7. sınıf görsel sanatlar dersinin perspektif konusunun çok alanlı görsel sanatlar eğitimi yöntemine göre işlenmesinin öğrenci başarısına etkisi

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dicle Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: LÜTFİ AKDENİZ

Danışman: Fatma Evren Daşdağ

Özet:

Araştırmanın genel amacı, 7. sınıf görsel sanatlar dersinin perspektif konusunun çok alanlı görsel sanatlar eğitimi yöntemine göre işlenmesinin öğrenci başarısına etkisini ortaya koymaktır. Araştırmada nicel ve nitel araştırma modeli kullanılmıştır. Araştırmada deneysel desenlerden öntest-sontest kontrol gruplu model ile nitel araştırma modellerinden amaçlı örneklem yöntemlerinden aşırı ve aykırı durum örneklemesi kullanılmaktadır. Araştırma, 2017-2018 öğretim yılı Diyarbakır iliErgani ilçesinde bulunan ortaokulda öğrenim gören toplam 60 öğrenci üzerinde, bir haftası hazırlık olmak üzere toplam altı hafta süreyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, çok alanlı görsel sanatlar eğitim yöntemine göre hazırlanmış ders planı deney grubuna, geleneksel yöntemlere (anlatım ve soru-cevap) göre hazırlanmış ders planı kontrol grubuna uygulanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak akademik başarı testinin geliştirilmesi, veri kaynağı olarak video, görüşme, nitel veri toplama araçları ve gözlem formu kullanılmıştır. Araştırmada, nicel ve nitel verilerin analizi olmak üzere iki şekilde veriler çözümlenmiştir.

Araştırmanın nitel ve nicel sonuçlarına bakıldığında,

1. Çok alanlı görsel sanatlar eğitim yöntemi uygulanan deney grubuna ait akademik başarı öntest-sontest puan ortalamaları arasındaki farkın istatistiksel olarak da anlamlı olup olmadığını test etmek için yapılan t-testi analizi sonucunda öntest-sontest puanları arasında sontest lehine anlamlı bir fark saptanmıştır.

2. Geleneksel öğretim yöntemi kullanılan kontrol grubuna ait akademik başarı testi öntest-sontest puan ortalamaları arasındaki farkın istatistiksel olarak da anlamlı olup olmadığını test etmek için yapılan t-testi analizi sonucunda öntest-sontest puanları arasında sontest lehine anlamlı bir fark saptanmıştır.

3. Deney ve kontrol gruplarına ait akademik başarı sontest puan ortalamalarıarasındaki farkın istatistiksel olarak da anlamlı olup olmadığını test etmek için yapılan t-testi analizi sonucunda sontest puanları arasında deney grubunun lehine anlamlı bir fark saptanmıştır.

4. Deney grubunda bütün sınıfı gözlemlemek zor olacağından dolayı, aşırı veya aykırı durum örneklemesinden seçkisiz örnekleme yöntemiyle sınıfı temsil eden üç öğrenciye sanat eleştiri formu uygulanmıştır. Bu uygulamayla öğrencilerin sanatın ilke ve elemanlarını öğrendiklerini gösterir. Öğrencilerin inceledikleri sanat eserinin neden güzel olduğunu ve hangi sanat kuramına girdiklerini anlamışlardır. Bu bağlamda öğrencilerin eleştirel yetenekleri geliştiği söylenebilir. Bu durumdaÇAGSEY ile yapılan etkinlikler, öğrenciler üzerinde olumlu bir etki bırakmıştır.

5. Seçkisiz örnekleme yöntemiyle seçilen üç öğrenciye ünite sonunda öğrendikleri sanat bilgilerini ölçmek amacıyla, ölçütlere dayalı değerlendirme formu uygulanmıştır. Bu formda; öğrencilerin sanatsal algı ve tepkilerinin olumlu düzeyde olduğu, sanat eleştirisi ve estetik yargı deneyimi kazanmış oldukları, eleştirel yargı seviyelerinin geliştiği ve sanat eserlerinin tekniğini, kimler tarafından yapıldığını anlamış oldukları görülmektedir. Tüm bu olumlu sonuçlar doğrultusunda, derslerde uygulanan çok alanlı görsel sanatlar eğitimi yönteminin öğrencileri motive ederek, dersin amacına uygun gerekli bilişsel, duyuşsal ve devinişsel davranışları geliştirmeye yönelik yaklaşımlarıyla öğrenme- öğretme sürecini hızlandırması ve amacına uygun, nitelikli kılması bu yöntemin önemini ve gerekliliğini ortaya koymuştur.

6. ÇAGSEYilegerekli ilgi, motivasyon ve bilgiyi alan deney grubu öğrencilerindenseçkisiz yöntemle seçilen üç öğrenci etkinlikler hakkında bu yöntem ileyeni bilgiler öğrendiler. Bu bilgileri ders dışında, sanatın farklı alanlarını kullanabileceklerini gördüler. Eğitim-öğretimi yeterli bulduklarını, dersleri zevkli işlediklerinin farkına vardılar. Derse katılımlarının üst düzeyeulaştıklarını, derse devam etmek istediklerini belirtmişlerdir. Bu yöntemin geleneksel yöntemden üstün olduğunu, sanat eleştirisi için yeterli bilgiye sahip olduklarını anladılar. Ayrıca Sanat eserlerindefarklı bakış açıları kazandıklarının farkına vardılar. Bu deney gurubu öğrencilerinden seçilen üç öğrenciden ikisinin sanat eğitimi almak istediklerini vebu dersin gerekli olduğunu dile getirdiler. Yapılan uygulamaları önemsediklerini ifade ederek yöntem hakkındaolumlu görüşlerinin olduğunu belirtiler.

7. ÇAGSEY ile öğretilen perspektif konusu öğrencilerde sanata, sanat eserine, sanatçıya karşı olumlu bakış açıları geliştirmiş, öğrencilerin kendilerine olan güvenlerini arttırmış; kendi sanatsal çalışmalarına karşı eleştirel gözle bakabilme becerisi kazandırmıştır.Bu nedenlerden ötürü;sanat eleştirisi, estetik, sanat tarihi ve uygulamagibi disiplinleri birleştirenÇAGSEY’in görsel sanatlar eğitimindekullanılmasının önemli ve gerekli olduğu sonucuna varılmıştır.

Ortaokullarda çok alanlı görsel sanatlar eğitim yönteminin daha etkili işlenmesi amacıyla, görsel sanatlar dersinin iki saatin ard arda olması ve her okulda görsel sanatlar atölyesi yapılması önerisi getirilmiştir. Aynı zamanda çok alanlı görsel sanatlar eğitim yöntemiyle ilgli araştırmacılara yönelik önerilerde de bulunulmuştur.