Kırgız ve Türk muhasebe sistemlerinin karşılaştırılması

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İşletme Fakültesi, İşletme Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2001

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: USON KOCHKOROV

Danışman: DOĞAN ARGUN

Özet:

Tezin konusunu Kırgız ve Türk Muhasebe Sistemlerinin Karşılaştırılması oluşturmaktadır. Tez konusu 5 bölüm halinde incelenmiştir. İlk bölümde konu ile ilgili temel kavramlar ele alınmıştır. İkinci, üçüncü ve dördüncü bölümlerde sırasıyla sosyalizm dönemindeki Kırgız muhasebe sistemi, günümüzdeki Kırgız muhasebe sistemi ve Türk muhasebe sistemi incelenmiştir. Son bölüm olan beşinci bölümde önceki bölümlerdeki açıklamaların ışığında iki ülke (Kırgızistan ve Türkiye) muhasebe sistemlerinin karşılaştırılması yapılmıştır. Tezde aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır: 1. Merkezi olarak planlanan ekonomi politikalara uygun olarak kurulan eski sosyalizm dönemindeki Kırgız muhasebe sistemi ile Türk muhasebe sistemi arasındaki fark hemen hemen muhasebenin her alanında kendini göstermektedir. 2. 1991 yılından sonra Sovyetler Birliğinin dağılması sonucu Kırgızistan'ın serbest ekonomisine geçmesi ile birlikte bu farklılıkların ortadan kalktığı ve iki ülke muhasebe sistemlerinin yakınlaştığı görülmektedir. 3. Son yıllarda dünyada yaşanan globalleşme ve sermaye piyasalarının uluslararasılaştırılması sonucu iki ülke muhasebe sistemleri arasındaki farkın minimuma indiği, farkın ise teoriden ziyada daha çok uygulamadan ve iki ülkedeki koşullara ve benimsenen yaklaşıma göre muhasebe ilke ve kurallarının yorumlamasından ve ifade ediliş biçiminden kaynaklandığı tespit edilmiştir. 4. Kırgız ve Türk Muhasebe sistemleri arasındaki farklar genelde farklı ekonomik, yasal, sosyal ve kültürel çevre şartlarından kaynaklanmaktadır. 5. Kırgız ve Türk muhasebe sistemlerini yakınlaştıran unsur olarak her iki ülkenin de Tekdüzen Hesap Planına sahip olmalarını ve her iki muhasebe sisteminin de Amerikan muhasebe yaklaşımının etkisi altında kalarak gelişmiş ve gelişiyor olmasını görmek gerekir. Kırgızistan'da son yıllarda gerçekleşen politik değişiklikler ortama özgü hem sıkı merkezi planlama ve kontrolün kalıntılarına , hem de piyasa merkezli işletme faaliyetlerine cevap vermeye çalışan bir muhasebe modelini ortaya çıkarmıştır. SUMMARY In this study author tries to compare accounting systems which are in practice in Kyrgyzstan and Turkey. This study consist of five chapters. First chapter includes basic concepts of related to this subject. In second, third and fours chapters were researched Kyrgyz standards of accounting in socialist era and Kyrgyz and Turkish accounting systems in present days. In the last chapter due to information given in previuos chapters author does comparison between accounting systems of two above mentioned countries. In this study we took these results. 1. The difference between Turkish accounting standard and old Kyrgyz accounting standard built in accordance to centrally planned economical politics appears in every aspects of accounting. 2. Since 1991, after collapce of Soviet Union Kyrgyzstan turns to free market economy and differences between Kyrgyz and Turkish accounting systems goes down. 3. In last years as a result of globalization and internationalization of stock market in the world the differences in accounting standards of case countries get minimalized. There is still a few number differences, but all of them in not theory, but in practice which are appears due to different interpretations of principals and rules of accounting depending on a group of reasons in the case countries. 4. The reasons are economical, political, social and cultural differency in the case countries. 5. The common point of the Kyrgyz and Turkish acconting systems is the possession of the them Unified chart of accounts which effected from Amerikan accounting systems. Still in accounting system of Kyrgyzstan used both old and newly adapted accounting systems.