Alkol ve madde bağımlılarında içselleştirilmiş damgalanma ve tedavi motivasyonu ilişkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: CİHAN EKTİRİCİOĞLU

Danışman: Gül Ünsal

Özet:

İçselleştirilmiş damgalanma, hastanın tedaviye katılımını ve rehabilitasyon için işbirliği yapmasını engellemekte ayrıca hastada umutsuzluğa ve depresif belirtilere neden olabilmektedir. Alkol ve madde bağımlılarında içselleştirilmiş damgalanmanın tedavi motivasyonu üzerindeki ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı, kesitsel bir çalışmadır. İstanbul’da bir eğitim ve araştırma hastanesinin AMATEM kliniğinde yapılmıştır. Çalışmanın yapılabilmesi için Marmara Üniversitesi Etik Kurulu’ndan etik kurul izni, Erenköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden kurum izni alınmıştır. Örneklem büyüklüğü, istatistiksel formülle hesaplanmış ve çalışma 128 hastayla tamamlanmıştır. Veriler, Sosyodemografik Veri Formu, Ruhsal Hastalıklarda İçselleştirilmiş Damgalanma Ölçeği (RHİDÖ), Tedavi Motivasyonu Anketi (TMA) ile toplanmıştır. Tanımlayıcı istatistiksel analizler, Shapiro-Wilk testi, Student’s t test, One-way ANOVA, Pearson korelasyon analizi ile değerlendirilmiştir. Hastaların %45,3’ü bekâr, %92,2’si erkek, %60,2’si ilköğretim mezunudur ve yaş ortalamaları 33,65±11,64’dır. RHİDÖ’den alınan puanlar ortalama 69,22±14,93 olup yüksek düzeydedir. TMA’dan alınan puanlar ortalama 92,75±18,06’dır. İçselleştirilmiş damgalanma ile tedavi motivasyonu arasında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu saptanmıştır (r:0,214; p:0,015). RHİDÖ toplam puanları ile TMA alt boyutları puanları arasında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu saptanmıştır (içsel motivasyon r:0,204; p:0,021; dışsal motivasyon r:0,204; p:0,021; kişilerarası yardım arama r:0,184; p:0,038). TMA toplam puanları ile RHİDÖ alt boyutları puanları arasında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmıştır (yabancılaşma r:0,190; p:0,031; kalıp yargıların onaylanması r:0,237; p:0,007; algılanan ayrımcılık r:0,193; p:0,029). Alkol ve madde bağımlılarında; içselleştirilmiş damgalanma, tedavi motivasyonu ve bunların alt boyutlarının puan ortalamaları arasında ilişki saptanmıştır. ABSRTACT Internalized stigmatization inhibits the patient’s involvement in treatment and cooperating with rehabilitation. The patient feels less motivated to start treatment since depressive symptoms are seen on them with the influence of internalized stigmatization. Aim: To determine the impacts of internalized stigmatization on treatment motivation in alcohol and substance abuse, and what factors affecting this situation. It’s a cross-sectional study searching for description and correlation. It’s studied in an Alcohol And Drug Reseach, Treatment and Education Center of a psychiatric hospital in Istanbul. To conduct this study, ethical committee permission was obtained from the Ethics Committee of Marmara University and official permission was obtained from Erenköy State Hospital For Mental Health And Neurological Disorders. The sample size was calculated using a statistical formula and 128 patients participated. The data was collected by Sociodemographic Information Form, Internalized Stigmatization Scale in Mental Illness (ISSMI) and Treatment Motivation Scale (TMS) and was analyzed using descriptive statistical analysis Shapiro-Wilk test, Student’s t test, One-way ANOVA, and Pearson correlation analysis. 45,3% of the patients are single, 92,2% of them are male, 60,2% of them are primary school graduate, and mean age is 33,65±11,64. The avarage score gathered from ISSMI scale of the patients is 69,22±14,93 and TMS’s is 92,75±18,06 which is high. There’s a statistically possitive correlation between total scores of both ISSMI and TMS (r:0,214; p:0,015). There’s a statistically possitive correlation between the total score of ISSMI and low level score of TMS (intrinsic motivation r:0,204; p:0,021; external motivation r:0,204; p:0,021; search for personal assistance r:0,184; p:0,038). There’s a statistically possitive correlation between the total score of TMS and low level score of ISSMI (estrangement r:0,190; p:0,031; approval of mold judges r:0,237; p:0,007; perceived discrimination r:0,193; p:0,029). In alcohol and substance abuse; there’s a relationship between the avarage scores of internalized stigmatization and treatment motivation.