Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ERTAN ÇETİNKAYA
Danışman: MEHMET KÜRŞAD DURU
Özet:Bu araştırmada önce ortaokul öğrencilerinin bilimsellik algılarının tespiti sonra da söz konusu algıların bilim sözde-bilim ayrımı tartışması bağlamında hazırlanmış etkinlikler yoluyla geliştirilmesi hedeflenmiştir. Ayrıca, bilim sözde-bilim ayrımı tartışması bağlamında hazırlanmış etkinliklerin öğrencilerin ilgili konularda sahip oldukları akademik birikimin gelişimine katkı sağlayıp sağlamadığı da inceleme konusu yapılmıştır. Söz konusu bağlam kapsamında hazırlanan etkinlikler (i)iridoloji, (ii)kaşık bükme, (iii)levitasyon, (iv)refleksoloji ve (v)şifalı taşlar üzerine kurgulanmıştır. Hazırlanan etkinlikler sunum yolu ile işlenmiş ve katılımcılarla birlikte örnek vakalar üzerinde uygulamalar yapılmıştır. Etkinlik sırasında jigsaw (ayrıl-birleş) tekniği uygulanmış, sınıf ve grup odaklı tartışmalar yapılmıştır. Araştırmaya 2012-2013 eğitim öğretim yılı birinci döneminde, Sakarya ili Akyazı ilçesinde bulunan bir devlet okulunda öğrenim görmekte olan 21 öğrenci 5 hafta süresince katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen, katılımcıların bilimsellik algılarını ve bilimsel yönteme ilişkin düşüncelerini bilim sözde-bilim ayrımı tartışmasını merkeze alarak ölçmeyi amaçlayan “Bilim Sözde-Bilim Ayrımı Ölçeği” (BSAÖ) ve katılımcıların ilgili konularda sahip oldukları içerik bilgilerini ölçmeyi amaçlayan “Akademik Bilgi Testi” (ABT) kullanılmıştır. Ölçeklerden elde edilen veriler doğalarına uygun olarak nitel ve nicel tekniklerle analiz edilmiştir. Bu kapsamda BSAÖ verileri nitel olarak içerik analizi tekniği ile bağımsız iki analizci tarafından analiz edilmiş ve oluşturulan ilk kodlar karşılaştırmalı olarak değerlendirilerek fikir birliğine ulaşıldıktan sonra analiz süreci araştırmacı tarafından tamamlanmıştır. Bu süreçte araştırmacı bazı öğrencilerle cevapları üzerinden yaptığı yüz yüze görüşmeler sonrasında yaptığı analizin geçerliğini artırmaya çalışmıştır. ABT verileri sıralı ölçüm biçiminde incelendiğinden, analiz sürecinde hazırlanan etkinliklerin akademik birikimleri etkileme düzeyini araştırmak için “İşaret Testi” ve “Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi” kullanılmıştır. Ayrıca araştırmada, veri analizi ve analiz sonuçlarının yorumu süreçlerini daha sağlıklı hale getirebilmek için veri çeşitlemesi yapılmış, BSAÖ ve ABT‟ye ek olarak grup tartışma raporları ile öğretmen gözlem notlarından da yararlanılmıştır. Ulaşılan sonuçlar, katılımcıların büyük kısmının, bilimsel bilgiye vi yönelik naif tümevarımcı iddiaları desteklediklerini ve duyumlarına yönelik önermeleri bilimsel bilgi olarak düşündüklerini göstermiştir. Etkinlikler sonunda katılımcıların büyük kısmının naif inanışlarını korudukları, bir kısmının ise bilimsel bilgiye yönelik algılarını önemli ölçüde geliştirdiği tespit edilmiştir. Ayrıca etkinlik sonunda yapılan nicel çözümlemelerde, etkinliklerin öğrencilerin ilgili konulardaki akademik içerik bilgilerinde anlamlı bir fark oluşturduğu gözlenmiştir. Bu araştırmanın, bilim sözde-bilim ayrımı tartışmasını ortaokul düzeyinde kullanan ilk araştırma olması bakımından, bilimin doğası öğretiminde fen ve teknoloji öğretmenlerine kılavuzluk edebileceği ve gelecekteki araştırmacılara yol göstereceği düşünülmektedir. Anahtar Sözcükler: Sözde-Bilim, Bilimsellik algısı, Bilim Sözde-Bilim Ayrımı, Bilimin Doğası Öğretimi vii ABSTRACT The aim of this study is to determine secondary school students‟ perceptions toward being scientific and then to develop these perceptions through activities involving the context of the issue of demarcation. It is also investigated whether these activities contribute to the development of the students‟ academic achievement about relevant subjects. The activities in the relevant subjects were designed in the contexts such as (i)iridology, (ii)spoon bending, (iii)levitation, (iv)reflexology and (v)healing stones. The activities presented and conducted as a case study practise with the participation of the students. During the implementation of the activities, jigsaw technique was used. 21 eight grade students, attending a public school in Akyazı in Sakarya, participated this study for 5 weeks in 2012-2013 Fall Semester. The instruments of “Demarcation of Science from Pseudoscience Scale” (DSPS), which assesses participants‟ perceptions toward being scientific and scientific method by focusing on the issue of demarcation, and “Academic Achievement Test” (AAT), which assesses participants‟ content knowledge about relevant subjects were utilized in the study. Qualitative and quantitative methods were used while analyzing the data. The content analysis, a qualitative method, was performed for the data gathered from DSPS by two independent researchers until reaching a consensus about the codes developed. The researcher also tried to increase the validity of the analysis by interviewing some of the students based on their responses. “Sign Test” and “Wilcoxon Signed Rank Test” were used to examine the extent of the effect of activities designed during the analysis period on academic achievement because the data of AAT were considered as ordinal. For a deeper analysis, variety of data sources and group discussion reports with instructor observation notes were utilized besides DSPS and AAT. The findings of the study revealed that most of the participants supported the naïve inductive claims about scientific knowledge and regarded the statements about sensations as being scientific. It was found that most of the participants pursued their naïve beliefs, while some of them substantially developed their perceptions about being scientific. Moreover, quantitative analysis following the activities showed that these activities created a significant difference in the students‟ academic content knowledge about relevant subjects. This study may guide science teachers in teaching nature of science and bring light to further studies for being the first study using the discussion of science-pseudoscience in secondary grades. Keywords: Pseudoscience, Perceptions about Being Scientific, Issue of Demarcation, Nature of Science Teaching.