Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2009
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Reyhan Elmas Keleş
Danışman: MUHAMMET GÜR
Özet:Cumhuriyet dönemi popüler yazarlarımızdan olan Sermet Muhtar Alus (1887-1952), eserlerinde 19. yüzyıl sonu İstanbul yaşamını çeşitli yönleriyle anlatmıştır. Tarihî eserleri, tabiat manzaralarını, sosyal ilişkileri, gelenek görenekleri tasvir ederken bir taraftan aksaklıkları da dile getirmiştir. Çalışmamızda yazarın “bir devre ayna tutan yazar” olma yönünü ön plana çıkarmaya çalıştık. Sermet Muhtar Alus’un 807 gazete yazısı, 16 roman ve 40 hikâyesini okuyup yansıttıkları sosyal meseleleri tespit ettik. Amaç ve kurgu farklılığını göz önüne alarak gazete yazıları ile roman ve hikâyelerindeki sosyal meseleleri iki bölümde ele aldık. Çalışmamız sosyal yapıyla ilgili meseleler, sosyo-kültürel meseleler, eğitim meseleleri, sağlık meseleleri, ekonomik meseleler ile idarî ve sosyal meseleler ana başlıklarından oluşmaktadır. Gazete yazılarındaki sosyal meseleler daha çok ve ayrıntılıdır. En ayrıntılı üzerinde durulan meseleler adam kayırma, II. Abdülhamit yönetimi ve istibdat meselesi, şehrin belediyecilik sorunları, eğitim meseleleri ve batıl inanışlardır. Roman ve hikâyelerdeki meseleler de gazete yazıları ile paralellik gösterir; ancak ele alınan meseleler daha azdır. Sohbet üslubunu tercih eden yazar gördüğü aksaklıkları komikleştirdiği şahıslar yoluyla ortaya koymuştur.