Bulanık mantık yöntemiyle bir servo motorun kontrolü ve geleneksel yöntemlerle karşılaştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2005

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mehmet Akar

Danışman: İSMAİL TEMİZ

Özet:

BULANIK MANTIK YÖNTEMİYLE BİR SERVO MOTORUN KONTROLÜ VE GELENEKSEL YÖNTEMLERLE KARŞILAŞTIRILMASI Yıllardır elektrik motorları endüstride tahrik elemanı olarak kullanılmakta ve bunların kontrolü de büyük önem arz etmektedir. Servo motorlarda hassas kontrol edilebilmeleri gibi sebeplerle günümüz endüstrisinde aranan makineler olmuştur. Bu motorların bazı kullanım yerleri şunlardır: · Bilgisayarlarda ve hafızalı makinelerde; · Endüstriyel aletlerde; · 400 Hz olanları askeri silah sanayinde; · Elektrik santrallerinde ,alternatör devir ayarı sistemlerinde; · Tam otomatik regülatörlerin kumanda sistemlerinde kullanılır. Servo motor uygulamalarda istenen durum ilk yol alma ve kalkınma anında aşmanın olmaması, sistemin en kısa zamanda karalı hale gelmesi ve ani yük değişimlerinde sistemin karalılığının bu durumdan minimum etkilenmesidir. Bazı sistemlerde modelleme doğru şekilde yapılsa bile elde edilen modelin denetleyici tasarımında kullanımı karmaşık problemlere ve oldukça yüksek maliyete neden olabilir. Bu nedenle , bazı denetim algoritmalarının belirsiz, doğru olmayan, iyi tanımlanmamış, zamanla değişen ve karmaşık sistemlere uygulanması mümkün olmayabilir. Bulanık mantık için matematiğin gerçek dünyaya uygulanması denilebilir. Çünkü gerçek dünyada her an değişen durumlarda değişik sonuçlar çıkabilir. Bu sebeple servo motorların yapısı tanıtılmış ve matematiksel modeli çıkartılmıştır. Elde edilen matematiksel modele yük altında PID kontrol algoritması ve bulanık mantık (bulanık logic) kontrol yöntemi uygulanmıştır. Oluşturulan matematiksel model bilgisayar ortamında MATLAB programıyla simüle edilmiş ve ulaşılan grafikler verilmiştir. Bu çalışmada hedeflenenlere ulaşmak için PID kontrol ve bulanık mantık kullanılmıştır. Uygulama sonucunda yük altında servo motorlarda ilk kalkınma anında oluşan salınımın ortadan kalktığı, daha çabuk karalı hale geldiği ve bulanık mantık yönteminin daha etkili sonuç elde ettiği gözlenmiştir. Temmuz, 2005 Mehmet AKAR THE COMPARING OF SERVO MOTOR CONVENTIOANAL AND FUZZY LOGIC CONTROL METHOD. Electrical machines has been used many years as a drive systems and their control are very important for industry. Servo motor can be control very easily so they can use a lot of experiment. Some of: · Computers and memory machines; · Industrial equipments; · Milatary weapons industry which one frequency is 400 Hz · For regulating speed control of generators · Control systems of full automatic regulator. In their experiment very important thing that not to be oscillation ,not much more current when they start and quickly sit steady-state position . Some of system models can make truily but to worry of control systems for these model may have some problem and high cost solution. For these reason some control algorithm can't use nonliner, complex and not good at description systems. For Fuzzy logic control can say that using of mathematic to real life because real life may have chageable position and result. For these reason servo motors construction descripted and mathematical model has caused. For dc servo motor mathematical model used fuzzy, propotional-integral-derivative control algorithms and their results simulated in the computer with Matlab . At and of the simulation: Fuzyy logic control algoritm is succesfull than the Pıd control because of not have oscillation ,not much more current when they start and quickly sit steady-state position July, 2005 Mehmet AKAR