Kronik ağrılı hastalarda yaşam kalitesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2006

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EREN YILMAZ

Danışman: ŞULE ALPAR

Özet:

Bu araştırma, kronik ağrısı olan hastaların yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak gerçekleştirildi. Araştırmanın örneklemini, Marmara Üniversitesi Hastanesi Algoloji Polikliniği’ne 15 Aralık 2004 ile 15 Nisan 2005 tarihleri arasında kronik ağrı nedeniyle başvuran 160 hasta oluşturdu. Verilerin toplanmasında hasta bilgi formu ve Yaşam Kalitesi Ölçeği (The Mos 36 Item Short Form Health Survey - SF 36-) kullanıldı. Elde edilen veriler yüzdelik, ortalama, standart sapma, Oneway Anova, Tukey HDS testi kullanılarak değerlendirildi. İki grup arasındaki karşılaştırmalar ise Student t Testi ile yapıldı. Çalışmamızın sonucunda; 65 yaş ve üzeri olguların fonksiyonel durum puanları diğer yaş gruplarına göre ileri derecede anlamlı olarak düşük bulundu (p<0,01). Cinsiyetlere göre yaşam kalitesi anlamlı farklılık göstermezken (p>0.05), eğitim seviyesi arttıkça fonksiyonel durum puanı ileri derecede anlamlı (p<0.01), global yaşam doyumu puanı ise (p<0.05) anlamlı olarak yüksek bulundu. Memurların, emeklilere ve ev hanımlarına göre (p<0,01), tam gün çalışanların çalışmayanlara göre fonksiyonel durum puanları ileri derecede anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0,01). Ağrı süresi 3 ay-1 yıl olanlar ile ağrısını şiddetli ve dayanılmaz olarak tanımlayanların fonksiyonel durum puanları ileri derecede anlamlı olarak düşük bulundu (p<0,01). VAS ile fonksiyonel durum puanı arasında istatistiksel olarak ileri derecede anlamlı negatif korelasyon bulunurken (r: -0,276; p<0,01), ağrılı dönemde ağrıya eşlik eden başka bulguların varlığında fonksiyonel durum puanları düşük bulundu (p<0,05). Özellikle uykusuzluk bulgusu olanların fonksiyonel durum ve global yaşam doyumu puanları negatif korelasyon gösterdi ve ileri derecede anlamlı bulundu (p<0,01). Bununla beraber, ağrı bölgelerinden bel bölgesi ağrısı olanların fonksiyonel durum puanları, baş bölgesi ağrısı olanlara göre ileri derecede anlamlı olarak düşük bulundu (p<0,01). Çalışmamızda kronik ağrı hastalarında yaşam kalitesi alanlarından en çok fonksiyonel durumun etkilendiği saptandı. SUMMARY This research has been conducted for descriptive purposes, namely to establish the quality of life and its determining factors regarding the patients suffering from chronic pain. In this study a total of 160 patients were selected from those applied to algology outpatient clinic of Marmara University Hospital with chronic pain complaints between December 15, 2004 and April 15, 2005. Relevant data was obtained from a preformed patient questionnaire and Quality of Life Inventory (The Mos 36 Item Short Form Health Survey – SF 36-). Percentage, arithmetic mean, standard deviation, Oneway Anova and Tukey HDS test were used to analyze these data. And Student’s T Test was utilized to compare two groups of patients. Results of our study pointed out that functional status scores of patients above 65 years of age were significantly lower than other age groups (p<0,01). No significant difference in quality of life was noted according to the gender (p>0,05), whereas with increasing level of education functional status scores and global life satisfaction scores were found to be significantly higher ( p<0,01 and p<0,05, respectively). Functional status scores of civil servants were compared to those of old age pensioners and housewives and found to be significantly higher (p<0,01); comparison of full-time workers with unemployees yielded same result (p<0,01). Functional status scores of subjects with a pain duration of 3 months to 1 year (p<0,01) and those subjects describing the nature of their pain as unbearable and vigorous (p<0,01), were noted to be significantly lower. A negative correlation was calculated between VAS and functional status score (r: -0,276; p<0,01), and in the presence of additional symptoms during the pain attack, functional status scores dropped (p<0,05). Especially subjects complaining from insomnia showed a negative correlation regarding their functional status scores and global life satisfaction scores, again with significant importance (p<0,01). Nevertheless, functional status scores of those subjects having a low back pain were found to be significantly lower than those of patients suffering from headache (p<0,01). Our study concluded that functional status is the most commonly affected aspect of quality of life in patients suffering from chronic pain