Hemşirelerin afete hazır olma durumu ve hazırlık algısı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FERİDE ÖZCAN

Danışman: SAİME EROL

Özet:

HEMŞİRELERİN AFETE HAZIR OLMA DURUMU VE HAZIRLIK ALGISI Araştırmanın amacı, hemşirelerin afete hazırlık algısını ölçen bir ölçüm aracı geliştirmek, hemşirelerin kendilerini afete karşı ne kadar hazır hissettiklerini belirlemek ve afete hazır olma durumlarını etkileyen faktörleri tespit etmektir. Ölçek geliştirme aşamasında metodolojik, hemşirelerin afete karşı hazırlık algılarının belirleme aşamasında tanımlayıcı araştırma tasarımı kullanıldı. Araştırmanın evrenini İstanbul’da bulunan 2 tıp fakültesi hastanesinde görev yapan hemşireler oluşturdu. Örneklem için ölçekteki 20 maddenin 10 katı olan en az 200 hemşireye ulaşmak hedeflendi. Bu amaçla belirtilen iki kurumda çalışan ve araştırmaya katılmak için gönüllü olan toplam 500 hemşire örneklemi oluşturdu. Çalışmaya 486’sı kadın (%97.2), 14’ü(% 2.8) erkek olan toplam 500 hemşire katıldı. Araştırmanın verileri, bireysel özellikler formu ve araştırmacı tarafından geliştirilip güvenilirlik geçerliliği test edilen Hemşirelerde Afete Hazırlık Algısı Ölçeği (HAHAÖ) ile toplandı. Güvenilirlik-geçerlilik çalışması sonucunda HAHAÖ Cronbach alpha katsayısı .90, test tekrar test güvenilirlik katsayısı .98 olarak bulundu. Genel kapsam geçerliliği indeksi %92,57 olan ölçek 20 maddeden oluştu. Faktör analizi sonucunda toplam varyansın % 60.762 ‘sini açıklayan 3 faktörlü bir yapı ortaya çıktı. Hemşirelerin %64’ü bireysel özelliklere ait formda, kendini afetlere karşı “Kısmen Hazır” olarak nitelendirdiği halde, HAHAÖ’ye göre hazırlık evresi için yüksek, müdahale ve afet sonrası evrelerinde ise orta düzeyde algıya sahip oldukları ortaya çıktı. Afet eğitimi almış hemşirelerin afete hazırlık algıları eğitim almayanlara; eğitimini teorik ve uygulamalı olarak alan hemşirelerin de yalnızca teorik alanlara göre daha yüksek algıya sahip olduğu saptandı. Tüm bu sonuçlar HAHAÖ’ nün güvenilir ve geçerli bir ölçek olduğunu gösterdi. DISASTER PREPAREDNESS AND PERCEPTIONS OF NURSES The aim of the study is to develop a scale evaluating the perception of preparedness to disaster for nurses, to determine for nurses how to feel prepared for disaster and to indicate the factors effecting nurses’ situation of preparedness for disaster. Whereas methodological type is used in the scale development phase, expressive study type is used in the phase of nurses’ situation of preparedness and to determine their perception for disaster. The nurses who work in 2 medical academy hospitals in Istanbul constituted the population of the research among the dates the study was carried out. It was aimed to reach at least 200 nurses who are the 10 times of 20 items in scale for the sample of study. For this purpose, 500 nurses in total who are volunteered to attend the study and work in the indicated two institutions constituted the sample. 500 nurses whose 486(%97.2) were female, 14 were male(%2.8) attended to the study. The data of study was gathered by individual characteristics form and The Scale Of Perception Of Disaster Preparedness On Nurses which was developed by researcher and the validity of reliability was tested. As a result of reliability-validity study, cronbach alpha coefficent is found as .90, and test-retest reliability coefficent is found as .98. The content validity index of the scale consist of 20 items is %92.57. After factor analysis a three-factor structure that explains %60.768 of the total variance is found. Although %64 of the nurses determine themselves as “partly ready” in the form belonging to individual characteristic, according to HAHAÖ, it is obvious that, they have high level perception for preparation phase, middle level perception in intervention and after-disaster phase. It was seen that the nurses who get disaster training have got higher perception than the ones who don’t get; the ones who get their training theorically and practicaly have got higher perception than the ones who only get their training theorically.All these results show that scale of perception of disaster preparedness is a reliable and valid scale.