İnfluenza A virüsü yüzey antijen proteini hemaglutininin mikroorganizmalarda çözünür halde üretilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Biyokimya Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AYŞE ARZU GÜL

Danışman: Kadir Turan

Özet:

İnfluenza A Virüsü Yüzey Antijen Proteini Hemaglutininin Mikroorganizma-larda Çözünür Halde Üretilmesi

Öğrenci Adı: Ayşe Arzu GÜL

Danışman Adı : Prof. Dr. Kadir TURAN

Amaç: İnsanlarda grip salgınlarına neden olan influenza A virüsleri membranlı virüslerdir. Virüs membranında taşınan hemaglutinin (HA) ve nöraminidaz (NA) proteinleri bu virüslerin immün sistemde tanınmasında önemlidir. Bu nedenle inaktif saf virüs partikülleri veya saflaştırılmış HA ve NA proteinleri aşı çalışmalarında kullanılmaktadır. Çalışmamızda influenza A virüsü yüzey antijen proteinlerinden HA’nın  Escherichia coli ve Pichia pastoris hücrelerinde rekombinant olarak çözünür halde üretilmesi amaçlandı.

Gereç ve Yöntem: İnfluenza A/WSN/33 (H1N1) tipi virüsüne ait HA tam boyutta (HA0) veya HA1 domainini kodlayacak şekilde özgün oligonükleotid primerler kullanılarak polimeraz zincir reaksiyonuyla (PZR) çoğaltılıp insan IgG1 antikorlarının sabit bölgelerini kodlayan diziyle kaynaşmış halde bir ara vektöre klonlandı. Kaynaşmış genler (HA0-Fc/HA1-Fc) ara vektör üzerinden PZR ile çoğaltılıp E. coli ve P. pastoris'te ekspresyon yapan vektörlere aktarıldı. Edinilen plazmit vektörler E. coli ve P. pastoris'e transforme edilip hücrelerin üreme profilleri belirlendi. Sonrasında hücrelerde sentezlenen rekombinant proteinler SDS-PAGE/Gümüş boyama teknikleriyle incelendi.

Bulgular: E. coli hücrelerinde protein ekspresyonu için, HA0-Fc kontrolünde T7 promotörü (pET-14b-HA0-Fc/pET-14b-HA1-Fc) veya Lac promotörü (pLacI-HA0-Fc/pLacI-HA1-Fc) taşıyan plazmit vektörler oluşturulup transformasyon sonrası üreme profilleri incelendi. HA1-Fc kodlayan plazmit taşıyan bakterilerde bu protein yüksek seviyede üretilirken HA0-Fc füzyon protein ekspresyonu belirlenemedi. Maya hücreleri için oluşturulan pPinkα-HA0.Fc/pPinkα-HA1.Fc plazmitlerinin transformasyon sonrasında  P. pastoris genomunda taşındığı PZR ile belirlendi ancak  rekombinant proteinlerin ekspresyonu, SDS-PAGE/Gümüş boyama tekniğiyle saptanmadı.

Sonuç: Edinilen veriler, influenza A virüsü membran proteini, HA proteininin bütün olarak E. coli hücrelerinde sentezinin konak için ileri düzeyde toksiktir. Dolayısıyla, bu proteinin rekombinant olarak üretilmesini dizginleyen ekspresyon sistemlerinin uygun olduğu anlaşıldı. Ayrıca çalışmada  P. pastoris hücrelerinde HA proteini ekspresyonunda kullanılan sistem uygun değildir.

 

Anahtar Kelimeler: İnfluenza A, hemaglutinin, rekombinant protein, aşı