Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: OĞUZHAN BÜLBÜL
Danışman: Mustafa Uslu
Özet:ÖZET Bu araştırmada, özel okullardaki 7. Sınıf öğrencilerinin müzik dersine yönelik tutumları ile başarı düzeyleri arasındaki ilişkiyi ve müzik dersine yönelik tutum ve başarı düzeylerinin cinsiyet, branşlaşma durumu ve öğrenim görülen okula göre farklılaşma gösterip göstermediğini belirlemek amaçlanmıştır. İlişkisel tarama modeline uygun olarak tasarlanan bu araştırmada aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır: 1. Özel okullardaki 7. Sınıf öğrencilerinin müzik dersine yönelik genel tutum düzeyleri nasıldır? 2. Özel okullardaki 7. Sınıf öğrencilerinin müzik dersine yönelik başarı düzeyleri nasıldır? 3. Özel okullardaki 7. Sınıf öğrencilerinin müzik dersine yönelik tutumları ile müzik başarı düzeyleri branşlaşma, cinsiyet ve öğrenim görülen okula göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir? 4. Özel okullardaki 7. Sınıf öğrencilerinin müzik dersine yönelik tutumları ile müzik başarı düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? Araştırmanın çalışma grubunu, İstanbul ilinde faaliyet gösteren sekiz özel okulda öğrenim gören 155’i kız, 134’ü erkek olmak üzere 289 7. Sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Öğrencilerin müzik dersine yönelik tutumlarını belirlemek üzere Müzik Dersi Tutum Ölçeği ve öğrencilerin müzik dersine yönelik başarı düzeylerini belirlemek üzere Müzik Dersi Başarı Testi kullanılmıştır. Öğrencilerin, cinsiyetine ve branşlaşma durumuna bağlı olarak müzik dersine yönelik tutum ve başarı puanları arasında anlamlı fark olup olmadığını araştırmak üzere bağımsız/ilişkisiz gruplar t-testi uygulanmıştır. Öğrencilerin, öğrenim gördükleri okula bağlı olarak müzik dersine yönelik tutum ve başarı puanları arasında anlamlı fark olup olmadığını araştırmak üzere ise Kruskal-Wallis H testi yapılmıştır. Öğrencilerin, müzik dersine yönelik tutum puanları ile müzik dersine yönelik başarı puanları arasındaki ilişkileri araştırmak üzere ise Pearson’s momentler çarpımı korelasyonu katsayıları hesaplanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular şunlardır: Araştırmaya katılan özel okul 7. Sınıf öğrencilerinin, müzik dersine yönelik tutumları (ölçek puanları) genel olarak olumlu düzeyde bulunmuştur. Öğrencilerin, müzik dersine yönelik tutumlarının, öğrenim gördükleri okulda müzik derslerinde branşlaşma olmasına göre farklılaştığı ve bu farkın okullarında branşlaşma olan öğrenciler lehine olduğu bulunmuştur. Okulda müzik dersi için branşlaşma olmasının, müzik dersine yönelik tutum düzeyleri (puanları) üzerindeki etkisinin ‘orta’ derecede olduğu bulunmuştur. Özel okul 7. Sınıf öğrencilerinin, müzik dersine yönelik tutumlarının cinsiyete göre de farklılaştığı ve bu farkın kız öğrencileri lehine olduğu bulunmuştur. Öğrencilerin cinsiyetinin (kız veya erkek olmalarının), müzik dersine yönelik tutumları üzerindeki etkisinin “büyük” derecede olduğu bulunmuştur. Öğrencilerin, müzik dersine yönelik tutumlarının (puanlarının) öğrenim gördükleri okula bağlı olarak anlamlı bir farklılık gösterdiği bulunmuştur. Öğrencilerin öğrenim gördükleri okulun, müzik dersine yönelik tutumları üzerindeki etkisinin “küçük” derecede olduğu bulunmuştur. Özel okul 7. Sınıf öğrencilerinin, müzik dersine ilişkin genel başarı düzeylerinin ortanın üstünde olduğu bulunmuştur. Öğrencilerin, müzik dersine yönelik başarı düzeylerinin (puanlarının), öğrenim gördükleri okuldaki müzik derslerinde branşlaşma olmasına göre farklılaştığı ve bu farkın okullarında branşlaşma olan öğrenciler lehine olduğu bulunmuştur. Branşlaşmanın, öğrencilerin müzik dersi başarısı üzerindeki etkisinin “çok büyük” olduğunu bulunmuştur. Özel okul 7. Sınıf öğrencilerinin, müzik dersine yönelik başarı düzeylerinin cinsiyete göre de farklılaştığı ve bu farkın kız öğrencileri lehine olduğu bulunmuştur. Öğrencilerin cinsiyetinin (kız veya erkek olmalarının), müzik dersine yönelik başarı düzeyleri üzerindeki etkisinin “çok büyük” derecede olduğu bulunmuştur. Öğrencilerin, müzik dersine yönelik başarı puanlarının öğrenim gördükleri okula bağlı olarak da anlamlı bir farklılık gösterdiği bulunmuştur. Öğrencilerin öğrenim gördükleri okulun, müzik dersine yönelik başarı puanları üzerindeki etkisinin ise “orta” derecede olduğu bulunmuştur. Öğrencilerin, müzik dersine yönelik tutumları ile yine müzik dersine ilişkin başarı puanları arasında anlamlı ve pozitif yönde bir ilişki olduğu bulunmuştur. İki değişken arsındaki ilişki “orta” güçlükte olup öğrencilerin müzik dersine yönelik tutum düzeyi arttıkça (olumlu oldukça) başarı puanları da artmaktadır. İÇİNDEKİLER ONAY ....................................................................................................................... i ÖZGEÇMİŞ ........................................................................................................... ii TEŞEKKÜR .......................................................................................................... iii ÖZET ..................................................................................................................... iv ABSTRACT .......................................................................................................... vii İÇİNDEKİLER ..................................................................................................... ix TABLOLAR LİSTESİ ......................................................................................... xi ŞEKİLLER LİSTESİ .......................................................................................... xii BÖLÜM I: GİRİŞ .................................................................................................. 1 1.1. Problem Durumu ................................................................................ 1 1.2. Amaç .................................................................................................. 4 1.3. Önem .................................................................................................. 5 1.4. Sınırlılıklar ......................................................................................... 5 1.5. Sayıltılar ............................................................................................. 5 1.6. Tanımlar ............................................................................................. 6 BÖLÜM II: ALANYAZIN .................................................................................... 7 2.1. Eğitim ...................................................................................................... 7 2.2. Sanat Eğitimi………………………………………………….....………… 8 2.2.1. Sanat Eğitiminde Amaç ve İlkeler ........................................... 9 2.3. Müzik ve Müzik Eğitimi ....................................................................... 10 2.3.1. Genel müzik eğitimi ……………………………………….11 2.3.2.Özengen müzik eğitimi ……………………………………..11 2.3.3.Mesleki müzik eğitimi ……………………………………...11 2.3.4.Cumhuriyet Sonrası Dönemden Günümüze Müzik Eğitimine Bakış……………………………………………………………………………... 12 2.3.5. Özel Okullarda Müzik Eğitimi ........................................................... 13 2.4. Tutum .................................................................................................... 14 2.4.1. Tutumu Oluşturan Temel Öğeler ........................................... 16 2.4.1.1. Bilişsel Öğe ........................................................... 16 2.4.1.2. Duygusal Öğe ........................................................ 17 2.4.1.3. Davranışsal Öğe .................................................... 18 2.5. Tutum Kuramları ................................................................................... 20 2.5.1. Öğrenme Kuramları ............................................................... 20 2.5.2. Sosyal Yargı Kuramları .......................................................... 21 2.5.3. Tutarlılık Kuramları ............................................................... 21 2.5.3. İşlevsel Kuramları .................................................................. 24 2.6. Müzik Dersine İlişkin Tutum ................................................................ 24 2.7. İlgili Araştırmalar .................................................................................. 26 BÖLÜM III: YÖNTEM ...................................................................................... 29 3.1. Araştırmanın Modeli ........................................................................ 29 3.2. Çalışma Grubu ................................................................................. 29 3.3. Veri Toplama Araçları ..................................................................... 31 3.4. Verilerin Analizi............................................................................... 34 BÖLÜM IV: BULGULAR .................................................................................. 36 4.1. Öğrencilerin Müzik Dersine Yönelik Tutumlarına İlişkin Bulgular ..... 36 4.2. Öğrencileri Müzik Dersi Başarı Testi Düzeylerine İlişkin Bulgular ..... 46 4.3. Öğrencilerin Müzik Dersine Yönelik Tutumları ile Müzik Dersine Yönelik Başarı Düzeyleri Arasındaki İlişkiye Yönelik Bulgular .... 49 BÖLÜM V: SONUÇ ........................................................................................... . 53 5.1. Yargı ...................................................................................................... 53 5.1.1. Öğrencilerin Müzik Dersine Yönelik Tutumlarına İlişkin Sonuçlar ........................................................................... 54 5.1.2. Öğrencileri Müzik Dersi Başarı Testi Düzeylerine İlişkin Sonuçlar ........................................................................... 54 5.1.3. Öğrencilerin Müzik Dersine Yönelik Tutumları ile Müzik Dersine Yönelik Başarı Düzeyleri Arasındaki İlişkiye Yönelik Sonuçlar………..55 5.2. Tartışma ................................................................................................. 56 5.3. Öneriler .................................................................................................. 57 KAYNAKÇA ........................................................................................................ 5 EKLER ................................................................................................................. 64 EK-1 Müzik Dersi Tutum Ölçeği .................................................................64 EK-2 Müzik Dersi Başarı Testi ....................................................................66 -------------------- In this research, it was aimed to determine the relationship between attitudes towards music lesson and success levels of 7th grade students in private schools. It was also aimed to determine whether the students differ according to gender, music branching and the school. In this research, which was designed in accordance with the relational screening model, the following questions were sought: 1. What were the general attitude levels of 7th grade students in private schools towards music lessons? 2. What were the success levels of 7th grade students in private schools towards music lessons? 3. Did the attitudes of 7th grade students in private schools towards music lessons and music achievement levels differ significantly according to the branching, gender and the school? 4. Was there a meaningful relationship between the attitudes of 7th grade students in private schools towards music lesson and their music achievement levels? The study group consisted of 289 7th grade students, 155 girls and 134 boys, studying at eight private schools in Istanbul. Music Lesson Attitude Scale was used to determine students’ attitudes towards music lesson and Music Lesson Achievement Test was used to determine students' achievement levels towards music lesson. In order to investigate whether there was a significant difference between the attitudes and achievement scores of the students depending on their gender and branching status, independent / unrelated group’s t-test was applied. Kruskal-Wallis H test was used to investigate whether there was a significant difference between the attitudes and achievement scores of the students depending on the school they study. In order to investigate the relationship between students' attitude scores towards music lesson and achievement scores for music lesson, Pearson’s moment-correlation coefficients were calculated. The findings of the study are as follows: The attitudes (scale scores) of the 7th grade students who participated in the study were found to be generally positive. It was found that the attitudes of the students towards the music course differed according to the branching in the music lessons in the school they studied and this difference was in favor of the students who were branching in their schools. It was found that the effect size of the branching for music lesson in the school on the attitude levels (scores) towards the music lesson was “moderate”. It was found that the attitudes of the 7th grade students towards the music course differed according to gender and this difference was in favor of female students. It was found that the effect size of gender (being a girl or boy) on their attitudes towards music lesson was “large”. It was found that the attitudes (scores) of the students towards the music lesson showed a significant difference depending on the school they studied. It was found that the effect size of students' attitudes towards music lesson was “small”. It was found that the general achievement levels of the 7th grade students in the private school were above the average. It was found that the achievement levels (scores) of the students differed according to the branching of the music courses in the school they studied and this difference was in favor of the students who were branching in their schools. It was found that the effect size of branching on students' success in music lessons was “very large”. It was found that the achievement levels of the 7th grade students in the private school also differed according to gender and this difference was in favor of female students. It was found that the effect size of gender (being a girl or boy) on their achievement levels towards music lessons was “very large”. It was also found that the achievement scores of the students showed a significant difference depending on the school they studied. It was found that the effect size of students' achievement scores on music lessons was “moderate”. It was found that there was a significant and positive relationship between the attitudes of the students towards the music course and the achievement scores of the music course. The relationship between the two variables was of “moderate” and the higher the students' attitudes towards music lessons (the more positive they were), the higher their achievement scores.