Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Osman Hatun
Danışman: AHMET ŞİRİN
Özet:Bu araştırmanın amacı, terörle mücadele sürecinde yaralanan, organ ve/veya işlev kaybı yaşayan malül gazilerin hangi psikososyal süreçleri deneyimlediklerinin, bu süreçlerde yaşadıkları güçlüklerin ve baş etme kaynaklarının incelenmesidir Bu amaçla çalışmada nitel araştırma desenlerinden gömülü teori deseni kullanılmıştır Araştırmada katılımcıların belirlenmesinde kartopu örnekleme yöntemi ve katılımcı sayısının belirlenmesinde ise kuramsal örnekleme yöntemi kullanılmış ve yaşları 30 ile 51 arasında de işen 20 malül gazi ile derinlemesine görüşmeler yapılmıştır Araştırmanın verileri yapılandırılmamış ve yarı yapılandırılmış görüşmelerle toplanmış ve bu görüşmelerde veri toplama aracı olarak, araştırmacı tarafından geliştirilen “Görüşme Soru Listesi” kullanılmıştır Verilerin çözümlenmesinde “ AXQDA 12” nitel veri analiz bilgisayar programından yararlanılmış ve gömülü teorinin veri çözümleme aşamaları takip edilmiştir Veriler açık, eksen ve seçici kodlamaya göre çözümlenmiş ve kategoriler oluşturulmuştur Araştırma sonucunda malül gazilerin psikososyal süreçleri ve baş etme kaynaklarını ortaya koyan alül Gazilik Deneyimi “o an- ölümün kıyısından dönmek”, “tedavi süreci”, “gerçek hayata dönüş- uyum sorunları”, “kabullenme ve hayata tutunma” süreçleri çerçevesinde açıklanmıştır O An- Ölümün Kıyısından Dönmek süreci travma yaşantısı, travmaya duygusal tepkiler, süreçle baş etme ve zaman karşı yarış temalarında; Tedavi Süreci yıpratıcı tedaci, kaybı kabullenememe-duygusal tepkiler ve süreci kolaylaştıran dinamikler temalarında; Gerçek Hayata Dönüş-Uyum Sorunları süreci travmanın psikolojik izleri, engellenme, toplumsal onay görmeme ve yabancılaşma temalarında; Kabullenme ve Hayata Tutunma süreci ise iç destek kaynakları, dış destek kaynakları ve yeni yaşama uyum temalarında açıklanmıştır Organ ve işlev kayıpları ve travma yaşantıları ile evlerine dönen malül gaziler, sivil hayatta travmanın psikolojik izleri, psikososyal yaşama katılımda engellenme ve toplumsal onay görmeme gibi çeşitli uyum sorunlarıyla karşılaştıkları için kendilerine ve gelece e dair umutlarını yitirerek karamsarlı a düşmekte ve mutsuz olmaktadırlar Baş etme ve destek kaynakları güçlü olmayan malül gazilerin öfke/tepkisellik ve kendini soyutlama gibi olumsuz baş etme yollarına başvurdukları için uyum sorunlarının üstesinden gelemedikleri ve böylece kendilerine ve topluma karşı v yabancılaştıkları anlaşılmıştır Ancak olumlu kişilik, manevi baş etme ve deneyimi anlamlandırma gibi iç destek kaynakları; devlet güvencesi, aile deste i, di er malül gazilerle birliktelik, sosyal çevre deste i ve profesyonel psikolojik destek gibi dış destek kaynakları sayesinde travma ve kayıp deneyimlerini kabullenerek hayata tutunan malül gaziler, de işen yaşam koşulları karşısında di er insanlara ihtiyaç duymadan ba ımsız yaşayabilmekte, yaşamlarında bir rutin oluşturarak hayatlarını düzene sokmakta ve topluma katılarak sosyalleşmektedirler Ayrıca fiziksel, psikolojik ve sosyoekonomik açıdan çok zorlu deneyimler yaşayan ve destek kaynakları sayesinde bu güçlüklerin üstesinden gelebilen malül gazilerin yaşamları, kendini algılama biçimleri ve gelecek algıları başlarda olumsuz yönde etkilense de malül gazilik deneyiminin gazilerin kişiliklerini ve yaşamlarını olumlu yönde etkiledi i anlaşılmıştır. ABSTRACT The aim of this study is to explore the psychosocial processes experienced by disabled war veterans who’ve been injured or experienced loss of organ and/or function during the fight against terrorist and the difficulties they have during these processes and coping resources they use. For this purpose, grounded theory, which is one of the qualitative research designs, was used in the research. In the study, snowball sampling method and theoretical sampling method were used respectively for determining the participants and the number of the participants and in-depth interviews were conducted with 20 disabled veterans between the ages of 30 and 51. The data of the study were collected by unstructured and semi-structured interviews and the "Interview Question List" was used as data collection tool which was developed by the researcher. In the analysis of the data, "MAXQDA 12" qualitative data analysis computer program was utilized and the data analysis steps of the grounded theory were followed. The data were analyzed according to open, axial and selective coding and categories were created accordingly. As a result of the study, the Experience of Being Disabled War Veteran, which reveals the psychosocial processes and coping resources, is explained in the framework of "that moment- returning from the threshold of of death", "treatment process", "returning to real life-adaptation problems", "acceptance and holding on to the life" processes. The process of "that moment- returning from the threshold of of death" is explained in the trauma experience, emotional reactions to trauma, coping with the process, and competing against time; "treatment process" is explained in exhaustive treatment, inability to accept the loss – emotional reactions and process-facilititaing dynamics; "returning to real life-adaptation problems " is explained in the psychological traces of the trauma, inhibition, social disapproval and alienation themes; and “acceptance and holding on to the life” is explained in internal support resources, external support resources and adaptation to new life themes. Because disabled war veterans who returned their homes with loss of organ/function and traumatic experiences run into various adaptation problems in their civilian lives such as psychological traces of trauma, inhibition from participating in the psychosocial life and social disapproval, they lose their hopes for themselves and future, descend into vii pessimism and become unhappy. Since disabled veterans who does not have strong coping and support resources turn to negative coping methods such as anger/reactivity and self-isolation, it has been understood that they cannot overcome adaptation problems and therefore become alienated from themselves and the society. However, war-wounded soldiers accept their experiences of trauma and loss and hold on to life thanks to internal support resources such as positive personality, spiritual coping and making sense of experience; and external support resources such as state guarantee, family support, spending time with other disabled veterans, social support and professional psychological support. Thus, disabled veterans can live independently in the face of changing living conditions without the need of other people, they organize their lives by establishing a routine in their lives and socialize by participating in the society. Furthermore; it was understood that the Experience of Being Disabled War Veteran influenced the personalities and lives of disabled veterans positively even though the self-perceptions, future perceptions and lives of disabled war veterans, who experienced tough physical, psychological and socioeconomic situations and overcame those difficulties through support resources, were affected negatively at the beginning.