Günümüzde kullanılan rezin esaslı kompozitlerin sitotoksisitesi ve kök hücrelerin farklılaşma potansiyeline etkisinin in vitro olarak incelenmesi

---

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Diş Hekimliği Klinik Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EZGİ ÇEKMEGELİ

Danışman: SERAP HATİCE AKYÜZ

Özet:

Günümüzde kullanılan rezin esaslı kompozitlerin sitotoksisitesi ve kök hücrelerin farklılaşma potansiyeline etkisinin in vitro olarak incelenmesi Amaç: Çalışmamızın amacı, benzer monomer yapıya sahip universal, bulk fill ve akışkan tipteki kompozit dolgu materyallerinin insan diş pulpası kök hücreleri (DPKH) ve periodontal ligament kök hücreleri (PDLKH) üzerindeki sitotoksisitesini saptamak ve DPKH’nin odontojenik; PDLKH’nin osteojenik farklılaşma potansiyeline olan etkilerini incelemektir. Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda Tetric EvoCeram, Tetric EvoCeram Bulk Fill ve Tetric EvoFlow materyallerinin sitotoksik etkileri 1, 3, 7, 10 ve 14. günlerde MTS testi ile değerlendirildi. DPKH ve PDLKH’nin farklılaşma kapasitesinin değerlendirilmesi için Alizarin red (ALR) boyaması ve Alkalen fosfataz (ALP) aktivite testinin yanı sıra, Gerçek Zamanlı-Polimeraz Zincir Reaksiyonu (Gerçek Zamanlı-PZR) ile DPKH kültüründen kollajen tip-I, dentin sialofosfoprotein, dentin matriks protein 1; PDLKH kültüründen ise kollajen tip-I, osteonektin ve osteokalsin tayini gerçekleştirildi. İstatistiksel analiz, SPSS-22 programı kullanılarak Kruskal-Wallis ve Mann-Whitney U testleri ile yapıldı. Bulgular: MTS testi sonuçları değerlendirildiğinde, TetricEvoFlow grubu 3. günde DPKH kültüründe ve 14. günde her iki hücre kültüründe en düşük hücre canlılığını gösterdi. ALR boyaması sonucunda, kompozit materyallerine maruz bırakılan her iki hücre kültüründeki kalsifikasyon yoğunluğunun pozitif kontrolden daha az olduğu izlendi. ALP aktivitesi ve Gerçek Zamanlı-PZR analizlerine göre, kompozit gruplarının DPKH’nin odontojenik farklılaşmasını engellediği; PDLKH’nin osteojenik farklılaşması üzerine daha az etkili olduğu görüldü. Sonuçlar: Bu çalışmanın sonunda, kompozit dolgu materyallerinin, doldurucu içeriğine bağlı olarak pulpa ve periodontal ligament dokuları üzerinde toksik etkilerinin olabileceği, aynı zamanda dokuların tamir fonksiyonunu olumsuz yönde etkileyebileceği görüldü. Anahtar Sözcükler: Kompozit dolgu materyalleri, diş pulpa kök hücresi, periodontal ligament kök hücresi, sitotoksisite, farklılaşma kapasitesi. SUMMARY In vitro evaluation of the effetcs of recently used resin based composites on cytotoxicity and differentiation potential of stem cells Objective: The aim of this study was to investigate the effects of universal, bulk-fill and flowable types of a resin composite with the same monomer content on cytotoxicity and odontogenic differentiation potential of human pulp stem cells (DPSCs) and osteogenic differentiation of periodontal ligament stem cells (PDLSCs). Material and Method: The cytotoxicity of Tetric EvoCeram, Tetric EvoCeram Bulk Fill and Tetric EvoFlow was measured on the 1st, 3rd, 7th, 10th and 14th days using MTS assay. To evaluate the differentiation capacity of both cells, Alizarin-red (ALR) staining, Alkalen phophatase (ALP) activity test and expression analysis of differentiation-related genes (collagen type-I, dentin sialophosphoprotein, dentin matrix protein-1 for DPSCs and collagen type-I, osteonectin, osteocalsin for PDLSCs) with Real Time-Polymerase Chain Reaction (Real Time-PCR) were performed. The statistical analysis was done by Kruskal-Wallis and Mann-Whitney U tests using SPSS-22 software. Results: According to MTS results, Tetric EvoFlow demonstrated the lowest cell viability on day 3 for DPSCs and also day 14 for both cell cultures. ALR results showed that composite groups had less calcification density than positive control. According to ALP activity and Real Time-PCR, it was revealed that the odontogenic differentiation of DPSCs was inhibited and the osteogenic differentiation of PDLSCs was less affected by composite groups. Conclusion: Our results revealed that resin composites may have some cytotoxic effects on the pulp and periodontal ligament tissue according to their filler content and the differentiation capacity of progenitor cells may be compromised, which means repair process of these tissues could be affected. Key Words: Resin composites, dental pulp stem cells, periodontal ligament stem cells, cytotoxicity, differentiation capacity.