Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYŞE EZGİ DAMAR
Danışman: Müge Yüksel
Özet:Bu araştırmanın temel amacı, öğretmen adaylarının bağlanma stillerinin gestalt temas engelleri üzerinde önemli bir yordayıcı olup olmadığının incelenmesidir. Gestalt temas engelleri ve bağlanma stillerinin yaş, cinsiyet, okunan bölüm, kardeş sayısı, kaçıncı kardeş olunduğu, anne-baba eğitim düzeyi, algılanan ana-baba tutumları açısından farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesi de araştırmanın alt amaçlarını oluşturmaktadır. İlişkisel tarama modeli olarak geliştirilen araştırmanın evrenini Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi son sınıf öğrencileri, örneklemini ise Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi son sınıfta okuyan öğretmen adayları arasından farklı bölümlerden küme örnekleme yöntemi ile seçilen öğrenciler oluşturmaktadır. Bu öğrenciler Sosyal Bilimler, Dil, Fen-Matematik, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik bölümlerinden; 246’si kız, 69’u erkek olmak üzere 315 kişiden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak gestalt temas engellerini ölçen Özlem Tagay (2010) tarafından geliştirilmiş olan ‘Gestalt Temas Engelleri Ölçeği(GTEÖ)’ ; bağlanma stillerini ölçen Nebi Sümer (2006) tarafından Türkçe’ye uyarlaması yapılan ‘Yakın İlişkilerde Yaşantılar Anketi(YIYE)’ ve araştırmacı tarafından geliştirilen ‘Kişisel Bilgi Formu’ kullanılmıştır. Verilerin analizinde bağımsız değişkenlerin iki kategorili olduğu durumlarda Bağımsız Grup T-Testi, üç ve daha fazla kategorili olduğu durumlarda Kruskal Wallis-H Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi(ANOVA), gestalt temas engelleri ile bağlanma stilleri arasındaki ilişkinin anlamlılığını test etmek için ise Çoklu Regresyon Analizi yapılmıştır. Analizler sonucunda, grup ortalamaları arasında anlamlı fark çıkması durumunda farkın hangi gruplardan kaynaklandığını belirlemek amacıyla homojenlik durumuna göre Mann Whitney-U, (Post-Hoc) Scheffe, Tamhane’s T2 ve LCD testleri kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, gestalt temas engelleri ile yaş, cinsiyet, anne eğitim durumu ve kaçıncı çocuk oldukları anlamlı bir farklılık göstermemektedir. “Temas” alt boyutu ile baba eğitim durumuna bakıldığında ortaöğretim(lise) olanlar ile lisans ve lisansüstü olanlar karşılaştırıldığında ortaöğretim(lise) lehine anlamlı farklılık görülmüştür. Bunun yanında, gestalt temas engellerinden “bağımlı temas” ve “temas sonrası” alt ölçekleri okunan bölüme göre anlamlı bir fark göstermiş; PDR bölümü ile Sosyal Bilimler karşılaştırıldığında Sosyal Bilimler alanında, PDR ile Fen-Matematik bölümleri karşılaştırıldığında Fen-Matematik bölümlerinde “bağımlı temas” olduğu görülmüştür. Gestalt temas engellerinden “tam temas” alt boyutu ile kardeş sayısı arasında bulunan anlamlı farklılığa göre yapılan karşılaştırmalarda tek çocuk ve dört veya daha fazla çocuk olanların lehine anlamlı farklılık olduğu saptanmıştır. Gestalt temas engelleri ile algılanan anne baba tutumlarına bakıldığında ise “tam temas” alt boyutu ile otoriter grup arasında anlamlı fark bulunmuştur. Yakın İlişkilerde Yaşantılar Anketi ile alınan sonuçlara bakıldığında bağlanma ile yaş, cinsiyet ve kardeş sayısı değişkenleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Bağlanma stilleri okunan bölüme göre incelendiğinde kaçınmacı bağlanma gösterenlerin Dil ve Fen-Matematik alanlarında daha fazla olduğu görülmüştür. Bağlanma stilleri ile anne baba eğitim durumuna bakıldığında kaçınmacı bağlanma ile ilköğretim mezunu olan anne babalar arasında anlamlı farklılık görülmüştür. Ayrıca 3. ve 4. çocukların kaçınmacı bağlanma gösterdikleri saptanmıştır. Bunun yanında anne ve babasını otoriter ve koruyucu algılayanlarda daha çok kaçınmacı bağlanma saptanmıştır. Gestalt temas engelleri ve yakın ilişkilerde yaşantılar arasındaki ilişkiye bakıldığında ise temas engelleri ile bağlanma stilleri arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Bireylerin yakın ilişkilerde kaçınmacı ve kaygılı bağlanma düzeyleri arttıkça “temas” yani dışa yansıtma ve “tam temas” yani kendine çevirme veya yön değiştirme düzeyleri de artmaktadır. Yine kaygılı bağlanma arttıkça “bağımlı temas” yani sınırların yokluğu ve yardım eden sendromu düzeyleri artmaktadır. -------------------- The main aim of the research is to examine whether attachment styles of teacher candidates are important predictors on gestalt contact disturbances or not. The determination on whether their gestalt contact disturbances and attachment styles differ in terms of age, gender, department of education, educational attainment of parents, parental attitudes, number of siblings and birth order; or not, constitutes the sub-aims of the study. The research was performed in accordance with the correlational survey model. The population of the research constituted the senior students of the Atatürk Education Faculty in Marmara University; while the sample of the research constituted the senior students from different departments of the Atatürk Education Faculty in Marmara University. These students were selected by using the cluster sampling model. There were 315 teacher candidates, 246 being female, 69 being male from the Department of Science-Maths and Psychological Counseling and Guidance. During data-gathering phase two scales were used. In order to asses gestalt contact disturbances, “Gestalt Contact Disturbances Scale” prepared by Özlem Tagay (2010) and also for the assessment of attachment styles, “Experiences in Close Relationship Scale” adapted to Turkish by Nebi Sümer (2006) were used. In addition to them, “Personal Information Form” prepared by the researcher was used during the data-gathering phase. In order to analyze the data, Multiple Regression Analysis, Independent Sample T-Test, One Way Anova and the Kruskal Wallis-H test were applied. After the results of analyses, when there was significant difference between the groups, Mann Whitney-U, Scheffe(Post-Hoc), Tamhane’s T2 and LCD Tests were applied in order to determine the group causing the difference. According to the research finding, there was not a significant difference between gestalt contact disturbances and the gender, age, educational attainment of mothers and birth order. On the order hand, on behalf of “dependent contact”, there was a significant difference between the contact and the participants whose fathers were graduated from high schools. Additionally, there was a significant difference between “dependent contact” and “final contact” and the department of seniors. When compared the Department of Psychological Counseling and Guidance and the Department of Social Studies, there was a “dependent contact” in the Department of Social Studies. When compared the Department of Psychological Counseling and Guidance and the departments of Science and Maths, there was a “dependent contact” in the Departments of Science and Maths. In the comparisons which are done in terms of significant difference between “full contact” of gestalt contact disturbances and the number of siblings, it was established that there was a significant difference on behalf of only child and four children and more. When examined the relationship between gestalt contact disturbances and parental attitudes, there was a significant difference between “ full contact” and authoritative group. In consequence of “Experiences in Close Relationship Scale” analysis, there was no significant difference between attachment and age, gender, and the number of siblings. When attachment styles were analyzed in terms of the department of education, it was determined that the participants who show avoidant attachment were the most in the departments of Language Education and Science- Maths Education. When attachment styles with educational attainment of parents were analyzed, there was a significant difference between avoidant attachment and the parents who were graduated from primary schools. Furthermore; it was determined that the third and fourth children of a family had avoidant attachment. Besides; it was seen that the children who perceived his/her parents as authoritative and protective, had avoidant attachment. When the relationship between Gestalt contact disturbances and experiences in close relationships examined, there were significant relationships between contact disturbances and attachments styles. When people’s avoidant and anxious attachment levels in close relationships, it was seen that “contact” in other words projection and “full contact” in other words retroflection or deflection levels increased. When anxious attachment increased, “dependent contact” in other words the levels of confluence and proflection syndrome.