Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Nilay Döner
Danışman: MURAT KOÇ
Özet:Cumhuriyet döneminin önemli ve önde gelen yazarlarından Peyami Safa (1899-1961) Mütareke yıllarından itibaren ilk eserlerini verir. Çocukluk yıllarından hayatının sonuna kadar yazdıklarıyla geçimini sağlayan Peyami Safa, gazeteci ve romancı olarak tanınır. Hayatının hemen her döneminde yaşadığı maddi sıkıntılar, hastalıklar, ölümler ve fikir cereyanları onu yazmaya iter. Yazdıkça kendini geliştirerek yıllar geçse de edebî değeri eksilmeyen romanlar yazar. Server Bedii takma adı başta olmak üzere farklı isimlerle yazdığı romanları olsa da Türk edebiyatında en çok bilinenleri Peyami Safa adıyla yazdıklarıdır. Yazarın kimi romanlarında Türkiye’nin farklı şehirlerinden bahsedilse de hemen hepsinde olaylar İstanbul’da geçer. Özellikle psikolojik tahlillerin ağırlıkta olduğu romanlarında kapalı mekânlara yer verilmekle beraber İstanbul romandaki değerini korur. Birinci Dünya Savaşı, Mütareke yılları, Millî Mücâdele, İkinci Dünya Savaşı ve sonrasının İstanbul’una dair unsurlara romanlarında yer veren Peyami Safa, şehri çeşitli yönleriyle ele alır. İstanbul kimi zaman bir dekor olsa da çoğunlukla şehrin muhtelif semtleri, tarihî unsurlar, mimarî yapılar ve konaklama, ulaşım ve haberleşme, yabancılar, sosyal hayat ve eğlence, resmî kurumlar, alışveriş yerleri, mağazalar, dükkânlar ve savaş yılları romanlarında yer alır. Bunlar roman kişileriyle bağlantılı olarak verilir ve mekân ile insan ayrılmaz bir bütünü oluşturur. Bu tezin amacı, Türk romanının zirve isimlerinden Peyami Safa’nın romanlarına çeşitli yönlerden yansıyan İstanbul’u, tarihi, sosyal ve kültürel açıdan değerlendirerek, medeniyetler şehri İstanbul’a ve Türk edebiyatına katkı sağlamaktır. -------------------- Peyami Safa (1899-1961) who is one of the important and prominent writers of the Republican era, gave his first works from the Armistice years. Peyami Safa, who earns his keep by writing from the childhood until the end of his life, known as journalist and novelist. In almost every period of his life, the financial troubles, diseases, deaths and some idea movements prompted his to writing. Improved himself by writing, Safa writes novels that do not lose in value over the years. Although he wrote novels with different names, Servet Bedii is one of his nicknames that he especially used in novels. However, his best-known works in Turkish literature are the works that written under the name of “Peyami Safa.” Even though author mentions some of his novels about different cities of Turkey, almost all of the events takes place in Istanbul. Especially in the novels where psychological analyzes are predominant, Istanbul preserves its value as well. Peyami Safa, who has included some of the elements related to World War I, Armistice years, National War, World War II and war after Istanbul in his novels, handles the city from various aspects. Although Istanbul is sometimes as a decoration, it is mostly takes places that the city's various districts, historical and foreign elements, architectural structures and accommodation, transportation and communication, social life and entertainment, official institutions, shopping places, stores and war years in his novels. These elements are given in connection with the novel people, and the place and the people form an inseparable whole. The aim of this thesis is to evaluate and contribute to Istanbul as the city of civilizations which is reflected in various aspects of the novels of Peyami Safa, in terms of historical, social and cultural elements.