Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ayşegül Yılmaz
Danışman: MEHMET ERDOĞAN
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:ÖZ Husün-kubuh meselesi, aklın teklîfteki rolünü belirleme çabasından ibârettir. Bu çalışmanın en önde gelen amacı, husün-kubuh meselesinin, Fıkıh Usûlü’nün bir problemi olduğunu ispatlamaktır. Giriş Bölümü’nde, araştırmanın amacı, konusu, önemi ve orjinalliği ile kullanılan kaynak ve yöntemler hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde, Gazzâlî’ye kadar uzanan dönemden seçilen Fıkıh Usûlü eserlerinde husün-kubuh meselesine yer verilip verilmediği incelenmiştir. Bunlar arasında sistematik üslûbu ve diğer pek çok özelliği ile öne çıkan iki önemli eser (Basrî’nin el-Muʻtemed’i ve Gazzâlî’nin el-Mustasfâ’sı) seçilmiş; Fıkıh Usûlü’nde husün-kubuh meselesinin hangi konularla doğrudan veya dolaylı irtibatı bulunduğu, örneklenmek istenmiştir. İkinci Bölüm’de el-Muʻtemed’in; Üçüncü Bölüm’de el-Mustasfâ’nın husün-kubuh meselesiyle ilgili konuları ele alınmıştır. Dördüncü Bölüm’de ilk üç bölümden elde edilen veriler ışığında, Basrî ve Gazzâlî’nin görüşleri karşılaştırılarak yorumlanmıştır. Araştırmanın Sonuç kısmında ise husün-kubuh meselesinin Fıkıh Usûlü’nün bir konusu olduğu; Basrî ve Gazzâlî örneğinde görüldüğü üzere, bir fakihin husün-kubuh görüşlerinin, onun bütün bir Fıkha bakış açısını ve hatta eserinin tertibini etkilediği; meselenin kuru bir teorik tartışmadan ibâret olmayıp usûlden furûʻa uzanan pek çok alana tesirde bulunduğu neticesine ulaşıldığı ifâde edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Husün, kubuh, hüküm, hâkim, teklîf, akıl, fiil, hikmet. ABSTRACT The husn-qubh problem consists of striving to determination of the role of reason in obligation. The main aim of this study is to prove that the husn-qubh problem is an issue of the Islamic Legal Theory. In the Introduction section, the purpose and the topic of this study are addressed and while the significance of the subject is being emphasized the methods, materials and originality are explained as well. In First Chapter, the literature until the period of Ghazzali in terms of the husn-qubh problem is reviewed and the results are analyzed. Among the whole literature mentioned, two valuable works (al-Muʻtamad by Basri and al-Mustasfâ by Ghazzali) are picked to display a concrete example of how the husn-qubh problem was discussing in which topics of Islamic Legal Theory. For this purpose, the husn-qubh related topics are examined in al-Muʻtamad in Chapter Two and in al-Mustasfâ in Chapter Three. In the light of these data, Basri’s and Ghazzali’s views about the problem are compared with each other and the results are interpreted in Chapter Four. In the Result section, it was expressed that the husn-qubh problem is an issue of Islamic Legal Theory and the views of a scholar about it impresses his perspective on the whole of Fıqh and even the order of the subjects in his Usûl book as shown in the examples of Basri and Ghazzali. As a result of this study it was also obtained that this problem isn’t just a useless theoretical discussion but it is an important issue has effect on many fields of theory and practise. Key Words: Husn, qubh, rule, legislator, obligation, reason, action, wisdom