Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2005
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Feza Çam
Danışman: NURDAN ASLAN
Özet:1990 SONRASINDA ÜRETİMİN KÜRESELLEŞMESİ VE TEKNOLOJİ TRANSFERİ 1980'lerde, bilgisayar, taşımacılık ve haberleşme teknolojilerinde yaşanan gelişmeler, dünya ticaretinin serbestleşmesine yönelik anlaşmalar, finans piyasalarının büyümesi ve bütünleşmesi ve sermaye hareketlerinin önündeki engellerin kaldırılması finansal sermaye ile birlikte üretken sermayenin de küreselleşmesine yol açmıştır. Bu süreçte çok uluslu şirketler yatırım faaliyetlerini ve pazarlama, üretim, finans gibi şirket fonksiyonlarını birden fazla ülkeye yaymışlardır. Öte yandan teknoloji transferi de son yılların önemli tartışma konularından biridir. Üretimde verimliliği ve etkinliği artıran teknolojik yeniliklerin çoğu gelişmiş ülkeler tarafından üretilebilmektedir. Buna karşılık, teknolojik yetersizlik az gelişmiş ülkelerin başlıca sorunlarından biridir. Üretimin küreselleşmesinin, az gelişmiş ülkelere teknoloji transferi sağlayacağı ve azgelişmiş ülkelerin kalkınma çabalarına yardımcı olacağı iddia edilmektedir. Bu noktada, teknoloji transferinin az gelişmiş ülkelere faydalarının ve maliyetinin belirlenmesi gerekmektedir. Bu çalışma ile öncelikle, üretimin küreselleşmesi ve teknoloji transferi kavramları ile az gelişmiş ülkeler açısından teknoloji transferinin eleştirisi anlatılmaya çalışılmıştır. Gelişmiş ülkeler teknoloji üretiminde genellikle tekel konumunda olduklarından, teknoloji transferinin az gelişmiş ülkelere doğrudan ve dolaylı maliyetlerinin çok yüksek olduğu görülmüştür. Yeni teknoloji üretebilme yeteneği olmayan az gelişmiş ülkeler içinse yeni teknolojilere ulaşabilmek ancak teknoloji transferi ile mümkün olmaktadır. Teknolojik bağımlılığın sona ermesi , az gelişmiş ülkelerin aktarma teknolojiyi temel alarak bir öğrenme sürecinin ardından teknoloji üretir hale gelmeleriyle mümkün olabilecektir. Çalışmada son olarak Türkiye'nin teknolojik kapasitesi ve Türkiye'deki teknoloji politikasından bahsedilmiştir. Sahip olduğu teknolojik göstergeler ile Türkiye düşük teknolojili ülkeler grubunda yeralmaktadır. Bilim ve teknoloji üretiminde atılım gerçekleştirerek, teknolojik bağımlılığa son verilmesi Türkiye'nin öncelikli hedeflerinden biri olmalıdır. GENERAL INFORMATION Name and Surname : Feza Çam Field : Economics Programme : International Economics Supervisor : Proffessor Nurdan Aslan Degree Awarded and Date : Master - June 2005 Keywords : The Globalization of Production, Technology Transfers ABSTRACT THE GLOBALİZATİON OF PRODUCTİON AND TECHNOLOGY TRANSFER AFTER 1990'S During 1980's, the progress in computer, telecommunication and transportation technologies, the agreements aiming the liberalisation of the world trade, the extension and unification of financial markets and free movement of capital leaded to the globalisation of the financial capital as well as the globalisation of the productive capital. During this period, multinational companies extended their investment activities and other main company functions like marketing, production and finance to different countries. On the other hand, the technology transfer is another discussion point of the last years. New technologies allowing to increase the efficiency and the productivity of the production process are generally invented by developed countries. However the technological insufficiency constitutes one of the major problems of underdeveloped countries. It is argued that the globalisation of the production will allow the new technologies to be transferred to underdeveloped countries and will support their development efforts. At this point, it is important to designate the benefits and the costs of transferring the technology to underdeveloped countries. In this study, it is aimed to define the concepts 'globalisation of the production' and 'technology transfers' and to criticise the technology transfers regarding the underdeveloped countries' benefits. As the developed countries have in general a monopoly position in inventing new technologies, it is observed that the technology transfers to underdeveloped countries became very costly. As for the underdeveloped companies which do not have any ability to invent new technologies, the unique way to reach the newly invented technologies is the technology transfer. This dependence on technology transfers for underdeveloped countries can only be ended by taking the transferred technology as a base to imitate or inventing their own technologies after a learning process on these transferred technologies. As a last point, Turkey's technological capacity and the policy of technology of Turkey are criticized. According to the current technological indicators of Turkey, Turkey is classified between countries having an insufficient technology. As a result, it is clear that one of its Turkey's prime objectives should be end the technological dependence by carrying out a revival in science and technologies.