Zaman sürücülü faaliyet tabanlı maliyetleme ve bir sanayi işletmesi uygulaması

---

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İşletme Fakültesi, İşletme Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: LEVENT POLAT

Danışman: DOĞAN ARGUN

Özet:

ZAMAN SÜRÜCÜLÜ FAALİYET TABANLI MALİYETLEME VE BİR SANAYİ İŞLETMESİ UYGULAMASI Faaliyet Tabanlı Maliyetleme (FTM), işletmelerde katma değer yaratmayan faaliyetlerin ortaya çıkarılması suretiyle, işletmelerin katma değer yaratan faaliyetlere odaklanmasını sağlayan ve endirekt maliyetlerin, maliyet objelerine daha sağlıklı dağıtılmasına yardım eden yararlı bir maliyet yönetim aracıdır. Ancak, özellikle karmaşık süreçlere ve faaliyetlere sahip işletmelerde uygulanmasının zorluğu nedeniyle birçok yönden eleştirilmiştir. Zaman Sürücülü Faaliyet Tabanlı Maliyetleme (ZSFTM)’nin ise, bu eleştirilere belli açılardan çözüm getirmek amacıyla geliştirilen, kolay kurulup güncellenebilen, daha anlamlı maliyet ve karlılık bilgileri sunan ve özellikle kapasite konularına getirdiği açıklıkla FTM’den ayrılan ve bunları gerçekleştirirken de en önemli değişken olarak zamanın kullanıldığı bir yönetim aracı olduğu belirtilebilir. Bu çalışmada temel amaç; FTM ile ZSFTM yöntemlerini bir sanayi işletmesinde uygulamak; iki yöntemin maliyet hesaplamada doğuracağı farklılıkları belirleyerek, ZSFTM yönteminin, maliyet analizi sonuçlarına olan etkilerini incelemektir. ABSTRACT TIME-DRIVEN ACTIVITY BASED COSTING AND AN INDUSTRIAL UNDERTAKING PRACTICE Activity Based Costing (ABC) is an useful cost management tool, which helps robust distribution of indirect costs to cost objects and provides companies’ focusing on value – adding activities by revealing non – value adding activities. However, ABC has been criticized in terms of its being difficult to implement particularly in companies with complicated processes and activities. On the other hand, Time – Driven Activity Based Costing (TDABC) can be defined as a management tool, which has been developed to find solutions to these mentioned critics from proper aspects. TDABC can also be identified as an easy set – up and update tool with more meaningful cost and profitability data. One of the most significant differences of TDABC is its clarification about capacity issues by using time as a major variable. The main target of this study is implementing both ABC and TDABC systems to an industrial undertaking and assessing the impacts of TDABC on the results of cost analysis by determining the differences of both systems in terms of cost calculation.