Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Bilgi Ve Belge Yönetimi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BÜŞRA ZÜLBİYE KARADAĞ
Danışman: Güssün Güneş
Özet:
Bu çalışmada halk kütüphanelerinin yeni bir türü olarak ortaya çıkan ve 2020 yılında hizmet vermeye başlayan AVM kütüphaneleri incelenmiştir. İlk olarak halk kütüphanelerinin tanımı yapılmış, amaç ve hedefleri belirlenmiştir. AVM kütüphaneleri incelenirken halk kütüphanelerini oluşturan beş temel öğe; bina, derme, kütüphane personeli, bütçe, kullanıcı odaklı olarak ele alınmış ve yurt dışında bulunan AVM kütüphanelerinin nasıl ortaya çıktığı, AVM kütüphanelerinin gelişim süreçleri ve günümüzdeki durumlarına yer verilmiştir. AVM’ler ile kütüphaneler arasında kurulan ilişkiler, bünyesinde kütüphane bulunan AVM’lerin sağladığı avantajlar ve bir kütüphanenin AVM içerisinde yer almasının olumlu etkileri ortaya konulmuştur.
Bu araştırmada Türkiye’de hizmet vermeye başlayan AVM kütüphanelerinin gözlem ve kaynak taraması yapılarak mevcut durumu analiz edilmiştir. AVM içerisinde yer alan bu kütüphane türünde yeni bir bina inşa edilmesine ve alana ihtiyaç duyulmadığı için faaliyete geçmesinin diğer kütüphane türlerine göre daha hızlı ve düşük maliyetli olduğu tespit edilmiştir. Bütün bu incelemeler sonucunda Türkiye’de mevcut halk kütüphanesi kullanıcılarının beklentileri ve potansiyel kullanıcıların ihtiyaçları göz önüne alınarak kullanıcı ve okuyucu odaklı olmak üzere 2 model önerisi sunulmuştur. Bunlardan ilk olarak incelediğimiz sınava hazırlık kütüphane kullanıcıları için model önerisidir. Bu model önerisinde kütüphane tasarımı ve hizmetlerinin kullanıcılar odağa alınarak planlanması ele alınmıştır. Okuyucu odaklı AVM kütüphanesi modeli ise kütüphaneye kitap okumak, sosyal ve kültürel yaşantılarını geliştirmek maksadıyla kullanan okuyucuların beklentileri ve ihtiyaçlarına göre tasarlanmıştır. Çalışmada yer verilen model önerileri ile kullanıcıların ihtiyaçları karşılanarak AVM kütüphanelerinin daha verimli şekilde kullanılması ve böylece toplumun gelişimine katkı sağlamak hedeflenmiştir.