Çocuk katılımlı eğitim programının 60-72 aylık çocukların öz düzenleme becerisi üzerindeki etkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BÜŞRA ÇELİK

Danışman: IŞIK KAMARAJ

Özet:

Bu araştırmada, çocuk katılımını temel alarak hazırlanmış Çocuk Katılımlı Eğitim Programı’na katılan çocukların öz düzenleme becerilerinin, bu programa katılmayan çocuklara oranla daha fazla gelişip gelişmediğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çocuk Katılımlı Eğitim Programı, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin 12. Madde’sinde yer alan “çocuğun katılım hakkı”ndan yola çıkarak hazırlanmıştır. Bu program, Shier’in (2001) “Katılıma Giden Yollar: Açılımlar, Fırsatlar ve Yükümlülükler” adlı makalesinde ele aldığı beş katılım düzeyini temel almakta, doğa ve oyun temalarında 2 proje süreci içeren toplam 15 etkinlikten oluşmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2016-2017 eğitim-öğretim yılında İstanbul’da bulunan bir üniversiteye bağlı anaokulunun iki şubesinde eğitim gören 60-72 aylık yaş grubundan toplam 28 çocuk (14 çocuk deney grubu, 14 çocuk kontrol grubu) oluşturmuştur. Deney ve kontrol grupları seçkisiz atama ile oluşturulmuş, deney grubuna Çocuk Katılımlı Eğitim Programı uygulanmış, kontrol grubuna ise aynı etkinlik türlerini içeren ancak katılım süreçlerini barındırmayan etkinlikler uygulanmıştır. Araştırma için verilerin toplanması; deney ve kontrol gruplarının oluşturulması, çocuklara Demografik Bilgi Formu ve Okul Öncesi Öz Düzenleme Ölçeği’nin öntest olarak uygulanması, Çocuk Katılımlı Eğitim Programı’nın uygulanması ve Okul Öncesi Öz Düzenleme Ölçeği’nin sontest olarak uygulanması şeklinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma için kullanılan Okul Öncesi Öz Düzenleme Ölçeği, Uygulayıcı Değerlendirme Formu ve Uygulayıcı Rehberi olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. Uygulayıcı Değerlendirme Formu’na ait verilerinin analizinde, Mann Whitney-U Testi ve Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi kullanılmıştır. Uygulayıcı Rehberine ait veriler ise, çocukların öntest ve sontest performanslarına bakılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda, Çocuk Katılımlı Eğitim Programı’nın 60-72 aylık çocukların öz düzenleme becerilerinin gelişimi üzerinde anlamlı bir etkisinin olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler: 60-72 Aylık Çocuklar, Öz Düzenleme, Çocuk Katılımlı Eğitim Programı, Okul Öncesi Eğitimde Çocuk Katılımı, Okul Öncesi Eğitimde Öz Düzenleme. ABSTRACT In this study, it was aimed to reveal whether or not self-regulation skills of children who had participated in the Child Participation Education Program prepared based on child participation were more advanced than children who had not participated in the program. Child Participation Education Program was prepared based on “children’s right to participate”, which was involved in the 12. article of the United Nations Convention on the Rights of Children. This program grounds on five participation levels embraced by Shier (2001) in the article titled, “Pathways to Participation: Openings, Opportunities and Obligations” and consists of totally 15 activities including 2 projects in the themes of nature and play. Working group of the study consisted of totally 28 children (14 in the experimental group, 14 in the control group) in the age group of 60-72 months, who were attending in the school year of 2016-2017. Experimental and control groups were formed via random assignment; Child Participation Education Program was applied to the experimental group and activities containing same kind of activities without participation process were applied to the control group. The data were collected by; forming experimental and control groups, applying Demographic Information Form and Preschool Self-Regulation Scale to children as a pretest and applying Child Participation Education Program and also applying the same scale as a posttest. Preschool Self-Regulation Scale, which was used for the study, consists of two parts as; Implementer Evaluation Form and Implementer Guide. The data of the Implementer Evaluation Form were analyzed by using Mann Whitney-U Test and Wilcoxon Signed Ranks Test. The data of the Implementer Guide, on the other hand, were analyzed by considering the pretest and posttest performances of children. As a result of the study, it was found that Child Participation Education Program had an effect on self-regulation skills of children in the age group of 60-72 months. Keywords: 60-72 Monthly Children, Self Regulation, Child Participation Education Programme, Child Participation in Preschool Education, Self Regulation in Preschool Education.