Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazetecilik Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEVİM SARIÇAM
Danışman: Kübra Güran Yiğitbaşı
Özet:Çocuk dergileri ortaya çıktıkları 18. yüzyıldan itibaren çocukların bilgi edinmesini, eğlenmesini, sosyalleşmesini sağlayan önemli kitle iletişim araçları olmuştur. Dergiler, diğer çocuk yayınları gibi bulundukları toplumun, dönemin çocuğa ve çocukluğa bakış açısını; toplumun oluşturmak istediği çocuk imgesini yansıtmışlardır. Yayınlarda yer alan çocuk karakterler; sahip oldukları niteliklerle, sergiledikleri davranışlarla, onlara yüklenen görevlerle, toplumda konumlandırılmalarıyla oluşturulmuş birer çocuk imgesi niteliğindedir. Bu çalışmada yayın hayatına Eylül 2016’da başlayan Bilge Çocuk dergisinin de yeni bir dergi olarak nasıl bir çocuk imgesi oluşturduğunu ve topluma sunduğunu tespit etmek amacıyla derginin ilk yirmi dört sayısı niteliksel içerik analiz yöntemine göre incelenmiştir. Bu çalışmayla çocuk yayıncılığı geleneği olmayan bir derginin tasarladığı çocuk imgesini ve bu imgenin özelliklerini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Seçilen yöntem ve derginin içeriğinden hareketle reklamlar, bilim ve teknoloji, tarih, din, canlılar ve doğa, aile, oyun, dünya temaları belirlenmiş; bu temalar çerçevesinde içerik analizi yapılarak dergide nasıl bir çocuk imgesi oluşturulduğu tespit edilmiştir. İçerik analizi yöntemine göre yapılan çalışmada şu bulgulara ulaşılmıştır: Reklamların derginin sayfa sayısının belirlenmesinde etkili olduğu, hem yetişkine hem de çocuğa yönelik reklamların bulunduğu gözlenmiştir. Ayrıca marka bilincini oluşturacak reklamlara yer verildiği ve böylece çocukları tüketime teşvik ettiği belirlenmiştir. Reklamlarda yer alan küresel kültür içerikli ürünlerle çocukların hem ürünlerin hem de popüler kültürün tüketicisi konumuna getirildiği saptanmıştır. Ayrıca derginin bilim ve teknoloji konularına ağırlık verdiği, çocukları bu alanlara yönlendirdiği belirlenmiştir. İnceleme sonucunda çocuğun; reklamlar, sunulan markalar, popüler kültür pratikleriyle bir taraftan tüketime diğer taraftan geleceğin biliminin ve teknolojisinin üreticisi olması için bu alanlara yönlendirildiği görülmüştür. İncelenen dergilerde, tasarlanan çocuğun tarihle duygusal bir ilişki kurduğu; tarihî şahsiyetlerin, kahramanların çocuğa rol model olarak gösterildiği; çocuktan vatanı için kahraman olmasının beklendiği ve buna yönelik olarak onun motive dildiği saptanmıştır. Dinin çocuğun hayatında davranışlarını ve ahlakını belirleyen bir unsur olarak işlendiği görülmüştür. Çocuğun doğa, canlılar, uzay vb. olmak üzere geniş bir ilgi alanı olmasına rağmen yaşadığı ülkenin coğrafyasına ve kültürüne özel bir ilgisinin olmadığı incelemelerde belirlenmiştir. İncelenen sayılar bağlamında, dergide belirli temalar çerçevesinde bir çocuk imgesi tasarlandığı, bu temaların dışında çocuğun sanat, spor vb. farklı ilgi ve yeteneklerini keşfedebileceği alternatif temalarla ilgili içeriklerin yer almadığı görülmüştür. -------------------- Kids magazines have always been a mass medium for kids to get informed, fun and socialized since 18th century when it was first came up. Magazines, like any other publication for kids, reflect the given period’s look to children and childhood; the child image that societies intend to create. The characters in the publication are each a child image with their features, attitudes, responsibilities and positions in society. In this study, first twenty-four issues of Bilge Çocuk magazine are being analyzed in the aim of seeing how it established a child image and what it offers for society as a new brand magazine which started its publication life in September, 2016. With this study, a child image created by a magazine without any children publication tradition, and its features are aimed to be conceived. Based on the chosen method and the content of the magazine, themes such as advertisements, science and technology, history, religion, livings and nature, play, earth are specified; in the frame of these themes, this study aims to determine the composition of child image in the given magazine by analyzing its content. According to the content analysis, we have reached to these signs such as that advertisements play an important role determining the number of pages and that there are adult-based ads as well as the child-based ones. Besides it evidently includes mostly specific ads that could create a brand awareness so much so that it directs children to consumption. And it is observed that the materials in the ads, which have their global cultural content, effect children to be consumers of not only materials themselves but also popular culture itself. In addition, it has been determined that the magazine focuses on science and technology, and directs children to these areas. As a result of this study, it is seen that children are directed to consumption via ads, brands, popular culture practices, but it also directs them to be science and technology producers in the future. In the issues that have been analyzed, it is evident that the created child image has always an emotional bond with history; that historical personages or heroes are presented as role models for children; and children are expected and motivated to be heroes for their homeland. It is also clearly seen that religion is presented as a device to determine a child’s attitude and morality in life. While the child has a very wide area of interest like nature, living things, space etc., it is evident as a result of this analysis that they don’t have any special interest as for the geography or the culture of the country they live in. In the context of issues analyzed, it is seen that there is a child image which is created in the frame of certain themes and there is certainly a lack of content regarding any other alternative themes through which children can discovery their abilities of arts, sports etc.