Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖMER FARUK DOĞAN
Danışman: Emrullah Tuncel
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Kur'ân metni ilk yazıya geçirilmesinden itibaren çeşitli
aşamalardan geçerek bugünkü haline kavuşmuştur. Metin yazısı aslı itibariyle
herhangi bir değişikliğe uğramamıştır. Kur'ân-ı Kerîm'in gerek dilinin Arapça
olması gerekse ilk muhataplarının Arap toplumu olması ve bu toplumda hayat
süren insanların sözlü edebiyata hakimiyetinin kuvvetli ve güçlü olması sebebiyle
insanlar, Kur'ân-ı Kerîm'i tilavet noktasında zorlanmamışlardır. Ancak Arap
olmayan toplumların İslâm'a girmesi ve fetih hareketleri sonucu İslâm
coğrafyasının ve nüfusunun genişlemesi, nesilden nesile aktarıla gelen dil
kapasitesinde zayıflamaya neden olmuştur. Bu durum, dildeki hatalı kullanımları
da beraberinde getirmiştir. Bunun doğal bir sonucu olarak Kur'ân-ı Kerîm'in
tilaveti noktasında problemler ortaya çıkmaya başlamıştır. Hicrî ilk asırdan
itibaren çözüm yolları geliştirilmeye başlanmış ve metnin okunabilirliğini
kolaylaştırmak için mushaflara nokta, hareke, sembol gibi birtakım ilavelerde
bulunulmuştur. Bu çabalar neticesinde kıraat ilminin temel meselelerinden olan
mushaf imlasının bir alt disiplini olarak ifade edebileceğimiz en-Nakt ve'ş-şekl
ilmi tevellüt etmiş, bu disiplinle alakalı risaleler ve hacimli eserler telif
edilmiştir. Bu çalışmada, İbnü's-Serrâc ve Ebû Amr Dânî'nin telif etmiş
oldukları ve bu sahada kaleme alınmış orijinal eserlerden olan Kitâbü'n-nakt
ve'ş-şekl eserleri bağlamında Kur'ân'ın noktalanması ve harekelenmesi meselesi
incelenmiştir.