Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2002
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Recep Tekçam
Danışman: NURDAN ASLAN
Özet:1985 yılından beri Türk mali sisteminde faaliyet göstermesine rağmen, kamuoyunun çalışma sistemi hakkında yeterli bilgiye sahip olmadığı özel finans kurumlarının mali sistem içindeki yeri ve öneminin saptanması amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Faizsiz bankacılık prensiplerine göre faaliyette bulunan özel finans kurumlarının, kurulduklarından beri hızlı bir gelişme göstermelerine rağmen topladıkları fon miktarı ve mali sistem içerisinde sahip oldukları pay potansiyellerinin çok uzağındadır. Kurumların bu potansiyellerine ulaşabilmeleri için sayılarını artırmaları ve şubelerini tüm ülkeye yaymaları gerekmektedir. Topladıkları fonları çoğunlukla reel sektöre plase eden özel finans kurumları, kısa vadeli ve döviz ağırlıklı bir pasif yapısına sahip oldukları için fon kullandırma metodları içerisinde en fazla (yaklaşık %90) üretim desteği yöntemini kullanmaktadır. Kâr-zarar ortaklığı yöntemiyle kullandırılan fonların oranları ise sınırlı miktarda kalmaktadır. Son dönemde özel finans kurumları ile ilgili mevzuatta önemli değişiklikler yapılmıştır. 4491 sayılı yasa ile özel finans kurumları bazı maddeleri dışında Bankalar Kanunu'na tabi olmuşlardır. Böylece özel finans kurumları öncekinden farklı şekilde mevzuatları Kanun'la düzenlenen kuruluşlar olarak daha sağlam bir hukuki yapıya kavuşmuşlardır. 4672 sayılı yasa ile de "Özel Finans Kuruluşları Birliği" ve "Güvence Fonu" kurulması kararlaştırılmıştır. Özel finans kuruluşları tarafından kullanılan kâr-zarar ortaklığı sisteminin batılı ülkelerin gelişmesinde pay sahibi olan risk sermayesi modeli ile büyük benzerlikleri bulunmaktadır. Türkiye'de bu modelin kurulması ve modelin uygulanmasında özel finans kurumlarından yararlanılması hem özel finans kurumlarının daha etkin çalışmalarına yol açacak hem de Türkiye ekonomisine büyük faydalar sağlayacaktır. SUMMARY Although "Special Finance Houses" have been operating in Turkish financial system since 1985, the public doesn't have adequate information about how these institutions operate. This study was made with the purpose of determining the importance and position of SFHs in the financial system. SFHs, which operate on interest-free banking principles, have displayed a rapid growth since their first inception. But amount of funds SFHs collect and share of these institutions in the financial system are far from their potential. To reach this potential, SFHs have to increase the number of branchs they have and spread them all over the country. SFHs which utilize their available funds in real economy use trade financing method the most among fund utilization methods because of having short-term and heavily foreign exchange liability structure. Funds utilized with the method of profit and loss sharing are limited. In recent years some important changes have been made with respect to legal environment SFHs operate in. With Law no. 4491 SFHs entered into the coverage of the Banks Act except some articles. Therefore, SFHs provided stronger legal structure than before. Also, with Law no. 4672 "Union of Special Finance Houses" and "Safety Fund" are decided to form. Profit and loss sharing system used by SFHs has many similarities with venture capital model which helped western states to develop. Establishing this model in Turkey and using SFHs in the implementation of it, will both lead SFHs to work more efficiently and provide big benefits for Turkish economy.