İstanbul'un Avrupa Yakası'ndaki bazı biotop tiplerinin floristik ve ekolojik özellikleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ESRA ÖZAY

Danışman: Celal Yarcı

Özet:

İSTANBUL’ UN AVRUPA YAKASI’ NDAKİ BAZI BİOTOP TİPLERİNİN FLORİSTİK VE EKOLOJİK ÖZELLİKLERİ Bu çalışmada, İstanbul’ un sanayileşmesinin, kentleşmesinin ve nüfus yoğunluğunun ileri düzeyde olduğu Avrupa Yakası’ ndaki bazı biotop tiplerinin floristik ve ekolojik özellikleri incelenmiş, plansız kentleşme ve sanayileşmenin sonuçları ile bu konuda alınabilecek önlemler ortaya konmuştur. Ayrıca İstanbul’ un Avrupa Yakası dahilinde bulunan başlıca biotop tipleri belirlenmiş, bu biotop tiplerini karakterize eden doğal ve exotik taksonların bir envanteri çıkarılmıştır. Kentlerde saptanan başlıca biotop tipleri; parklar, mezarlıklar, bahçeler, endüstriyel alanlar, demiryolları, yollar, ormanlar ve sulak alanlardır. Envanter çıkarılırken, öncelikle vejetasyon mevsimlerinde, değişik biotoplarda dolaşılarak bitki örnekleri toplanmış, toplanan örnekler herbaryum tekniklerine uygun olarak kurutulmuş ve teşhis edilmiştir. Belediye tarafından ekilmiş / dikilmiş olan exotik bitkilerin listesi ise İstanbul Büyükşehir Belediyesi Avrupa Yakası Park ve Bahçeler Müdürlüğü’ nden temin edilmiştir. Çalışmada toplam 270 bitki taksonu saptanmıştır. Bunların 130’ u doğal, 140’ ı exotik bitkilerdir. En çok doğal bitki taksonu bulunan familya Asteraceae / Compositae, en çok exotik bitki taksonu bulunan familya ise Rosaceae’ dir. Ayrıca çalışmada, araştırma alanı olarak seçilen İstanbul’ un Avrupa Yakası’ na ait bazı biyotop tiplerinin toprak yapıları incelenmiş ve biyotoplardan alınan toprak örneklerinin kimyasal analizleri yapılmıştır. Bioiklimsel faktörlerin tespitinde ise, toplanan veriler ışığında ombro - termik diyagram hazırlanmıştır. Çalışmanın son bölümü olarak, öncelikle İstanbul’ da, daha sonra da bütün kentlerde kentsel ekolojik çalışmaların yaygınlaştırılmasının gerekliliği vurgulanmıştır. ABSTRACT ON THE EUROPEAN SIDE OF ISTANBUL, FLORISTIC AND ECOLOGICAL CHARACTERISTICS OF SOME TYPES OF BIOTOPE In this study, floristic and ecological characteristics of some biotypes in the European side of İstanbul where the industrialization, urbanization and the density of population in advanced level are examined and precautions have been suggested with the results of unplanned urbanization and industrialization about this matter. Also, main biotope typesvin the European side of İstanbul have been determined and an inventory of natural and exotic taxa that characterizes kind of biotopes has been taken. Detected in the major urban biotope types; parks, cemeteries gardens, industrial areas, railways, roads, forests and wentland areas. When taking inventory, primarily in vegetation period, plant samples have been collected by exploring different biotopes and these samples have been dried and identified according to herbarium techniques. The list of exotic plants that have been planted by municipality has been obtained by İstanbul Metropolitan Municipality European Side Parks And Gardens Management. In the study, totaly 270 plant taxa have been determined. 130 of themvare natural and 140 are exotic plants. The family which includes the most natural plant taxa is Asteraceae / Compositae while The family which includes the most exotic plant taxa is Rosaceae. Also, soil structures of some types of biotopes in European Side of İstanbul (chosen as the research area) were examined and soil samples taken from the biotope were chemically analysed. While determining bioclimatic factors, ombro - thermic diagram was prepared in the light of the collected data. In the last part of the study, the necesserity of having widespread ecological studies become in urban areas, firstly in İstanbul and later in other areas has been emphasized.