Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Temel İslam Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖMER FARUK KAVUNCU
Danışman: HASAN CİRİT
Özet:Hicrî II. asrın önde gelen simalarından biri olan Fudayl b. İyâz Horasan’da doğup büyümüş, ilim öğrenmek maksadıyla Kûfe’ye gitmiş, orada Mansûr b. el- Mu‘temir, A‘meş, Süfyân es-Sevrî, Leys b. Ebî Süleym, Husayn b. Abdurrahmân gibi muhaddislerden hadîs almıştır. Ayrıca burada Ebû Hanîfe’nin ve Hanefî fıkhının önde gelen simalarının ders halkalarına katılmıştır. Ardından ibadetle meşgul olmak amacıyla Mekke’ye yerleşmiş ve hicrî 187 senesinde orada vefât etmiştir. Hayatının Mekke dönemi çoğunlukla ibâdetle geçmiş, kendisinden hadîs rivâyetinde bulunan talebelerinin çoğu ile burada görüşmüştür. Hicrî II. asır Kûfe ve Mekke’sinde birçok âlimle yakın ilişki kurmuş, kimilerine hocalık, kimilerine ise talebelik yapmıştır. Kuteybe b. Saîd, Saîd b. Mansûr, Humeydî, Müsedded b. Müserhed, Yahyâ b. Saîd el-Kattân kendisinden hadîs rivâyet eden talebeleri arasında yer almaktadır. Kaynak kitaplar içerisinde Fudayl b. İyâz’ın, dönemin halîfesi olan Hârun er-Reşîd ile diyaloglarına genişçe yer verilmektedir. Zühd hayatı ile ön plana çıkan Fudayl b. İyâz, gerek ahlâkî meziyetleri ile gerekse ilmî kişiliği ile dönemininin âlimlerinin ve kendinden sonra gelen âlimlerin takdirini kazanmıştır. Kütüb-i Tis‘a’da toplamda 32 rivâyeti tespit edilen Fudayl b. İyâz, ricâl âlimleri tarafından güvenilir bir râvî olarak nitelendirilmektedir. -------------------- Fudayl b. Iyad who is the one of outstanding people in 2nd century of the hegira was born in Khorasan, went to Kufe to have knowledge and took hadithes there from experts such as Mansûr b. el-Mu‘temir, A‘meş, Sufyân es-Sevrî, Leys b. Ebî Süleym, Husayn b. Abdurrahmân. Also he attended to lectures of Ebû Hanîfe and leading people of Hanefî fiqh. Subsequently he settled to Mecca to be busy with worship and passed away there in 187 years of the hegira. Mecca period of his life have mostly passed with worship and he had met with most of his students who narrated hadithes. In 2nd century of hegira in Kufe and Mecca he set up intimacy with many scholars. Some of them was his student, some of them was his teacher. Kuteybe b. Saîd, Saîd b. Mansûr, Humeydî, Musedded b. Muserhed and Yahyâ b. Saîd el-Kattân were his students who narrated hadith from him. Dialogues between Fudayl b. Iyad and khalifa of that time Harun er-Reşîd are largely located within resource books. Fudayl b. Iyad who is prominent with ascetic life, has gained the appreciation of both in the past and recent scholars through his moral behaviours and philosophic characteristics. He recognized as reliable narrater by scholar of dignitaries and also his 32 narratives in total is detected in Kutub al Tis‘a.