiki anlamdaki felsefi dile nazaran din dili sembolik olarak anlaşılması gerektiğini belirtmiştir. Aksi takdirde özde aynı hakikate sahip olan felsefe ve din arasında çatışma çıkacaktır. Farabi ile aynı gerekçelere sahip olmasa da yaklaşımına ayrıntısıyla yer verilen Tillich de din dilinin sembolik olarak anlaşılması gerektiğini belirtmektedir. Zira ona göre hakiki anlamdaki dille Tanrı hakkında anlamlı bir konuşmanın imkanından bahsedilemez. Tanrı hakkında hakiki bir dil kullanmak, diğerlerinin yanında bir varlık olarak olmayan Tanrı’yı sınırlılık kategorilerine dahil eder. Dolayısıyla Tanrı hakkında herhangi bir sınırlandırma ima etmeyen sembollerle konuşulmalıdır. Her ne kadar hem Farabi hem de Tillich, din dilinde aynı yaklaşımı savunmuş olsalar da bu iki filozofun sembolik dil yaklaşımlarında belirgin bir farklılık bulunmaktadır. Nitekim ilgili eserleri incelendiğinde bu iki filozofun, sembolik dil için gösterdikleri epistemolojik gerekçeler, kaynaklar, yorumlamalar ve daha önemlisi sembolik dilden anladıkları şey birbirinden belli ölçüde farklılaşmaktadır. Dolayısıyla din dili yaklaşımlarına ayrılan bu çalışmada Farabi ve Tillich arasında söz konusu noktalardaki farklılıklar ele alınacak, bunun yanı sıra yaklaşımlarının teori-pratik ilişkisi bağlamında ne kadar tutarlı olduğu tespit edilerek felsefi değeri teslim edilmeye çalışılacaktır. Anahtar Kelimeler: Din, Dil, Sembol, Sembolik Dil, Tanrı, Farabi, Paul Tillich. -------------------- ABSTRACT The religious language is one of the most fundamental problems of the 20th century, which the debates about the meaning of existence evolved into the possibility of expression from the possibility of knowledge. This problem, in which the relationship of language to metaphysical reality is examined, is based on the ontological difference between God and man and his language. This difference led the thinkers who focus on the language of religion to seek the possibility of meaningful speech about God. In this respect, the thinkers looking for the criterion of meaningfulness of the language of religion, in order to be considered an epistemological value, have studied the context in which the theological expressions should be understood. Farabi and Paul Tillich, who tried to examine the religious language approaches during this study, thought that the language of religion would be meaningful if understood symbolically. Although he did not deal with the language of religion himself with his temporal priority, he stated that religion and its universals consisted of representations and imitations in the philosophical philosophy. Therefore, according to him, the language of religion must be symbolically understood in terms of the actual philosophical language. Otherwise, there will be conflict between philosophy and religion which has the same truth. Although he does not have the same rationale as Farabi, Tillich, who is detailed in his approach, states that the language of religion must be understood symbolically. According to him, the possibility of a meaningful speech about God cannot be mentioned in the literal language. The use of a genuine language about God involves God, which is not an entity beside others, in the categories of limitations. Therefore, it should be talked with symbols that do not imply any limitation on God. Although both Farabi and Tillich advocated the same approach in the language of religion, there is a clear difference in the symbolic language approaches of these two philosophers. As a matter of fact, when the related works are examined, the epistemological justifications of these two philosophers for symbolic language differ from each other in terms of sources, interpretations and, more importantly, what they understand from symbolic language. Therefore, in this study devoted to religious language approaches, the differences between Farabi and Tillich will be discussed, and the philosophical value will be tried to be determined by determining how consistent their approaches are in the context of theory-practice relationship. Key Words: Religion, Language, Symbol, Symbolic Language, God, Farabi, Paul Tillich.