Hikâye-i Çihar Derviş : İnceleme, Metin, Dizin


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Selami Yıldırım

Özet:

Bu çalışma; Süleymâniye Yazma Eser Kütüphanesi Hacı Mahmut Efendi Kitaplığı 4688 numarada kayıtlı, 19. yüzyılda Farsçadan çevrilen “Hikâye-i Çihar Derviş” adlı eserin günümüz Türkçesiyle okunuşunu ihtiva etmektedir. Üzerinde çalışılan bu eser, bir ana hikâye çevresinde dört dervişin başından geçen olayları içermektedir. 93 sayfadan oluşan hikâye mensur ve matbu bir eserdir. Eserde yazarına ait hiçbir bilgi bulunmamakla beraber yapılan araştırmada eserin Emir Hüsrev-i Dihlevî (1253-1325) tarafından derlendiği tespit edilmiştir. Mütercimi, eserin ilk sayfasında Sahaf M. Seyyid olarak verilmiştir. Bu tez giriş, metin, dizin ve tıpkıbasım olmak üzere dört bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde; eserin içeriği, dil özellikleri ile hikâyelerin i ele alınmıştır. Metin bölümünde eserin günümüz Türkçesiyle okunuşu bulunmaktadır. Metnin sayfa ve satır numaraları belirtilip noktalama işâretleri kullanılarak anlam bütünlüğünün sağlanması amaçlanmıştır. Dizin bölümünde, günümüz Türkçesiyle okunan metinde yer alan kelime ve kelime gruplarının tümünün dizini yapılarak kelimelerin metin içindeki anlamları verilmiştir. Tıpkıbasım bölümünde metnin tıpkıbasımı sunuldu. SUMMARY This study includes the recent Turkish translation of the work called “Hikâye-i Çihar Derviş” which is registered at number 4688 in Süleymaniye Yazma Eser Library Hacı Mahmut Efendi Kitaplığı and was translated from Persian in the 19th century. This work, which has been studied on, includes the events that seem to happen to four dervishes on a main story. The story containing 93 pages is a prose and printed work. There is no information related to the author of the work; however, the translator Sahaf M. Seyyid is mentioned on the first page of the work. This thesis consists of four parts as introduction, text, glossary and photocopy. In the introduction part; the content of the work, language features and the summary of the stories are studied. The recent translation of the work is in the text part. It is aimed that the text provides the semantic entireness using the punctuation marks and indicating the page and line numbers. In the glossary part, the meanings of the words in the text are given by making an index of all the words and phrases that are used in the recent Turkish text. In the photocopy part, the photocopy of the text is presented.