Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: YAKUP ASLAN
Danışman: Mehmet Altan Masun
Özet:Türkiye'de 1900'lü yılların başında uygulanmaya başlayan borsacılık faaliyetleri aradan bir asır geçmesine rağmen uluslararası rekabet avantajını yakalayamamıştır. Sermaye piyasaları gelişmiş olan ülkelerde spot piyasaların yanında vazgeçilmez bir unsur olarak nitelendirilecek vadeli işlem piyasalarının oluşturulmasında oldukça geç kalınmıştır. Gelişmiş olan ülkelerin ticaret borsaları sürekli olarak gelişme halindedirler. Özellikle tarımsal gelişimini tamamlanmış ülkelerde borsalar emtia bazında ihtisaslaşmaya giderken Türkiye'de ihtisas borsacılığı kurulamamıştır. Gelişmiş ülkelerde ticaret borsacılığı emtia piyasalarında etkin bir rol oynamaktadır. Tarım ürünlerinin fiyatları rasyonel ve gerçekçi bir şekilde oluşmaktadır. Aynı başarı Türkiye'de sağlanamamıştır. Ülkemiz tarım ürünleri alanında oldukça önemli bir potansiyele sahiptir. Bu potansiyel tarım ürünlerinde vadeli işlem piyasalarının önemini daha da arttırmaktadır. Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası'nın kurulması ve faaliyete geçmesi ile Türk finansal piyasası önemli bir ilerleme gerçekleştirmiştir. Ancak bu piyasaların emtia piyasalarında başarılı olabilmesinin önünde altyapıdan tarım politikalarına kadar birçok problem bulunmaktadır. Bu çalışmada Türkiye'de ve Dünyada vadeli işlemler piyasasının genel durumu incelenmiş, buğdaya dayalı vadeli işlem sözleşmelerinin uygulanabilirliği mevcut tarım politikaları göz önünde bulundurularak incelenmeye ve tartışılmaya çalışılmıştır. Çalışma toplam beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde vadeli işlem kavramı ve tarihçesi anlatılmıştır. İkinci bölümde vadeli işlem piyasalarının işleyişi ve fonksiyonları, ayrıntılı olarak incelenmiştir. Üçüncü bölümde Türkiye'de ve Dünya’da buğday piyasası, dördüncü bölümde buğdaya dayalı vadeli işlemler piyasası ve Türkiye'de uygulanabilirliği incelenmiştir. Beşinci bölüm sonuç ve önerilerden oluşmaktadır. ABSTRACT Exchange activities which have been carried out since the beginning of the 1990s has not yet get the international competition advantage even though it has been almost a century. Turkiye has been fairly late to form the futures markets that have been qualified as the indispensable factor as well as the spot markets in the countries with the developed capital markets Commodity exchanges in the developed countries are in a constant development process. In the countries which completed particularly agricultural development while the exchanges specialize in commodity base, in our country there has not yet been formed specialized commodity exchanges. Commodity exchanges are taking an effective part in the commodity markets in developed economies and so the prices of agricultural products are formed in a more realistic and a rational way. Same achievements could not be affected in our country. Our country has a great potential with its agricultural products. This great potential appreciates the value of the futures markets in agricultural products in Turkey. Turkish financial markets have made a great headway since the Turkish Derivative Exchange has been formed and started its operations. On the other hand, there are a lot of factors ranging from agricultural policies up to infrastructure that will effect the achievement of the futures markets in a negative way. In this study the applicability of the transaction markets on the wheat has been tried to examine by considering the agricultural policies in Turkey. Study consists of five parts including the history of derivative markets, futures, forward and option contracts , derivative markets in the world, derivative markets in Turkiye and Turkish Derivative Exchange, Turkish agricultural policies and the applicability of the derivative markets on wheat, conclusion and advises.