Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Resim Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2006
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEVGİ BAŞAR
Danışman: DEVABİL KARA
Özet:Ellerim kollarımı, kollarım bacaklarımı arayacak, bedenimden fışkıran kan bütün şehrin saf adaçayı sarılığını, acı kırmızıya boyayacak... Bu savaşın çığlıkları bir tabloya sığmayacak sevgili Picasso… Belki Picasso’nun acı çığlıklarla dolu “Guernica’sı bile yaşanılan böylesi büyük bir korku ve dehşetin boyutunun yansıtmakta yetersiz kalır. Ama bu büyük yapıt savaşın korkunçluğunu ve geride bıraktıklarını bize hep aynı çarpıcı duyguyla hatırlatacaktır. XX. yüzyılın en önemli protestolarından birisidir “Guernica” Picasso yaşamı boyunca elinden geldiğince politik yorum ve düşüncelerden uzak durmaya çalışmıştır. Onun için tek gerçek sanatıdır. Ancak bu durum İspanya’nın küçük Bask kasabası Guernica’nın Dünya Tarihi’nde, ilk kez görülen uçaklarla bombalanma eyleminde denek olarak kullanılması sonucu yaşadığı büyük katliamla faklılaşır. Katliam haberini almasıyla Picasso’nun düşünceleri de değişir ve bu vahşete tepkisi “Guernica” resmi olur. Resim hala Picasso’nun en büyük başyapıtı olarak değerlendiriliyor ve dünyanın en önemli tabloları arasında yer alıyor. Guernica esas olarak faşizmin iğrençliğini anlatır. Bu tablo savaşın acımasızlığı ve savaşın sonuçlarının evrensel bir simgesi olacaktır. Savaşı çizmeden savaşı; kıyımı çizmeden kıyımı; yaşananlara dair hiçbir şeyi çizmeden, yaşanan her şeyi anlatmıştır Picasso. Goya zamanının güzellikleri yansıtan en ünlü saray ressamı iken, zamanla özel hayatında hastalıkların ve travmaların, Napolyon işgali altındaki ülkesinde yaşanan acıların etkisiyle, eserlerinde ağırlıklı olarak hayatın koyu, karanlık ve elem verici yönünü yansıtmaya başlar. Goya’nın sanatının biçimlenmesinde hem yaşadığı dönem son derece önemli bir rol oynamıştır. Tahta Napoleon’un kardeşi Joseph Bonaparte’ın geçmesiyle birlikte, halk Fransız istilacılara karşı ayaklanmış ve 2- 3 Mayıs 1808’de başlayan ayaklanmalar Joseph Bonaparte tahttan çekilinceye ve İspanya özgürlüğünü kazanıncaya kadar altı yıl boyunca sürmüş ve kanlı olaylara sahne olmuştur. Bu tarihin kanlı sahneleri Goya’nın resimlerine yansır. Özellikle “3 Mayıs” resmi, Goya’nın tanık olduğu olayların bir sunumu niteliğini taşımaktadır. 1814 yılında yapılmış olan resimde, Madrid’in dışındaki Pirincipe Pio tepesinde kurşuna dizilen İspanyol ayaklanmacılar anlatılmaktadır. Resim, İspanya için olduğu kadar, insanlığın kanlı tarihinin de bir belgesi olma özelliğine sahiptir. El Greco’da ise durum eserlerine yansıması bakımından biraz farklıdır. O hep katolik dini öğretilerini konu aldığı resimlerinde başedilemeyen haksızlık ve zulümlerden dolayı dünyadan kaçmayı ve ilahi varlığa ulaşmayı amaçlar. Teze konu olan bir diğer resim ‘5. mührün açılışı’nda dini inançları sebebiyle katledilenlerin Tanrı’ya ulaşma çabaları vardır. Belki de “Guernica’da ve “3 Mayıs” resimlerinde katledilenler El Greco’nun resminde, intikamlarının alınmasını dünyadan değil Tanrı katında, Tanrı’dan dilemektedirler. Toplumsal olaylar, özellikle de savaşlar ve büyük katliamlar tarihin her döneminde sanatçıları derinden etkilemiş ve duyarlılıklarını eserlerine yansıtmalarına sebep olmuştur. Genelde büyük sanat eserleri ve sanat akımları yaşanan bu kargaşa ve acı ortamının ürünleri olurlar. Bu çalışmada İspanya’nın iç savaş ve katliamlarıyla şekillenmiş kanlı tarihi temel alınarak, bu konudaki toplum-sanat ilişkisi Picasso, El Greco ve Goya’nın tepkilerini verdikleri sanat tarihinin üç büyük resmi ile incelenmiştir. Çalışmalarında bu konulara eğilen bu büyük sanatçıların eserlerini ve temel konseptlerini bilmek ortaya çıkan bu sanat eserlerinin değerini daha iyi anlamamıza yarayacaktır. Bu nedenle sanatçıların yaşamları ve yaşadıkları çağın İspanya’sına da detaylı olarak değinilmiştir. Bu üç sanatçı tepkilerini ellerindeki tek silahla, sanatlarıyla vermişlerdir. Ve bu cevap verilebilecek belki de en etkili cevaptır. Sanatın böylesi gücü olmasa, dünyada yaşanan onca tecavüz, yıkım, zulüm ve dökülen onca kan, istatistiğin dişlilerinde öğütülüp gidecek, arşivlerde tozlanacaktı. Bu bakımdan resmî tarihlere karşı en büyük mücadeleyi sanatın dili vermiyor mu? Her sanat eseri belki savaşları durduramaz ama dünyayı değiştirebilir. Yaratanının da, izleyeninin de dünyasını… SUMMARY My hands seek my arms, my arms seek my legs, the blood spurting out of my body will paint the pure sage tea yellow color of the city with a bitter red… Dear Picasso, the screams of this war will not fit into a painting… Maybe, even the Picasso’s “Guernica” containing sad screams becomes insufficient to reflecting the dimension of this kind of big the fear and the horror. This precious work will remind us with the same shocking sense, the horror of the war and all that the war left out. Guernica is one of the most important protestations of the XXth Century. During this lifetime, Picasso has tried to be far from the political thought and comments. For him, the unique realty is his art. This situation has changed after the massacre of Guernica, the small Bask village used as a test subject, bombed by the planes seen for the first time in the World history. With the massacre news, the thought of Picasso has changed and his reaction to this cruelty has been incarnated in “Guernica” painting. Still the painting is considered as the most important masterpiece of Picasso and within the most important painting of the world. In fact, Guernica expresses the awful fascism. This painting will be the universal symbol of the cruelty and the consequences of the war. Picasso has described the war without painting the war; the massacre without painting the massacre and everything lived by painting nothing about the lived story. While Goya was the most famous painter of the court painting the beauties of this age, with the influence of the illnesses and the traumas in his private life and with the pain lived in this country invaded by Napoléon, he has started to paint mainly the dark and painful side of the life in his works. The era when he has lived has played an important role in the remodeling of the art of Goya. When Joseph Bonart, the brother of Napoléon , had accessed to the throne, the people has resurrected against the invaders, and these resurrections starting May 2nd -3rd 1808 had been continued for 6 years, until the dethrone of Joseph Bonapart and the liberation of the Spain. This period presents the bloody scenes of the Spanish history. These bloody scenes are reflected in the Goya’a paintings. Especially the painting “The Third of May” has the quality to be the presentation of the events for which Goya has witnessed. This painting dated 1814 describes the Spanish rebels executing by shooting on the Principe Pio hill, out of Madrid. This document does not concern only the Spain but has the property to be a document for the bloody history of the humanity. Concerning the works of El Greco, the situation is a little bit different. In his paintings always with catholic religious teaching themes, he intends to run away from the world because of the injustice and the oppression impossible to cope with, and to access to the divine existence. In another painting studied in this these, “The Opening of the Fifth Seal of the Apocalyse” , God access efforts of the people massacred because their religious beliefs could be observed. Maybe in El Greco’s painting, all the people massacred in “Guernica” and “The Third of May” paintings, pray to God, wishing to take revenge not in this world but at divine level. In every period of the history, the social events, especially the wars and the big massacres have affected the artists in depth and let them to reflect their sensibility in their works. Generally the great artworks and art movements are the products of this environment of disorder and pain. In this work, based on the bloody history of Spain remodeled by civil war and massacres, the society-art relationship and the reactions of Picasso, El Greco and Goya in this matter are studied through three important paintings of the art history. The knowledge of the works of these famous painters inspired by these themes and the study of their essential concepts will help us to better understand the value of these artworks. For this reason, the life of the artists and the Spain of their age are studied in detail. These three artist have expresses their reactions using the unique gun they possess, using their art. And maybe this reply is the most effective reaction way between the possibles. Unless the art has this kind of force, all the aggression, destruction, oppression and blood will be ground in the gears of the statistic and will get dusty in the archives. In this way, does not the artistic language struggle against the official histories? The artwork could not stop the wars but maybe could change the world. Both the world of its creator and of its spectator…