Çocuk dergilerinde grafik tasarım


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Tuba Dere

Danışman: LEVENT ELDENİZ

Özet:

Bireylerin erken çocukluk döneminde edindiği alışkanlıklardan olan okuma, ders kitapları dışında kitap ve metinler okunarak kazanılır. Günümüzde zengin bir medya çeşitliliği içerisinde doğan ve sayısız uyaran karşısında kalan ekran kuşağı çocuklarına bu alışkanlığı edindirmek için iyi hazırlanmış, nitelikli okuma kitapları kadar süreli yayınlara da ihtiyaç vardır. Çocuk dergileri, eğitim ve öğretim materyallerinden ve diğer çocuk kitaplarından farklı özellikler taşır. Çocuklar için hazırlanmış bu ürünlerin, güncel ve eğlendirici olmalarının yanı sıra, dil ve düşünme yeteneğini geliştirici, estetik zevk ve ilgiler kazandırıcı niteliklerinin olması gerekir. Bu çalışmada çocuk dergilerinin grafik tasarımı üzerinde durularak ülkemizde söz konusu alanda nitelikli ürünler üretilip üretilmediği araştırılmış, araştırma tarama modeli kullanılarak yapılmıştır. Araştırmanın örneklemi, TRT Çocuk, Bilim Çocuk ve Diyanet Çocuk dergilerinin ve Beyaz Bulut çocuk edebiyatı dergisinin 2014- 2015 yılları arasında çıkan sayılarından beşer sayı seçilerek toplam yirmi dergilik bir seçkiyle oluşturulmuştur. Çalışmanın kavramsal çerçevesi grafik tasarımla ilgili temel kavramlar ele alınıp tasarım ilkeleri, kitap tasarımı, dergi tasarımı, çocuk kitabı ve çocuk dergisi tasarımlarının temel esasları üzerinde durularak çizilmiştir. Söz konusu çocuk dergilerinin içeriklerine göz atıldıktan sonra dergiler, araştırma sürecinde elde edilen bilgiler ışığında belirlenmiş olan esaslara göre incelenmiştir. Grafik tasarım başlığı altında dergilerin dış yapı özellikleri (kapak, boyut, sayfa sayısı ve ciltleme), sayfa tasarımı, metin tasarımı, tipografik özellikleri, illüstrasyonları ve görsel ögeleri ele alınıp değerlendirilmiş, bunlar günümüz çocuk gerçekliğine uygunluğu bakımından da sorgulanmıştır. Çalışma sonunda incelenen çocuk dergilerinin dış yapı unsurları bakımından genel anlamda nitelikli oldukları görülmüş, ancak sayfa tasarımı, tipografi, illüstrasyon ve günümüz çocuk gerçekliğine uygunluk bakımlarından bazı sorunları olduğu tespit edilmiştir. iii Anahtar Kelimeler: Çocuk dergileri, çocuk yayıncılığı, dergi tasarımı, grafik tasarım, tasarım ögeleri, tasarım ilkeleri, tipografi, illüstrasyon, çocuğa görelik, ekran kuşağı. ABSTRACT Kids magazines feature differently from educational materials and other children’s books. These products that are designed for kids should be up-to-date and entertaining, develop language and thinking skills and bring aesthetic pleasure and interests, as well. This study emphasizes the graphic designs of kids magazines and investigates whether quality products are produced in our country. The scanning model was used in the research. The sample of the research was built with an anthology of twenty issues in total which included the five issues of each TRT Çocuk, Bilim Çocuk, Diyanet Çocuk and Beyaz Bulut. The conceptual framework of the study was formed through addressing basic concepts about graphic design and highlighting the basic principles of design principles, book design, magazine design, children’s book and kids magazine designs. The contents of the kids magazines in question were gone through and then the magazines were analyzed according to the guidelines specified in the light of the data accumulated throughout the research. The outer structure features (cover, size, page count and binding) of the magazines, page design, text design, typographic features, illustrations and visual elements were discussed under the heading of graphic design and they were also examined in terms of their suitability with regard to the reality of today’s children. At the end of the study, the kids magazines analyzed were found qualified in general with respect to outer structure features, yet some drawbacks were identified in terms of page design, typography, illustration and their suitability with regard to the reality of today’s children. Keywords: Kids magazine, graphic design, design elements, design principles, typography, illustration, kid relativism, TV zone.