Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Gökçe Öztürk
Danışman: NECMİ EMEL DİLMEN
Özet:Sanayi devriminin gerçekleşmesiyle birlikte değişen üretim ve tüketim biçimlerinin bir sonucu olarak “yabancılaşma” olgusu doğmuştur. Yabancılaşma kavramı, üretim ve tüketim olmak üzere iki alanda var olmuştur. Yabancılaşma olgusunun ardından metalaşma sorunu boy göstermiştir. Gösteriş tüketiminin gelişmesiyle birlikte insanlar üretilen markalara sahip olma ve o markalardan güç alma arzusu ile kendilerini metalaştırmaya başlamıştır. İnsanın metalaşma olgusu cinsiyet açısından değerlendirildiğinde cinsiyet ve toplumsal cinsiyet arasında ki farkla ortaya çıkan kadının metalaşması sorunu ortaya çıkmıştır. Kadının metalaştırılması problemi neredeyse her toplum ve dönemde kendini göstermiştir ancak medya ve reklam sektöründe bu durum ayyuka çıkmıştır. Bilgisayar ve web teknolojilerinin gelişimi ile hayatımıza giren sosyal medya ağları iletişim ve benlik sunum biçimimizi değiştirmiştir. Sosyal medyada kadınların sahip oldukları hesaplarda yaptıkları paylaşımlar baz alınarak sanal dünyada ki benlik sunum süreçleri incelenmiştir. Belli kuramlar çerçevesinde GENEL BİLGİLER Adı ve Soyadı : Gökçe Öztürk Anabilim Dalı : Gazetecilik Programı : Bilişim Tez Danışmanı : Doç. Dr. Necmi Emel Dilmen Tez Türü ve Tarihi : Yüksek Lisans, 2019 Anahtar Kelimeler : Yabancılaşma, Metalaşma, Toplumsal Cinsiyet, Benlik Sunumu, Sosyal Medya, Instagram, Sosyal Medyada Kadın Bedeni, Arketipler ii değerlendirilen kadınların benlik sunumunun sanal dünyada kadının metalaştırılması riskini beraberinde getiriyor olması değerlendirilmiştir. Başta literatür taraması olmak üzere bazı yöntemler kullanılarak bu konuda bulgular elde edilmiş ve Carl Gustav Jung’ın Dört Arketip Kuramı çerçevesinde değerlendirilmiştir. İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ....................................................................................................................... 1 2. YABANCILAŞMA KAVRAMI VE KADININ METALAŞMASI.................... 2 2.1. İnsanın Toplumsallaşma Süreci ve Toplum Türleri..................................... 2 2.2. Endüstri Devrimi ve Sanayi Toplumu............................................................ 4 2.2.1. Endüstri 4.0................................................................................................. 6 2.2.2. Endüstri Devrimi Dalgaları......................................................................... 7 2.2.3. Fordizm Akımı ve Tek Tipleşmenin Doğuşu ............................................. 8 2.3. Diyalektik Kavramı.......................................................................................... 9 2.4. Materyalizm Kavramı ................................................................................... 10 2.5. Yabancılaşma Kavramı ................................................................................. 12 2.6. Frankfurt Okulu; Düşünürleri ve Kuramları ............................................. 15 2.6.1. Frankfurt Okulunun Doğuşu..................................................................... 15 2.6.2. Negatif Diyalektik ve Protez Akıl ............................................................ 17 2.6.3. Kültür Endüstrisi ve Şeyleşme.................................................................. 17 2.6.4. Tek Boyutlu İnsan..................................................................................... 18 2.6.5. Aura ve Flaneur ........................................................................................ 19 2.6.6. Gösteriş Tüketimi ..................................................................................... 20 2.7. Kadının Metalaşması ..................................................................................... 20 2.7.1. Jean Baudrillard ve Kadının Metalaşması ................................................ 21 2.7.2. Jacques Lacan ve Kadının Metalaşması ................................................... 21 3. TOPLUMSAL CİNSİYET VE BENLİK SUNUMU......................................... 23 3.1. İnsan ve Toplumsallaşma Süreci .................................................................. 23 3.1.1. Kişilik Kavramı......................................................................................... 24 3.1.2. Kişiliğin Oluşum Süreci............................................................................ 24 3.1.3. Kişilik Tipleri, Düşünürler ve Kuramları ................................................. 25 vi 3.2. Kimlik Kavramı ............................................................................................. 27 3.2.1. Kimliğin Oluşum Süreci ........................................................................... 27 3.2.3. Sosyal Kimlik Kuramı .............................................................................. 30 3.3. Benlik Kavramı .............................................................................................. 31 3.4. Benlik Kavramı ile İlgili Kuramlar .............................................................. 31 3.5. Toplumsallaşma.............................................................................................. 35 3.6. Birey Olma Sürecinde Cinsiyet Olgusunun Önemi .................................... 36 3.7. Cinsiyet ve Toplumsal Cinsiyet..................................................................... 37 3.8. Cinsiyet ve Ayrımcılık.................................................................................... 39 3.9. Benlik Sunumu ............................................................................................... 41 3.9.1. Beden Kavramı ......................................................................................... 41 3.9.2. Beden İnşası.............................................................................................. 42 3.9.3. Benlik Sunumu ......................................................................................... 45 3.9.4. Carl Gustav Jung’ın Çerçevesinde Kişilik, Benlik ve Arketipler ............... 49 4. SOSYAL MEDYA, KADININ SOSYAL MEDYADA BENLİK SUNUMU VE METALAŞMASI.......................................................................................................... 51 4.1. İlk İletişim Araçlarından Dijital Medyaya .................................................. 51 4.2. Geleneksel Medya ve Yeni Medya ................................................................ 54 4.3. Sosyal Medya Kavramı, Tarihi ve İçeriği.................................................... 57 4.3.1. Facebook................................................................................................... 59 4.3.2. Instagram .................................................................................................. 60 4.3.3. Fotoğrafın Küçük Tarihinden Instagram Fotoğraflarına .......................... 62 4.4. Sosyal Medya Sitelerinde Profil ve İçerik Oluşturma ................................ 64 4.5. Sosyal Medyada Kimlik Oluşumu ve Benlik Sunumu Kavramları ile Bu Kavramlara Toplumsal Cinsiyet Faktörünün Etkileri ......................................... 66 4.5.1. Sosyal Medyada Toplumsal Cinsiyet Olgusu........................................... 68 vii 4.5.2. Kadının Sosyal Medyada Benlik Sunumu ve Metalaşması...................... 71 5. CARL GUSTAV JUNG’IN DÖRT ARKETİP KURAMI ÇERÇEVESİNDE KADININ BENLİK SUNUMU VE SOSYAL MEDYADA KADININ METALAŞTIRILMASI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA.......................................... 77 5.1. Araştırmanın Konusu ve Hipotezleri ........................................................... 77 5.2. Araştırmanın Amacı ve Hipotezleri ............................................................. 78 5.3. Araştırmanın Kapsamı ve Sınırlılıkları ....................................................... 79 5.4. Araştırmanın Yöntemi................................................................................... 80 5.7. Yüz ve Vücut Düzenleme Uygulamalarının Kapak Görselleri .................. 80 5.8. Bulgular ve Yorumlar.................................................................................... 87 5.8.1. Yüz ve Beden Düzenleyici Uygulamaların Ana Sayfalarında Kullanılan Kadın İmgeleri ........................................................................................................ 87 5.8.2. “Sunum” ve “Kocişko” Hashtagleri ile Paylaşılan Sofra ve Sunum İçerikli Fotoğraflar .............................................................................................................. 94 5.8.3. Yüz ve Beden Düzenleyici Uygulamaları Kullanan Kadınlar.................. 95 5.8.3.1. Sosyal Medya Siteleri İçinde Instagram’ ı Tercih Etmek ................. 95 5.8.3.2. Kullanıcıların Gün İçinde İntagram’ı Kontrol Etme ve Instagram Hesaplarında Paylaşımda Bulunma Sıklıkları .................................................... 96 5.8.3.3. Yüz ve Beden Düzenleyici Uygulamaların Kullanılma Sebebi ........ 96 5.8.3.4. Fotoğraf ve Beden Düzenleyici Uygulamalar ile Reel Beden Arasında Kurulan İlişki ...................................................................................................... 98 5.8.4. Sosyolojik ve Psikolojik Açıdan Sosyal Medya Paylaşımları .................. 99 5.8.5. Carl Gustav Jung’ın Dört Arketip Kuramı Çerçevesinde Kadının Benlik Sunumu ve Sosyal Medyada Kadının Metalaştırılmasının Değerlendirilmesi..... 100 6. Sonuç.................................................................................................................... 103 7. EKLER ................................................................................................................ 107 7.1. EK-1............................................................................................................... 107 viii 7.2. EK-2............................................................................................................... 109 7.3. EK-3............................................................................................................... 111 7.4. EK-4............................................................................................................... 113 7.5. EK-5............................................................................................................... 115 7.6. EK 6............................................................................................................... 117 KAYNAKÇA............................................................................................................... 123 ix TABLO LİSTESİ Tablo 1: Johari Penceresi............................................................................................. 35 Tablo 2:Biyolojik Cinsiyet ve Toplumsal Cinsiyet Farkı.......................................... 37 Tablo 3: Geleneksel Medya ve Yeni Medya Farkı..................................................... 57 Tablo 4: İnternet Kullanım Amacında Cinsiyet Farklılıkları .................................. 69 Tablo 5: İnternet Kullanım Amacında Cinsiyet Farklılıkları -2.............................. 69 x GÖRSEL LİSTESİ Görsel 1: Endüstri 4.0'ın Aşamaları ............................................................................. 7 Görsel 2: Charlie Chaplin - Modern Zamanlar......................................................... 14 Görsel 3: Guguk Kuşu Filminin Afişi ve Filmden Kare............................................ 43 Görsel 4: Benjamin’in Küçük Fotografinin Tarihi Kitabından Önernekler .......... 63 Görsel 5: GoSexy Uygulamaı....................................................................................... 64 Görsel 6: Liquify uygulaması ve beğenilme oranı ..................................................... 75 Görsel 7: Dantelli Tost Örneği..................................................................................... 76 Görsel 8: Body Shape Resizer & Editor Uygulaması ................................................ 80 Görsel 9: BodyTune: Vücut Foto İnceltme Uyglaması.............................................. 81 Görsel 10: Perfect Me - Vücut ve Yüz......................................................................... 81 Görsel 11: Maek me thin fat body editor Uygulaması .............................................. 82 Görsel 12: Vücut ve Yüz Fotoğraf Düzenleme Uygulaması...................................... 82 Görsel 13: Make Me Slim Photo Editor Uygulaması. ............................................... 83 Görsel 14: Diğer Uygulamalar -1 ................................................................................ 83 Görsel 15: Diğer Uygulamalar -2 ................................................................................ 84 Görsel 16: Diğer Uygulamlar -3 .................................................................................. 84 Görsel 17: Diğer Uygulamalar -4 ................................................................................ 85 Görsel 18: Diğer Uygulamalar -5 ................................................................................ 85 Görsel 19: Diğer Uygulamalar -6 ................................................................................ 86 Görsel 20: Diğer Uygulamalar -7 ................................................................................ 86 Görsel 21: Diğer Uygulamalar -28 .............................................................................. 87 Görsel 22: Ayakkabı ve araba reklamında yer alan kadın figürü ........................... 89 Görsel 23: Instagram'da #kocişim etiketi ile paylaşılan fotoğraflar -1.................... 91 Görsel 24: Instagram'da #kocişim etiketi ile paylaşılan fotoğraflar -2.................... 92 Görsel 25:Instagram'da #kocişim etiketi ile paylaşılan fotoğraflar -3..................... 92 Görsel 26: Instagram'da #kocişim etiketi ile paylaşılan fotoğraflar -4.................... 93 Görsel 27: Instagram'da #kocişim etiketi ile paylaşılan fotoğraflar -5.................... 93 Görsel 28: Instagram'da #kocişim etiketi ile paylaşılan fotoğraflar -6.................... 94 xi ŞEKİL LİSTESİ Şekil 1: Eysenck'in Kişilik Kuramu............................................................................ 26 Şekil 2: Çift Yönlü İletişim Süreci............................................................................... 53 -------------------- With the realization of the industrial revolution, “alienation” emerged as a result of changing forms of production and consumption. The concept of alienation has existed in two areas: production and consumption. After the phenomenon of alienation, commodification problem appeared. With the increase in consumption, people started to commodify themselves with the desire of owning the brands and getting power from those brands. When the phenomenon of commodification of human being is evaluated in terms of gender, the problem of commodification of the woman that arises with the difference between gender and gender has emerged. The problem of commodification of women has GENERAL KNOWLEDGE Name and Surname : Gökçe Öztürk Field : Journalism Programme : Informatics Supervisor : Assoc. Prof. Dr. Necmi Emel Dilmen Degree Awarded and Date : Master, 2019 Keywords : Alienation, Commodification, Gender, Self- presentation, Social Media, Instagram, Women's Body in Social Media, Archetype iii been manifested in almost every society and period, but it has more increased in the media and advertising sectors. With the development of computer and web technologies, social media networks that have entered our lives have changed the way we communicate and present. Self-presentation processes in the virtual world were examined based on the sharing that women have on social media. Within the framework of certain theories, it was seen that self-presentation of women increased commodification in the virtual world. Findings were obtained by using some methods, especially literature review, and evaluated within the framework of Carl Gustav Jung's Four Archetypal Theory. / CONTENTS İÇİNDEKİLER 1. Introduction 1 2. CONCEPT OF FOREIGNIZATION AND WOMEN'S METALIZATION __2 2.1. Human Socialization Process and Types of Society __ 2 2.2. Industrial Revolution and Industrial Society __4 2.2.1. Industry 4.0 __6 2.2.2. Waves of Industrial Revolution __ 7 2.2.3. Fordism Current and Emergence of Uniformization __8 2.3. The concept of dialectics __ 9 2.4. The Concept of Materialism __10 2.5. The Concept of Alienation __12 2.6. Frankfurt School; Thinkers and Theories __ 15 2.6.1. Birth of Frankfurt School __15 2.6.2. Negative Dialectic and Prosthetic Reason __17 2.6.3. Culture Industry and Reification __17 2.6.4. One Dimensional Human __ 18 2.6.5. Aura and Flaneur __19 2.6.6. Display Consumption __20 2.7. Woman's Commodification __20 2.7.1. Jean Baudrillard and the Commodification of Women __21 2.7.2. Jacques Lacan and the commodification of women __ 21 3. GENDER AND SELF PRESENTATION __ 23 3.1. Human and Socialization Process __23 3.1.1. Personality Concept __24 3.1.2. The Formation Process of Personality __24 3.1.3. Personality Types, Thinkers and Theories __ 25 3.2. The Concept of Identity __27 3.2.1. The Formation Process of Identity __ 27 3.2.3. Social Identity Theory __ 30 3.3. Self Concept __31 3.4. Theories of Self Concept __31 3.5. Socialization __ 35 3.6. Importance of Gender in the Process of Being Individual __36 3.7. Gender and Gender __37 3.8. Gender and Discrimination __39 3.9. Self Presentation __41 3.9.1. The Concept of Body __ 41 3.9.2. Body Building __ 42 3.9.3. Self Presentation __ 45 3.9.4. Personality, Self and Archetypes in the Frame of Carl Gustav Jung __ 49 4. SOCIAL MEDIA, SELF PRESENTATION AND METALLIZATION OF WOMEN IN SOCIAL MEDIA __51 4.1. From First Media to Digital Media __ 51 4.2. Traditional Media and New Media __54 4.3. The Concept, History and Content of Social Media __ 57 4.3.1. Facebook __59 4.3.2. Instagram __ 60 4.3.3. Small Images of Instagram __62 4.4. Creating Profiles and Content on Social Media Sites __ 64 4.5. Identity Formation in Social Media and Self-Presentation Concepts and Effects of Gender Factor on These Concepts __ 66 4.5.1. Gender in Social Media __ 68 4.5.2. Self-Presentation and Commodification of Women on Social Media __ 71 5. A STUDY ON WOMEN'S SELF PRESENTATION AND WOMEN'S METALIZATION IN SOCIAL MEDIA WITHIN THE FRAMEWORK OF FOUR ARCHETYPE THEORIES OF CARL GUSTAV JUNG __ 77 5.1. Subject and Hypothesis of the Research __77 5.2. Purpose and Hypothesis of the Study __ 78 5.3. Scope and Limitations of the Study __79 5.4. Method of Study __80 5.7. Cover Images of Face and Body Editing Applications __80 5.8. Findings & Comments __87 5.8.1. Women's Images Used in Facial and Body Regulatory Practices 5.8.2. Photos with Table and Presentation Contents Shared with “Presentation” and tag Kocişko ”Hashtags __ 94 5.8.3. Women Using Face and Body Conditioning Practices __95 5.8.3.1. Choosing Instagram within Social Media Sites __ 95 5.8.3.2. Frequency of Users to Check Intagram and Share Instagram Accounts During the Day __96 5.8.3.3. Reason for Use of Face and Body Regulator Applications __96 5.8.3.4. The Relationship Between Photography and Body Regulatory Practices and the Real Body __ 98 5.8.4. Social Media Sharing from Sociological and Psychological Perspectives __99 5.8.5. Carl Gustav Jung's Four Archetypal Theories of Women's Self-Presentation and Evaluation of Women's Commodification in Social Media __100 6. Conclusion __103 7. Appendixes __ 107 7.1. ADDİTİON-1 __ 107 7.2. ADDİTİON-2__109 7.3. ADDİTİON-3__111 7.4. ADDİTİON-4__113 7.5. ADDİTİON-5__115 7.6. ADDİTİON-6__117 Bibliography___123