Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Özel Eğitim Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SİBEL ERGÜN ELVERİCİ
Danışman: Oktay Sarı
Özet:
Sosyal etkileşim, iletişim ve davranış sorunlarıyla kendini gösteren gelişimsel bir yetersizlik olarak tanımlanan otizm, yalnızca çocukların kendilerini değil çevredekilerin de yaşamlarını olumsuz etkilemektedir. Yine de doğru eğitim programları ve uygulamalar ile otizm büyük ölçüde bir sorun olmaktan çıkabilmektedir. Bu bağlamda, özel eğitimin tanımlarından biri özel eğitimin, özel gereksinimleri olan çocukların bireysel farklılıkları ve ihtiyaçları doğrultusunda eğitilmesine yönelik uygulamalar olduğu şeklindedir. Özel gereksinimli çocuklar hayatlarını sürdürebilmek için çeşitli akademik ve sosyal becerileri kazanmada desteğe ihtiyaç duymaktadır. Bu akademik beceriler arasında okuma-yazma ve temel matematik becerileri yer aldığı gibi sosyal beceriler arasında onların topluma uyumunu sağlayabilmede önemli olan karşılıklı olarak iletişim kurma ve etkileşimde bulunma da yer almaktadır. Otizmli çocuklarda iletişim alanında farklı sorunlar gözlenebilmektedir. Özellikle dil gelişiminde gecikme ya da hiç konuşamama, başka bireylerle sohbet başlatma, sürdürme ya da sonlandırma konusunda yaşanan güçlükler sık yaşanan sorunların başında gelmektedir. Göz teması kurmaktan kaçınmak, akran oyunlarına katılmamak, başkalarıyla etkileşim kurmaktan kaçınmak, etkileşim gerektiren oyunlarda yaşanan güçlükler ve yinelenen konuşma (ekolali) diğer iletişimsel yetersizlikler arasında yer almaktadır. Sosyal etkileşim alanında jest ve mimik kullanımında, akran ilişkileri geliştirmede, empati gerektiren duygu alışverişine dayalı etkileşimlerde yetersizlikle beraber sosyal ve duygusal davranışlarda sınırlılık gözlenmektedir. Otizm tanısı almış çocukların eğitimine yönelik uygulanan birçok yaklaşımdan bahsedilebilir. Teknolojinin etkin kullanılması, otizmli çocukların yaşam kalitelerini artırabilir ve bağımsız hayat sürmelerine katkı sağlayabilir. Eğitim teknolojilerinin etkin kullanılmasının eğitim sisteminin iyileştirilmesine katkıda bulunacağından yola çıkarak eğitim hedefleri belirlenirken teknolojinin öğretim programlarına dâhil edilmesi ve alan yazındaki teknolojinin gerçek hayata geçirilmesi için pek çok araştırma yapılmıştır. Diğerlerinden farklı olarak, otizmli çocukların iletişim özellikle dil ve konuşma alanında yaşadıkları sıkıntılardan yola çıkarak bu araştırmada, her geçen gün otizmli çocuklarla daha fazla çalışmaya başlayan dil ve konuşma terapistlerinin özel gereksinimli çocuklar kapsamında otizmli çocukların eğitiminde teknoloji kullanımına yönelik görüşleri incelenmiştir. Böylelikle bu çocukların eğitimlerine yönelik gelişmelere katkıda bulunulacağı düşünülmüştür. Olgubilim deseninin kullanıldığı araştırmada yarı yapılandırılmış görüşmelerden yararlanılmıştır. Görüşme soruları araştırmacı tarafından oluşturulmuş ve alanda çalışan iki farklı uzmanın görüşüne sunulmuştur. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, dil ve konuşma terapistlerinin otizmli çocukların eğitiminde teknoloji kullanımını destekledikleri ve aynı zamanda kendilerinin de eğitim teknolojileri konusunda daha fazla desteğe ihtiyaç duydukları belirlenmiştir.