Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İslam Tarihi Ve Sanatları Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MUSTAFA TOPŞİR
Danışman: Mehmet Safa Yeprem
Özet:
İstanbul" daki Yahudi, Hristiyan ve Müslüman mabedlerinde okunan duaların karşılaştrmalı
müzikal analizini içeren çalışmamız ""Giriş" ve "Sonuç" kısımları haricinde "Bulgular ve
Yorumlar" ile "Karşılaştırmalar ve Değerlendirmeler" olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır.
Bu çalşmada istanbul da varlıklarıı sürdüren Yahudi Hristiyan (Ermeni - Rum ve Presbiteryen)
ve Müslüman mabedlerin okunan duaların karşılaştırılması; bu bağlamda dualar arasındaki
benzerliklerin ve farklılıkların oraya konulması amaçlanmıştır.
Çalışmamızda Yahudi, Ermeni, Rum, Presbiteryen ve Müslüman cemaatlerinde haftalk ayinlerde
Hicaz, Rast, Segâh, Hüzzam, Nihâvend, Sabâ
ve Uşşak makamlarıda okunan dualar
incelenmiştir. Yahudi cemaati için Şişli Bct-İsracl Sinagogu, Ermeni cemaati için Bcyoğlu ÜG
Horan Ermeni Kilisesi, Rum cemaati için Bakırköy Aya Yorgi Rum Ortodoks Kilisesi,
Presbiteryen cemaati için All Saints Moda Presbiteryen Kilisesi ve Müslüman cemaati için
Ayasofya Camii örncklem olarak scçilmiştir. Okunan dualar öncelikle Waveped Editor program
kullanılarak okuyuşların yavaşlatılması suretiyle Mus2 nota programı yardımıyla notaya
alımnmıştır. Perdelerin cent değcrlerini ölçmck amacıyla Tony yazılım programı kullanılmıştır. Bu
sayede icrada kulanılan perdeler arasındaki aralıklarm AEU sistemi ile karşılaştırlması
sağlanmıştır. Okuyuşlardaki desibel (dB değerlerini öImek amacıyla Praat yaz.ılım
kullanılmıştır. Bu saycdc okuyucunun icra csnasında yaptığı vurgular gösterilmiştir.
Çalışmanın sonucunda duaların benzer müzikal özelliklerle okunmadıkları tespit edilmiştir. Her
ne kadar kullanılan makamların birbirlerine benzemesi veya birbirine yakın karakteristik
özellikler göstermesinc rağmen her dini grubun kendinc has bir okuyuş refleksine sahip
olmasından dolayı, okunan dualarda büyük benzerlikler görülmemiştir.