Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Meltem Çakmak
Danışman: NURDAN ASLAN
Özet:Yerine getirdiği işlevler sebebiyle ticari hayatın vazgeçilmez unsuru olan paranın gelişimi ticari ve teknolojik gelişmelere bağlı olarak şekillenmektedir. Kripto paralarda, para veya değer transferi yapılırken aracı ortadan kalkmakta, kripto paraların güvenlikleri kriptolojik yöntemlerle sağlanmaktadır. Türkiye’de kripto paraların satışı, kullanımı ve madenciliği yasak olmamakla birlikte henüz kripto paraların para, emtia veya menkul kıymet olarak kabul edilebilecek şekilde yasal bir tanımı yapılmamıştır. Bu sebeple kripto paralar ile ilgili özel bir vergi mevzuatı bulunmamaktadır. Bu çalışmada, ilk aşamada kripto paraların oluşum süreci, 2009 yılında Bitcoin’in ortaya çıkışıyla başlayan ve Bitcoin’in alternatifi olarak tasarlanan altcoinler özelinde kripto paralar, blok zincir teknolojisi, blok zincir teknolojisini oluşturan yapılar ve blok zincir uygulamalarına değinilmiştir. İlerleyen bölümlerde kripto paralara karşı Türkiye’nin ve bazı ülkelerin yaklaşımı araştırılarak Türkiye’de kripto paraların yasal olarak para, emtia veya menkul kıymet statüsüne alınması durumunda mevcut vergi mevzuatı kapsamında nasıl vergilendirileceğine değinilmiştir. Kripto paraların henüz yasal olarak herhangi bir tanımı yapılmış durumda değildir. Kripto paranın yasal olarak para statüsüne alınması durumunda, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’na göre Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi karşısındaki durumu ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 280.maddesine göre değerlenmesi ile 130 ve 459 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ve 217 Sıra No.lu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliği karşısındaki durumu açıklanmıştır. Kripto paranın yasal olarak emtia statüsüne alınması durumunda, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu, 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 262. ve 274.maddesine göre değerlenmesi durumu açıklanmıştır. Kripto paranın yasal olarak menkul kıymet statüsüne alınması durumunda ise, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu karşısındaki durumuna değinilmiştir. -------------------- The development of money, the indispensable tool for the business world because of its functions has passed through various stages in accordance with economic and technological progresses. Cryptocurrencies eliminate the use of intermediators in cash or value transfers, and are secured by using cryptographic methods. In Turkey, the use and exchange of cryptocurrencies, and cryptocurrency mining are not forbidden, but cryptocurrencies have not been defined in law to recognize them as money, merchandise, or securities yet. Therefore, there are currently no tax regulations applicable to cryptocurrencies. In this study, the progress of cryptocurrencies, the emerge of cryptocurrencies such as Bitcoin in 2009, and altcoins, the alternative versions of Bitcoin, and the blockchain technology, general elements of the blockchain structure, and blockchain applications were touched upon. Moreover, in terms of the tax regulations in effect, the possible taxation of cryptocurrencies as legal money, merchandise, or securities in Turkey were mentioned. Cryptocurrencies have not been defined in law yet. In this study, cryptocurrency was interpreted and recognized in terms of legal money by means of Tax Procedures General Communique number 130 and 459, Income Tax General Communique number 217, Banking and Insurance Transactions Tax Regulations, and Article 280, Tax Procedure Law number 213 issued in pursuance of the provisions laid down in Income Tax Law number 193, Corporate Tax Law number 5520, Value Added Tax Law number 3065, Excise Duty Law number 6802. In terms of merchandise, the possible legal status of cryptocurrency was interpreted by means of the provisions set out in Income Tax Law number 193, Corporate Tax Law number 5520, and Value Added Tax Law number 3065, Stamp Duty Law number 488, and Articles 262 and 274, Tax Procedures Law number 213. Furthermore, in terms of securities, the possible legal status of cryptocurrency was interpreted by means of the provisions set out in Income Tax Law number 193, Corporate Tax Law number 5520, and Value Added Tax Law number 3065.