Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖZGÜR KARACA
Danışman: Yasemin Ergün
Özet:1. ÖZET Amaç: Çalışma hemşirelerin kariyer gelişimleri ve yönetimi sırasında karşılaştıkları cinsiyetçi yaklaşımları belirlemek üzere nitel bir çalışma olarak gerçekleştirildi. Gereç ve Yöntem: Araştırma verileri kamu ve özel olmak üzere, Gebze bölgesinde çalışan hemşireler arasından, “maksimum çeşitlilik örneklemesi” yöntemi kullanılarak karşılıklı görüşme ve ses kaydı ile elde edildi. Bulgular: Araştırmaya katılan hemşirelerin çoğunluğu (%80) kadın ve yarıdan fazlası (%52) lisans mezunudur. Hemşirelerin büyük çoğunluğu (%84) evli, yarısından fazlasının (%57) bir ve üzerinde bakmakla yükümlü olduğu kişi olduğu saptanmıştır. Hemşireler toplumsal algı, ekonomik faktörler ve bireysel farkındalığa göre cinsiyetin meslek seçimi üzerinde etkili olduğunu belirtmişlerdir. Katılımcılar kadın ya da erkek olmanın mesleki kariyer planını hedeflerini olumlu ya da olumsuz yönde etkileyebileceği belirtmiş olup, kariyer hedeflerine ulaşmaya çalışırken, bireysel, ailesel, örgütsel, toplumsal ve meslektaşlarla yaşanan sorunlar ile siyasal politikalara bağlı engellere maruz kaldıklarını ifade etmişlerdir. Kadın çalışanların ise engellenme sonucu öğrenilmiş çaresizlik duygusu, kadınlar arası çekişme ve çoklu rol üstlenmesi nedeniyle üst yönetime gelmeyi tercih etmedikleri saptanmıştır. Kadın ağırlıklı hemşirelik mesleğinde erkek hemşirelerin hemşireliğe, fiziki güç, örgütsel ve toplumsal açıdan olumlu katkı sağlayacağını belirtmişlerdir. Sonuçlar: Toplumun cinsiyetçi yapısının örgütlere de yansımasıyla çalışanlar ciddi kariyer engelleriyle karşılaşmakta, bu engelleri aşmak için çeşitli bireysel ve örgütsel stratejiler geliştirmek zorunda kalmıştır. Toplumsal cinsiyetçilikte kadın mesleği olarak görülen “hemşirelik” mesleğine erkeklerin katılımı, mesleki açıdan olumlu görülse de toplumsal ön yargıyı en az seviyeye indirecek önlemlere gereksinim duyulmaktadır. İÇİNDEKİLER Sayfa No I. BEYAN…………………………………………………………………………….İİ II. TEŞEKKÜR……………………………………………………………………..İİİ III. İÇİNDEKİLER………………………………………………………………....İV IV. TABLO LİSTESİ ……………………………………………………...………Vİ V. ŞEKİLLER LİSTESİ…...……………………………………………………….Vİ VI. KISALTMALAR…………………...…………………………………………Vİİİ 1. ÖZET………………………………………………………………………………..1 2. SUMMARY…………………………………………………………………………2 3. GİRİŞ VE AMAÇ…………………………………………………………………..3 4 .GENEL BİLGİLER………………………………………………………………..5 4.1. Toplumsal Cinsiyet Kavramı ve Cinsiyet Ayrımcılığı….…………………...…5 4.1.1. Toplumsal Cinsiyet Kavramını Oluşturan Dişil ve Eril Özellikler……………...6 4.1.2. Cinsiyet Ayrımcılığı……………………………………………………………..8 4.1.2.1. Cinsiyet Ayrımcılığına İlişkin Uluslararası ve Ulusal Yasal Düzenlemeler…..9 4.2. Kariyer Kavramı………………………………………………..………………13 4.2.1. Kariyer Yönetimi…………………………………………………………….…14 4.2.1.1. Kariyer Planlama……………………………………………………………..14 4.2.1.2. Kariyer Geliştirme……………………………………………………….…...14 4.2.1.3. Kariyer Yönetimi ve Planlamasını Önemi……………………………......….15 4.3. Hemşirelikte Kariyer Planlama ve Aşamaları………………….……………..16 4.4. Kariyer Engelleri………………………………………………………….….…17 4.5. Cam Tavan …………………...…………………………………………….….19 4.5.1. Cam Tavan İle Ortaya Çıkan Diğer Kavramlar………………………………..21 4.5.2. Cam Tavan Nedenleri………………………………………………………….22 4.5.3. Cam Tavanı Aşmaya Yönelik Stratejiler……………………………………....36 4.5.3.1. Cam Tavanı Aşmaya Yönelik Bireysel Stratejiler……………….…………..36 4.5.3.2. Cam Tavanı Aşmaya Yönelik Kurumsal Stratejiler………………………….41 5. GEREÇ VE YÖNTEM…………………………………………………………...46 5.1. Araştırmanın Yapıldığı Yer ve Zaman…………………………………………...46 5.2. Araştırmanın Türü………………………………………………………………..46 5.3. Araştırmanın Evreni ve Örneklemi………………………………………………46 5.4. Veri Toplama Araçları …………………………………………………………..48 5.5. Verilerin Toplanması …………………………………………………………....48 5.6. Verilerin Değerlendirilmesi……………….....…………………………………..49 5.7. Araştırmanın Sınırlılıklar .……………………………………………………...50 5.8. Araştırmadan Çıkarılma Kriterleri … ……………………………………..….....51 5.9. Araştırmada Karşılaşılan Güçlükler…….………………………………………..51 5.10. Araştırmanın Etik Yönü …………………..……………………………………51 6. BULGULAR ……………………………………………………………………...52 7. TARTIŞMA VE SONUÇ ……………………………………………………….104 8. KAYNAKLAR …………………………………………………………………..125 9. EKLER …………………………………………………………………………..133 10. ÖZGEÇMİŞ ……………………………………………………………………144 -------------------- SUMMARY Objective: The study was conducted as a qualitative study to determine the sexist approaches faced by nurses during their career development and management. Materials and Methods: The data of the research were obtained from the nurses working in the public and private hospitals in the Gebze region by using “maximum diversity sampling” method with mutual interview and voice recording. Results: The majority (80%) of the nurses participating in the study were female and more than half (52%) were graduates at undergraduate level. Most of them (84%) were married and it was revealed by the research that more than half (57%) were one or more dependents. Nurses stated that gender has an effect on career choice with respect to social perception, economic factors and individual awareness. Also the participants stated that being a woman or a man could affect their professional career plan and goals positively or negatively and they were exposed to obstacles arising from individual problems, family problems, organizational problems, problems with colleagues, social problems and political policies. On the other hand, it was determined that female employees do not prefer to come to the senior management senior management because of the learned helplessness as a result of inhibition, contention between women and taking on multiple roles. The participants stated that male nurses would make positive contributions to nursing physically, organizationally and socially in the female weighted nursing profession Conclusions:. Reflecting the sexist structure of society in organizations, employees faced important career barriers and had to develop various individual and organizational strategies to overcome these barriers. Male participation in nursing, which is regarded as a women's profession in the understanding of gender, is seen as positive from a professional perspective, but measures are still needed to reduce social prejudice.