Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Temel Eczacılık Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEVİM KARABULUT
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Gülbin Erdoğan
Eş Danışman: Türkan Yurdun
Özet:
ÖZET: Bu çalışmada İstanbul Deniz Müzesi’nde bulunan tarihi tekstil ürünlerinin doğal boyarmadde bileşenleri, yüksek basınçlı sıvı kromatografisi (HPLC) yöntemi ile kalitatif olarak belirlenmiştir. Doğal boyarmaddelerin analizi için kaynaklarda yer alan yöntem kullanılmıştır. Bu yöntem ile bazı örneklerin doğal boyarmadde içermediği görülmüş ve bu örneklerin sentetik boyarmadde içerebileceği düşünülmüştür. Sentetik boyarmaddelerin analizi için iyon-çifti kromatografisi uygulanarak yeni bir HPLC yöntemi geliştirilmiştir. Örneklerin bileşiminde; karminik asit, alizarin, indigotin, elajik asit, gallik asit, luteolin gibi çok sayıda bilinen doğal boyarmaddenin yanında daha önce Türkiye’de yapılan boyarmadde analizi çalışmalarında rastlanmamış olan berberin doğal boyarmaddesi de tespit edilmiştir. Ayrıca çalışmada sentetik boyarmaddeler için geliştirilen yöntem sayesinde yapısında sentetik boyarmadde bulunduran örnekler belirlenerek, bunlardan ikisinin yapısında; acid red 52 ve brilliant blue FCF boyarmaddeleri tespit edilmiştir. Analiz sonucu elde edilen bilgiler doğrultusunda, mevcut örneklerin tarihsel değerlendirmesi yapılmıştır. HPLC analizleri dışında çalışmada, doğal ve sentetik boyarmaddeler olmak üzere iki grup örneğin SEM-EDS analizleri de yapılarak yüzey morfolojileri incelenmiş, bu incelemeler sonucunda yapısındaki elementlerin % oranları belirlenerek; örneklerin yüzeysel aşınma, oksitlenme, kirlilik, bulunduğu ortamdan kaynaklı etkiler konusunda değerlendirmeler yapılmıştır.
Anahtar Sözcükler: Doğal Boyarmadde, Tarihi Tekstil Ürünleri, Sentetik
Boyarmadde, HPLC-DAD, SEM-EDS.