İşletme kaynak türünün stratejik işbirliği anlaşmaları üzerindeki etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İşletme Fakültesi, İşletme Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2005

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MERVE ÖNGÜL

Danışman: REFİKA BAKOĞLU

Özet:

Son yirmi yılda, stratejik işbirliklerinin oluşumunda önemli bir artış gözlemlenmiştir. Stratejik işbirliklerinin, giderek artan oranda dünya endüstrisinin önemli bir öğesi haline gelmeye başladığı söylenebilir. Endüstri sınırlarının ortadan kalkması ve globalleşme, bilişim teknolojilerindeki ilerlemeler, müşteri ihtiyaçlarındaki hızlı değişimler, yeni ürün geliştirme sürelerin kısalması ve rekabetçi çevre dinamiklerinin artması ise, stratejik işbirliklerinin oluşumundaki hızlı artışı tetikleyici çevresel faktörler arasında sayılabilir. Özellikle, rekabetin yoğun olduğu bu tür çevrelerde, işletmelerin rekabet avantajı oluşturabilmek amacıyla ihtiyaç duydukları kaynakları çevrelerinden temin etmeleri gerekmektedir. İşletmelerin ihtiyaç duydukları değerli kaynakları çevreden edinebilmelerindeki yollardan birisi de başka işletmelerle stratejik işbirlikleri yapmalarıdır. İşletmeler stratejik işbirlikleri oluşturarak, işletmeler kaynaklarını bir araya toplamakta, paylaşmakta veya aralarında takas etmektedirler. Dolayısıyla, stratejik işbirliklerinin oluşumunda işletme kaynaklarının önemli bir rol oynadığından söz edilebilir. Bu nedenle, bu tez çalışmasında, stratejik işbirliklerinin oluşumu işletmelerin birer kaynaklar bütünü olarak kabul edildiği kaynak bazlı yaklaşım perspektifiyle ele alınmaya çalışılmıştır. Çalışmanın temel amacı ise, stratejik işbirliği oluşum sürecinde kaynak türünün stratejik işbirliği anlaşma yapısını nasıl etkileyebileceğini gösterebilmektir. Bunun yanı sıra, işletme kaynak türü ile stratejik işbirliklerinin arasındaki ilişkide önemli role sahip olduğu düşünülen ortakların fırsatçı davranma riski üzerinde durulmuştur. Tezin araştırma bölümünde ise, Türkiye'de otomotiv ve otomotiv yan sanayiinden stratejik işbirliği örnekleri sunularak örnek olay metodu kullanılmıştır. Böylece, araştırmanın örnek olaylarında, ilk defa olarak işletme kaynak türünün, Türkiye'deki stratejik işbirliklerinin yapısına karar verirken nasıl bir etkisinin olabileceği resmedilmeye çalışılmıştır. Over the past two decades, there has been a tremendous increase in the formation of strategic alliances. It can be said that strategic alliances are becoming an increasingly feature of world industry. Remove of boundaries of industries and globalization, advances in information technologies, rapid changes in customer needs, reduce in the period of new product developments, and increased dynamism in the competitive environment are seen as environmental conditions that foster the rapid growth in number of strategic alliances. Especially, in this highly competitive environment, firms may need to acquire resources from environment to create competitive advantage. One of the ways that firms gain access to valuable resources is said to make strategic alliances with other firms. By forming strategic alliances, firms are sharing, aggregate and trade valuable resources. Thus, it can be said that firm resources have an important role in the formation of the strategic alliances. So, in this study, the resource-based perspective in which firms are seen as bundle of resources is applied to account for the emergence of strategic alliances. The main purpose of this study is by applying the resource-based perspective to examine how resource types influence the choice of alliance structures. Beside that, the importance of partner opportunism risk in the relation of firm resources and strategic alliances is also been considered. In the research section, case study method is applied to present strategic alliance samples from automotive and automotive parts industry in Turkey. By this research, for the first time resources of partners in strategic alliances in turkey are studied and the effects of resource types on strategic alliance structures is tried to been examined.