Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Miray Cahide Karabay
Danışman: BELGİN SÜSLEYİCİ
Özet:İÇİNDEKİLER SAYFA TEŞEKKÜR i ÖZET iv ABSTRACT v SEMBOLLER vi KISALTMALAR vii ŞEKİL LİSTESİ x TABLO LİSTESİ xi 1. GİRİŞ 1 1.1. Karaciğer Dokusu ve Hepatositin Görevleri 1 1.1.1. Hepatosit toksisitesi 3 1.1.1.2. Mitokondriyal disfonksiyon kaynaklı hepatotoksisite 6 1.1.2. P450 enzim sistemi 6 1.1.2.1. P450 enziminin ilaç metabolizmasındaki rolü 7 1.1.2.2. P450 enzim sistemi ve toksisite ilişkisi 7 1.1.3. Trombositler 7 1.1.4. Klopidogrel 10 1.1.4.1. Klopidogrel kullanımı ve çalışma mekanizması 12 1.1.5. Klopidogrelin hücre etkileşimi 13 1.1.5.1. Klopidogrel tedavisinde hepatotoksisite 13 1.1.6. Mitokondri yapı ve fonksiyonları 14 1.1.6.1. Mitokondri ve mitokondrinin ilaç kaynaklı karaciğer hasarındaki rolü 16 1.1.6.2. Mitokondri fonksiyonlarının doğrudan inhibisyonu 17 1.1.6.3. Reaktif metabolit kaynaklı MMD 17 1.1.6.4. Klopidogrel kaynaklı hücre ölümü 18 2. MATERYAL VE YÖNTEM 21 2.1. Materyaller 21 2.2. Yöntem 23 2.2.1. Sitotoksisite testi 23 2.2.2. XTT test prensibi 23 2.2.3. XTT ve MTT testleri arasındaki farklılıklar 24 2.2.4. XTT - mitokondriyal aktivite tayini 26 2.2.4.1. Hepatosit hücre kültürü 26 2.2.4.2. Hücre sayımı 26 2.2.4.3. Hepatositlerin 96 kuyucuklu mikroplakalarda alt kültürü 27 2.2.4.4. Mikroplakalardaki hücre kültürünün klopirogrel’e maruz bırakılması 28 2.2.4.5. XTT’ nin maruziyet plakalarına uygulanması ve spektrofotometrik ölçüm yapılması 31 2.2.5. Sonuçların değerlendirilmesi 33 3. BULGULAR VE TARTIŞMA 34 3.1. Bulgular 34 3.2. Tartışma 37 4.SONUÇLAR 41 5. KAYNAKÇA 43 ÖZGEÇMİŞ ÖZET AML12 HEPATOSİT HÜCRE SOYUNDA KLOPİDOGREL’İN MİTOKONDRİYAL AKTİVİTEYE OLAN ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI Klopidogrel güçlü bir antitrombotik olup, trombosit agregasyonunu inhibe eden tienopiridin türevidir vetrombotik olayların önlenmesinde kullanılır. Klopidogrel, diğer kardiyovasküler ilaçlara nazarantedavide daha başarılı sonuçlar verdiğinden, destek ilaçlara olan ihtiyacın indirgendiği ve yan etkilerin de azaldığı ortaya çıkmıştır. Gastrointestinal bozukluklar, kanama, kızarıklık ve ishal gibi rahatsızlıklar Klopidogrel’in yan etkileridir, fakat hepatotoksisite, trombotik trombositopenik purpura, pansitopeni, sistemik inflamatuar yanıt sendromu gibi komplikasyonlar da gözlemlenmiştir. Ancak literatürde Klopidogrel kaynaklı hepatotoksisite netliğe kavuşmamıştır. Buna bağlı olarak çalışmamız; mevcut çalışmalarda uygulanan Klopidogrel dozlarının alt, üst ve ara dozlarından faydalanarak sitotoksisite ve mitokondriyal hasarın ne ölçüde olduğunu belirlemeyi amaçlamaktadır. Mevcut çalışmada Mus musculus kökenli AML12 hepatositleri25, 50, 150, 200, 250, 300, 400 μMKlopidogrel dozlarına maruz bırakılarak XTT testi uygulandı. Deneyin doğrulanması ve daha fazla doz uygulayabilmekiçin test, iki ayrı mikroplakada çalışıldı. Birinci mikroplakadaki hepatositlere 400, 300, 200 ve 25 μM Klopidogrel dozları uygulandı ve elde edilen sonuçlarGraphPad Prism 8programıyla inhibisyon konsanstrasyon değeri 97.39, logaritmik inhibisyon konsanstrasyon değeri ise 1.989 bulundu. İkinci mikroplakaya ise 400, 250, 150, 50 μM Klopidogrel dozları uygulanarak inhibisyon konsanstrasyon değeri 171.3, logaritmik inhibisyon konsanstrasyon değeri ise 2.234 bulundu. Çalışma sonuçlarından yola çıkılarak 25 μM Klopidogrel dozunun sitotoksisiteye neden olmadığı,50 μM konsantrasyonunda ise sitotoksisitede ciddi bir artış gözlemlendi. 150, 200, 250, 300, 400 μM Klopidogrel dozlarında ise sitotoksisitenin %100’e kadar arttığı ve özellikle 300 ve 400 μM dozlarda sitotoksisitenin stabilkaldığı tespit edildi. -------------------- INVESTIGATION OF THE EFFECTS OF CLOPIDOGREL IN AML12 HEPATOCYTE CELL LINE OVER MITOCHONDRIAL ACTIVITY Clopidogrel is a potent antithrombotic drug and is a thienopyridine derivative which inhibits platelet agregation. Clopidogrel is used in the prevention and intervention of thrombotic events in high-risk patients. Clopidogrelhas been shownto be more successful than other cardiovascular drugs, the need for supportive drugs and also side effects are decreased. Gastrointestinal disorders, bleeding, redness and diarrhea are side effects of Clopidogrel but complications such as hepatotoxicity, thrombotic thrombocytopenic purpura, pancytopenia, systemic inflammatory response syndrome were also observed. However, in the literature, clopidogrel-induced hepatotoxicity has not been clarified. The aim of this study, was to determine the extent of cytotoxicity and mitochondrial damage by using lower, upper and intermediate doses of Clopidogrel doses. In this study, AML12 hepatocytes of Mus musculus were exposed to 25, 50, 150, 200, 250, 300, 400 μM Clopidogrel doses and XTT test was applied. The test was run on two separate microplates to ensure the accuracy of the assay and to apply for more doses.400, 300, 200 and 25 μM Clopidogrel doses were applied to the hepatocytes in the first microplate. The results showed that the concentration of inhibition was 97.39 and the logarithmic inhibition concentration was 1.989 by GraphPad Prism 8 program. Clopidogrel doses of 400, 250, 150, 50 μM were applied to the second microplate and inhibition concentration value was found as 171.3 and logarithmic inhibition value was found 2.234. Based on the results of this study, we observed that 25 μM Clopidogrel did not have any effect on cytotoxicity but a significant increase in cytotoxicity was observed at 50 μM concentration. At doses of 150, 200, 250, 300, 400 μM Clopidogrel, cytotoxicity was increased to almost 100% and cytotoxicity was found to be more stable especially at 300 and 400 μM doses.