Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SAPARGELDI ODAYEV
Danışman: İmran Demir
Özet:ÖZET Hidrokarbon rezervleri bakımından zengin olan Türkmenistan, bağımsızlığını kazanmasının ilk yıllarında ülke doğal gazını dış pazara ihraç etmek istemiş, bunu da Sovyetler Birliği’nden kalmış olan doğal gaz boru hatlarını kullanarak yalnızca Rusya üzerinden yapabilmiştir. Ancak tek pazara bağımlı kalmanın olumsuz sonuçlarını kısa sürede tecrübe eden Türkmenistan, tarafsızlık stratejisi sayesinde bölgede rekabet halinde olan Rusya, İran, Çin, Hindistan ve AB ülkeleri ile dengeli ilişkiler kurmuş ve Rusya’ya yeni alternatif arayışına girmiştir. Dünya doğal gaz rezervinin %10’una sahip olan Türkmenistan, kuzeye alternatif olarak doğu, güney, güney doğu ve batı yönlerindeki pazarlara doğal gaz ihraç etmek için boru hattı projeleri geliştirmiştir. Bu projelerin bazıları faaliyete geçerken bazıları henüz proje aşamasındadır. Türkmenistan’ın Rusya’ya karşı yeni alternatif pazarlara ulaşma başarısının altında yatan temel etken büyük güçlerin kendi aralarındaki rekabettir. Aynı şekilde bazı projelerin hayata geçmemiş ve hala proje aşamasında kalmasının nedeni de yine dış etkenlerdir. Bu çalışmada Türkmenistan’ın gerçekleşen alternatif boru hattı projeleri ile bu projelerden bazılarının gerçekleşmeyip hala proje aşamasında kalmasının nedenleri, iç ve dış faktörler bağlamında incelenecek ve analiz edilecektir. -------------------- Turkmenistan, which is rich in hydrocarbon reserves, wanted to export the country's natural gas to the foreign market in the first years of its independence and could only do so through Russia using natural gas pipelines from the Soviet Union. However, Turkmenistan experienced the negative consequences of being dependent on a single market in a short time and established balanced relations with Russia, Iran, China, India and EU countries that are competing in the region thanks to its neutrality strategy and started to seek new alternatives to Russia. Turkmenistan, which owns 10% of the world's natural gas reserves, has developed pipeline projects to export natural gas to markets in the east, south, south east and west as an alternative to the north. Some of these projects are in operation while others are still in the project phase. The main factor underlying Turkmenistan's success in reaching new alternative markets against Russia is the rivalry between the great powers. In the same way, some of the projects have not been implemented and are still in the project stage due to external factors. In this study, the alternative pipeline projects of Turkmenistan and the reasons why some of these projects are not realized and still remain in the project phase will be examined and analyzed in terms of internal and external factors.