Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ahmet Emrah Siyavuş
Danışman: CEMALETTİN ŞAHİN
Özet:Tekirdağ şehri, Marmara Bölgesi’nin Ergene Bölümü’nde yer alır. Çalışma sahasını oluşturan şehir, Marmara Denizi’nin kuzeybatısında yer alan geniş koylu bir kıyının kenarına yerleşmiştir. İdari bakımdan Tekirdağ ili Süleymanpaşa ilçesi sınırları dâhilindedir. 2012 yılında Tekirdağ’ın büyükşehir olmasıyla birlikte merkez ilçenin yerini alan Süleymanpaşa, doğuda Çorlu, batıda Malkara ilçeleriyle komşudur. Kuzey ve kuzeydoğusunda Muratlı, kuzey ve kuzeybatısında Hayrabolu ilçeleri bulunur. Güneybatıda Şarköy ilçesiyle komşu olup güneyde Marmara Denizi’yle çevrilidir. Çalışma sahasını teşkil eden Tekirdağ şehri, bulunduğu konum ve sahip olduğu coğrafi özellikler sayesinde yaklaşık 5 bin yıldır yerleşim alanı olarak varlığını sürdürmektedir. Farklı medeniyetlere ev sahipliği yapan Tekirdağ’ın tarihte bilinen ilk adı Bizanthe’dir. Bizans döneminde kale ekseninde gelişen Tekirdağ, Osmanlı hâkimiyetinden sonra liman şehri olarak gelişme göstermiş, denizden gelen ticaretin merkezi olmuştur. Mekânsal gelişim iktisadi gelişmeye paralel bir seyir izlemiş, her geçen gün şehirsel alan genişlemiştir. Günümüzde 2.253 hektarlık alana yayılan Tekirdağ şehri, 14 mahalleden müteşekkil olup yaklaşık 171 bin nüfusa sahiptir. Araştırma sahasına konu olan Tekirdağ şehrinin kurulu bulunduğu sahada yer alan plato, taraça, vadi yamacı ve vadi tabanları gibi birimler; mahallelerin dağılışı, bina ve meydanların yer seçimi, cadde ve sokakların uzanış doğrultusuna yön vermiş, şehir morfolojisine etki etmiştir. Tekirdağ şehrinin bir bölümü akarsu vadi tabanlarında oluşan alüvyal dolgu sahaları üzerinde bulunur. Bu durum Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun yaklaşık 21 km kuzeyinde olan Tekirdağ şehrinde depreme bağlı olarak meydana gelebilecek afet riskini artırmaktadır. Buna ek olarak söz konusu yerleşim alanlarında yanlış yer seçiminden dolayı sel ve taşkın riski de bulunmaktadır. Şehrin gelişiminde çeşitli unsurlar etkili olmuştur. Bunlardan biri olan Tekirdağ limanı, Trakya gibi geniş bir ard bölgeye sahiptir. Bölgede yapılan zirai faaliyetlere bağlı ürünler, liman aracılığıyla sevk edilmiş, bu durum şehrin ticari hayatında önemli rol oynamıştır. Hammadde varlığına bağlı olarak 1931 yılında kurulan Tekirdağ Tekel Fabrikası, şehrin batı yönüne doğru gelişmesinde etkili olmuştur. İlerleyen dönemde Marmara Denizi kıyısına yapılan İstanbul yolu ve 2006 yılında açılan Namık Kemal Üniversitesi, şehrin doğu yönüne doğru gelişimini hızlandırmıştır. Tekirdağ, daha önceleri zirai ve sınai faaliyetlerin yoğun olduğu bir şehir iken, günümüzde genel hizmetlerin hâkim olduğu şehirler grubu içerisinde yer almaktadır. -------------------- The city of Tekirdağ is located in the Ergene basin of the Marmara Region. The city, which constitutes the study area, is within the Süleymanpaşa district of Tekirdağ. Suleymanpasa, which replaced the central district of Tekirdag in 2012, is adjacent to Corlu in the east and Malkara in the west. There are Muratlı districts in the north and northeast, and Hayrabolu districts in the north and northwest. It is adjacent to Şarköy in the southwest and is surrounded by the Marmara Sea in the south. Thanks to its location and geographical features, Tekirdağ has been a settlement area for nearly 5,000 years. The first known name of Tekirdağ, which is home to different civilizations, is Bizanthe. Tekirdag, which developed on the axis of the castle during the Byzantine period, developed as a port city after the Ottoman rule and became the center of trade coming from the sea. Spatial development has followed a parallel course with economic development, and the urban area has expanded every day. Today, the city of Tekirdağ, which spans an area of 2,253 hectares, consists of 14 neighborhoods and has a population of approximately 171 thousand people. The units such as plateau, terraces, valley slopes and valley floors are located in the area where the city of Tekirdağ is the subject of the research area; the distribution of the neighborhood, the choice of place of buildings and squares, the direction of the direction of the streets and streets, has influenced the city morphology. Part of the city of Tekirdağ is located on alluvial filling sites formed on the river valley floors. This situation is approximately 21 km from the North Anatolian Fault Zone, increases the risk of disaster due to earthquakes. In addition, there is a risk of floods and overflooding in these settlements due to incorrect site selection. Various elements have been effective in the development of the city. One of them is the port of Tekirdağ, which has a wide rear region like Thrace. The products related to agricultural activities in the region were shipped through the port and this situation played an important role in the commercial life of the city. Tekirdağ Monopoly Factory, which was established in 1931 due to the presence of raw materials, was effective in the development of the city towards the west. The Istanbul road built in the following period and Namık Kemal University opened in 2006 accelerated the development of the city towards the east. While Tekirdag was a city where agricultural and industrial activities were intense, it is now among the cities where general services are dominant.