Afiş tasarımında rengin estetik, sembolik, psikolojik etkileri ve sanat eğitimi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BEYZA ERDEN

Danışman: TAYFUN AKKAYA

Özet:

Araştırma grafik tasarımın en önemli iletişim kolu olan afiş tasarımında rengin estetik, sembolik, psikolojik etkileri ve sanat eğitimindeki yerine dair yapılan bir çalışmayı kapsamaktadır. Çalışmada, ilk olarak afişin grafik sanatlarındaki yeri, dünyada ve Türkiye'de afiş tasarımının gelişimi, bir iletişim aracı olarak önemi ve afiş tasarımında renk kullanımının önemi üzerine durulmuştur. Renklerin ifade ettikleri estetik, sembolik ve psikolojik olarak ve kültürden kültüre, dönemden döneme nasıl farklılıklar gösterdiği üzerinde literatür taraması yapılmıştır. Bir ifade aracı olarak afişin özellikleri, sağlıklı bir afiş tasarımı için dikkat edilmesi gereken hususlar üzerinde durulmuştur. Türkiye'den ve dünyadan çeşitli afiş örneklerine yer verilmiştir. İkinci aşamada Eğitim Fakülteleri Resim-İş Eğitimi Anabilim Dalında, seçmeli veya anasanat dersi olarak Grafik üzerine eğitim alan öğrenciler ile yapılmış bir anket çalışması ile afiş tasarımında rengin ne ölçüde bilinçli olarak kullanıldığı, tasarım sürecinde kişisel zevklerin etkileri, ortak renk eğilimlerinin olup olmadığı sorgulanmıştır. Son olarak üniversitelerde grafik sanatı üzerine eğitim alan öğrencilerin afiş tasarımında renk kullanımı hususundaki bilinç düzeyini ortaya koyan anket çalışmasından çıkan veriler doğrultusunda öneriler getirilmiştir. Araştırma da; betimsel nitelik taşıyan tarama modeli kullanılmıştır. Evrenini Türkiye’deki Eğitim Fakültelerinin Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Resim- İş Eğitimi Anabilim Dalı seçmeli veya anasanat dersi olarak Grafik üzerine eğitim alan öğrenciler oluşturmuştur ve grafik eğitimi alan eğitim fakültesi öğrencileri ile sınırlandırılmıştır. Örneklem seçiminde ulaşılmasının zor olması bakımından, ulaşılabilenden örneklem yoluna gidilmiştir. Araştırma 8 üniversitede uygulanmış sonucunda 224 adet yanıtlanmış anket elde edilmiştir. Veriler; SPSS (Statistical Package for the Social Science) for Windows 14.0 programından yararlanılarak yapılmış, t- testi, f-testi ve aritmetik ortalama analizleriyle yorumlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Afiş, Afiş Tasarımı, Renk, Afiş ve Renk, Renk Psikolojisi, Renk Sembolizmi, Renk ve Estetik, Renk ve Kültür, Afiş ve Kültür ABSTRACT The research encloses a project regarding aesthetics,symbolic and psychological impacts of colors in the most significant communication branch of graphical design which is poster design and poster design's place in education of art. At initial parts of the project,poster design's place in art education,progress of poster design in Turkey and in the world,the importance of poster as communication tool and significance of color selection in poster design,have been emphasized.The signification of colors as aesthetics,symbolic and psychological,have literately been researched culture to culture and time period to time period to show the differences.Characteristics of poster as expression tool and significant points of poster design have been expressed.Literature have been researched by means of poster examples from Turkey and from world. At the second part of the project a wide university student survey related the consciousness of using colors,effects of personal tastes and existence of common color trends in poster design,has been questioned.Finally,some ideas have been proposed related to the data corresponding university student survey about the level of he consciousness of using colors in poster design. In the project,descriptional research model has been used.The scope has constituted and limited with students from Institute of Educational Sciences Department of Education of Art Sciences and Teaching Of Art.Due to hardness of reach on universal sampling selection,sampling has chosen depend upon limited availability.It includes 224 student from 8 universities. Data,has created with the help of SPSS (Statistical Package for the Social Science)programme for Windows 14.0 and it has construed with T-Test,F-Test and Arithmetical Median Analysis. Keywords: Poster, Poster Design,Color, Poster and Color, Color Psychology, Color Symbolism, Color and Aesthetics, Color and Culture, Poster and Culture