Askeri müzeye gelen ziyaretçilerin ziyaret sürelerinin fuzzy matematiği ile optimizasyonu


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İşletme Fakültesi, İşletme Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2000

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ERSOY ÖNDER

Danışman: İSMAİL HAKKI ARMUTLULU

Özet:

Bu çalışmada, 1965 yılında L.A.Zadeh tarafından ilk defa ortaya atılan fuzzy kümeler ve sayılar ile bu konuların uygulaması olarak Askeri Müzeyi ziyarete gelen ziyaretçilerin ziyaret sürelerinin optimizasyonu konusu ele alınmıştır. Fuzzy matematiği konusu ile ilgili çeşitli bilgiler verildikten sonra, uygulama alanımız olan Askeri Müze hakkında genel bilgiler verilmiş ve daha sonra alınan verilerle uygulama anlatılmıştır. Askeri Müze salonlarının her birindeki gezi süreleri veri olarak alınmış ve bu veriler sıklıkları ile birlikte değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme neticesinde gezi sürelerinin alt ve üst verilerinin birer dakikalık eksiklik ve fazlalıkları sıklığı sıfır olarak ele alınarak, verilerin dağılımına göre hızlı, normal ve yavaş gezi süreleri tespit edilmiştir. Yapılan bu tespitler neticesinde her salon için hızlı, normal ve yavaş gezi süreleri grafikleri ile fonksiyonları elde edilmiştir. Tüm salonlar için bu uygulama aynen yapılmış ve toplam olarak müze salonlarının tümünü içeren değerlere ulaşılmıştır. Bu değerlere ulaşılırken her bir salon için tespit edilen toplam hızlı, toplam normal ve toplam yavaş aralıkları kullanılmıştır. Toplam sürenin bulunmasına müteakip hızlı, normal ve yavaş olarak ele alınan değişkenlerin üyelik değerleri tespit edilmiş, bu değerler yoğunlaştırma işlemi ile "çok" , "çok çok", "oldukça"; sulandırma işlemi ile "biraz " şeklinde işleme tabi tutulmuş ve her birinin üyelik değerleri bulunmuştur. Bu üyelik değerlerine göre müze salonlarının tümü için hızlı, normal ve yavaş gezi süreleri ile birlikte bu gezi sürelerinin yoğunlaştırılmış ve sulandırılmış şekilleri de bulunmuştur. Yapılan işlemler sonucunda örnek bir süre (33,45 dakika) ele alınarak, bu sürede bütün salonların farklı şekillerde gezilme olabilirlikleri tespit edilmiştir. Böylece herhangi bir zamanda müze salonlarının tümünün herhangi bir şekilde gezilme olabilirlikleri bulunabilmektedir. Bu çalışma neticesinde, Askeri Müzeyi ziyarete gelen ziyaretçilere, gezi süre taleplerine göre çeşitli alternatifler sunulmakta, talep edilen süre ne olursa olsun, bu süre zarfında müze salonlarının tümünün çeşitli hızlarda gezilme olabilirlikleri belirtilmekte ve bu olabilirliği sağlayabilmek için hangi salonda ne kadar süre kalınması gerektiği söylenebilmektedir. Her türlü zaman için ( 0 dakikadan 148 dakikaya kadar ) , hem müze salonlarının tümü , hem de tek tek müze salonlarının gezilme olabilirlikleri, bu çalışma sayesinde bulunabilir ve buna göre gelen ziyaretçilere daha ilk girişte sunularak kendi zamanlarını planlamaları sağlanabilir. SUMMARY In this work, in 1965 firstly thought by L.A.Zadeh the idea of fuzzy groups and numbers and the applications on this subject about the optimizations of the visitors of Military Museum visit time is told. After giving some information about the subject of fuzzy mathematics, general data is given about our applications which is the Military Museum and the applications are explained with the data received later on. The time spent on each Hall of the Military Museum is taken as data and this data is evaluated with the frequency of repitition. After the result of this evaluation the upper and lower datas one minute less or one minute more frequency is taken zero and as for the distrubition of the datas the visit time is determined as fast, normal or slow. After the result of this determination for every each hall a graphic and function of fast normal and slow visit time is known. This application has been made for all the halls and as a whole the value consisting of all of the museum halls are reached. While reaching these values for each hall the determined total fast, total normal, and total slow intervals were used. After determining the total time, the membership function of variables of fast, normal, and slow, these values by condensation procedure as 'many', 'very much', 'fairly'; by dilation procedure 'some', their membership function values are found. According to these membership functions for all the halls of the museum fast, normal, and slow visit time and also the concentrated and diluted ways are also found. At the result of the procedure an example time is taken (33.45 minutes), and the visit possibility of visiting all the halls in different ways are determined. In this way, at any time the possibility of visiting all the halls of the museum in any way is found. As a result of this work, for the visitors who have come to visit the Military Museum, different kinds of alternatives are presented for visit time demands, and the possibility of visiting all the halls of the museum in different kinds of speed are presented and how much they should spend in each hall can be said as well. For each time ( From 0 minutes to 148 minutes) with the result of this work, the visit possibility of the museum as a whole or each hall one by one can be found and this can be presented to visitors at the entrance for them to plan their own time.