Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÖZDE NALBANT EFE
Danışman: Gülay Yılmaz
Özet:KAMUSAL HİZMET OLARAK SU HİZMETLERİ VE ÖZELLEŞTİRİLMESİ: ÇEŞİTLİ ÜLKE UYGULAMALARI Su, tüm canlılar için yaşamsal bir kaynak ve tüm ekonomik faaliyetlerin gerçekleştirilmesinde vazgeçilmez bir girdi niteliğindedir. Toplumsal, ekonomik ve kültürel yaşamın gelişimine katkı sağlayan su hizmetleri ise kamu kesiminin sunduğu hizmetler arasında önemli bir yere sahiptir. Bunun yanısıra neoliberal politikalar sonucunda su hizmetlerinin özel hizmetler gibi piyasa aktörleri tarafından sunulması gündeme gelmiştir. Bu çalışmada öncelikle su kaynakları ve su hizmetleri kamu ekonomisi kapsamında değerlendirilmiş ve su hizmetlerinin özelleştirilmesi yönündeki gelişmeler incelenerek özel kesim sunumunun toplum refahı üzerindeki olası etkileri tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu sayede su hizmetlerinin sunumunda kaynak dağılımında etkinlik ve toplumsal refahın maksimize edilmesi amacına ulaşmak için hizmetin hangi kesim tarafından sunulması gerektiği tespit edilmeye çalışılmış ve Türkiye’de su hizmeti politikalarına yönelik önerilerin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Su hizmetlerinde kamu ile özel kesimin etkinlik karşılaştırmalarına dayanan araştırmalar, iki kesim arasında etkinlik bakımından bir farklılık olmadığı sonucuna güçlü bir şekilde işaret etmektedir. Bu çalışmada da incelenen ülke örnekleri vasıtasıyla benzer bir sonuca varılmış ve özelleştirmeler vasıtasıyla sağlanacağı öngörülen faydaların elde edilemediği görülmüştür. Bu nedenle su hizmetlerinde özelleştirilme oldukça kısıtlı düzeyde kalmış ve 2000’li yıllardan itibaren su hizmetlerinin yeniden kamulaştırılması süreci başlamıştır. Türkiye’de de su hizmetleri kamu kesimi tarafından sunulmaya devam etmiş ve özelleştirme uygulamaları kısıtlı düzeyde kalmıştır. Ancak 1980’li yıllardan itibaren hizmetin kamusal niteliğinin zayıflatılarak ticari bir şekilde sunulmaya başlandığı görülmektedir. ABSTRACT PRIVATISATION OF PUBLIC WATER SERVICES: VARIOUS COUNTRY CASES Water is a vital resource for all living beings and an essential input for all economic activities. Water services which contribute to improvement of social, economic and cultural life have an important role among public services. On the other hand privatisation of water services has become a current issue in the wake of neoliberal policies. This thesis begins with consideration of water resources and water services within the context of public finance theory. After examing the privatisation experiences, the possible effects of the private provision on public welfare are analyzed. By this means it is discussed that which provision method (public or private) is better for efficiency of resource allocation and to maximize public welfare. Thus it is aimed to put forward suggestions for Turkey’s water service policies. The studies which compare efficiency of public and private provision of water services strongly points to the conclusion that there is no systematic intrinsic advantage to private sector operation in terms of efficiency. The findings of this thesis by surveying various country cases are similar with that conclusion. It is found that the benefits of privatisation which assumed to come true by private provision were not obtained. Therefore privatisation practices remain limited and remunicipalisation of water utilities has begun during 2000s. In Turkey water services are supplied by public enterprises and privatisation practices remain limited too. Nevertheless it is observed that public nature of the water services is destroyed and water utilities has become operating in a commercial manner since 1980s.