Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ERAY DEMİRLİ
Danışman: Okan Yeşilot
Özet:Bakü’nün İçerişehir Mahallesinde dünyaya gelen Mir Muhammed Kerim el-Bâkuvî (1853-1938), döneminin önemli din alimleri arasında yer almıştır. Eğitimini Bağdat’ta tamamlamasının ardından Bakü’ye gelerek kadılık ve Bakü Vilayeti Şiî Meclisi Başkanlığı vazifelerinde bulunmuştur. Toplumun eğitilmesi ve daha iyi bir vaziyette hayatını sürdürebilmesi için kurulan hayır cemiyetlerinde yer almış, halkın yararına düzenlenen toplumsal faaliyetlere iştirak ederek desteğini göstermiştir. Eğitime büyük önem veren Bâkuvî, döneminde kızları okutulmamasına yönelik anlayışı reddederek eğitimin cinsiyet farkı gmeksizin her bireyin hakkı olduğu fikrini savunmuştur. Ayrıca İslam Dinini hurafelerden arındırmaya çalışarak cahil mollalarla mücadele etmiş, Müslümanların Kur’an-ı Kerim’den ayrılmamaları gerektiğini vurgulamıştır. Azerbaycan Türkçesine birçok eser kazandıran Bâkuvî, bu anlamda Kur’an-ı Kerim’i ilk defa Azerbaycan Türkçesi’ne tercüme ederek toplumun İslam Dinini daha iyi öğrenebilmesini amaçlamıştır. Bunun yanında Arap tarihçisi Corci Zeydan’dan İslam Tarihi ile ilgili romanları yine Azerbaycan Türkçesine tercüme ederek halkın bilinçlenmesine katkıda bulunmak istemiştir. Azerbaycan ve İslam Tarihinde böylesine önemli bir şahsiyet üzerine maalesef müstakil bir eser bulunmamaktadır. Tarihte unutulmaya yüz tutan şahsiyetler arasında olan Bâkuvî, hayatı, fikirleri ve eserleriyle incelenmemiştir. Bu çalışmada Bâkuvî’nin biyografisi oluşturulup fikirlerinin aktarılması ve eserlerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. ABSTRACT Muhammed Kerim el-Bâkuvî (1853-1938) who was born in Ichari Sharar, a district of Baku remained one of the famous religious scholars in his own time. After he had completed his education in Baghdad, he came Baku and he served as kadi and head of Shi’a Assembly of Baku. He took sides with Hayriye societies which were founded to educate society and maintain society’s life in a better condition, and he provided support them by participating in social activities which were organized in the public interest. Bâkuvî who attached great importance to education refused understanding that girls were not educated in his period and he defended the opinion that education is right for every person without gender discrimination. He struggled with ignorant mullahs by trying to purify the religion of Islam from superstitions and he emphasized the necessity that Muslims shall not separate off from Quran. Bâkuvî who gave many works to Azeri Turkish aimed that society can better learn their religion by translating Quran into the Azeri Turkish for the first time In addition to that, he wanted to contribute to raise the awareness of public by translating novels about Islamic history by Jurji Zaydan who studied on history of the Arabs into Azari Turkish. A private work on such an important person does not exist in history of Islam and Azerbaijan. Bâkuvî who is one of the sinking into oblivion persons in history was not examined with his life, thoughts and works. This study’s objective is to constitute Bâkuvî’s biography and to examine his works.